Dzięki badaniom genetycznym udało się ustalić tożsamość pięciu polskich żołnierzy poległych na Westerplatte, których szczątki odnaleziono rok temu na terenie półwyspu. Prace archeologiczne prowadzili wówczas specjaliści z Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Żołnierze zostaną pochowani na nowym cmentarzu, który zostanie zbudowany na Westerplatte.
Szczątki polskich żołnierzy z załogi Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte, którzy stawili opór Niemcom w 1939 roku, odkryto w czasie badań archeologicznych prowadzonych na terenie półwyspu. Pierwsze od czasu wojny kompleksowe prace archeologiczne tego terenu prowadzą od 2016 roku eksperci z Muzeum Westerplatte i Wojny 1939, oddziału Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.
Jesienią 2019 roku w pobliżu Cmentarza Poległych Obrońców Westerplatte badacze odnaleźli dziewięć szkieletów oraz kości prawdopodobnie dziesiątej osoby. Obok nich odkryto m.in. guziki od munduru i inne elementy polskiego umundurowania wojskowego, a także fragmenty amunicji i broni.
Na podstawie odnalezionych szczątków specjaliści z Zakładu Genetyki Sądowej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie zidentyfikowali pięciu polskich żołnierzy: plutonowego Adolfa Petzelta, kaprala Bronisława Peruckiego, kaprala Jana Gęburę, starszego strzelca Władysława Okrasę i legionistę Józefa Kitę. W większości zginęli oni w Wartowni nr 5 zbombardowanej przez Niemców 2 września. Noty identyfikacyjne rodzinom poległych wręczył 1 września prezydent Andrzej Duda podczas uroczystości na Westerplatte z okazji 81. rocznicy wybuchu II wojny światowej.
Tożsamość Polaków ustalono dzięki porównawczym badaniom genetycznym. Pracownicy Instytutu Pamięci Narodowej odnaleźli krewnych większości z typowanych żołnierzy i pobrali od nich materiał DNA. – Identyfikacja plut. Petzelta była możliwa dzięki zgodzie rodziny na ekshumację brata żołnierza – podaje prokurator Tomasz Jankowski, naczelnik Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu w Gdańsku, która prowadzi śledztwo w sprawie zabójstwa polskich żołnierzy na Westerplatte. – W ramach śledztwa dążymy nie tylko do identyfikacji szczątków, ale też ustalenia przyczyny śmierci Polaków – dodaje prokurator.
Jak podkreślił dr hab. n. med. Andrzej Ossowski, kierownik Zakładu Genetyki Sądowej PUM, identyfikacja poległych żołnierzy z Westerplatte jest wyjątkowym wydarzeniem. „Są to jedni z pierwszych żołnierzy Września ‘39 zidentyfikowani metodami genetycznymi. Polska dzięki tym badaniom wchodzi do elitarnego grona państw takich jak USA czy Wielka Brytania, które poszukują i identyfikują swoich poległych, mimo że od zakończenia II wojny światowej upłynęło 70 lat” – napisał w komunikacie dr Ossowski. Cały czas trwają prace nad identyfikacją pozostałych szczątków odnalezionych na Westerplatte.
Według różnych źródeł, gdy wybuchły walki, w polskiej składnicy służyło 210-240 żołnierzy. Nie jest znana liczba poległych, szacuje się, że zginęło co najmniej 15 Polaków. W 1963 roku podczas prac związanych z budową nabrzeża na Westerplatte odnaleziono przypadkowo szczątki jednego z żołnierzy. – Na podstawie odkrytych przy nim przedmiotów został zidentyfikowany jako kapral Andrzej Kowalczyk i pochowany na Cmentarzu Poległych Obrońców Westerplatte obok dowódcy polskiej placówki majora Henryka Sucharskiego – podaje prokurator Jankowski.
Podczas konferencji „Polegli na Westerplatte”, zorganizowanej 1 września w MIIWŚ, pracownicy placówki zapewniali, że prace poszukiwawcze miejsc pochówków ofiar obrony składnicy będą kontynuowane.
Z kolei Jarosław Sellin, wiceminister kultury, zapowiedział, że uroczysty pogrzeb polskich obrońców z Westerplatte odbędzie się najprawdopodobniej w 2022 roku. Zostaną pochowani na cmentarzu, który chce zbudować na półwyspie Muzeum II Wojny Światowej. 10 sierpnia placówka ogłosiła w tej sprawie konkurs architektoniczno-urbanistyczny. Zainteresowani mogą składać prace do 12 grudnia, ogłoszenie wyników zaplanowano na 22 grudnia. Cmentarz ma mieć ok. 5,5 tys. mkw. powierzchni i objąć m.in. teren, na którym znaleziono szczątki polskich żołnierzy.
autor zdjęć: IPN
komentarze