12 marca 1999 roku, Independence w USA. W samo południe szef polskiej dyplomacji Bronisław Geremek przekazuje sekretarz stanu Madeleine Albright akt przystąpienia Polski do Traktatu Północnoatlantyckiego. Od tego momentu Polska staje się członkiem NATO. – Skończyła się dla nas zimna wojna – powiedział wówczas szef MSZ. Cztery dni później przed Kwaterą Główną NATO w Brukseli załopotała polska flaga.
– Wejście Polski do NATO to jedna z ważniejszych dat w naszej historii, a 15 lat obecności w Sojuszu to jakościowy skok dla naszej armii – mówił w jednym z wywiadów szef MON Tomasz Siemoniak. Natomiast wiceminister obrony Robert Kupiecki zaznacza, że NATO to jeden z filarów polskiej wolności. – Dokonaliśmy słusznego wyboru zostając członkiem Sojuszu – dodaje wiceminister spraw zagranicznych Bogusław Winid.
12 marca 1999 roku o 19.00 czasu polskiego (w południe czasu miejscowego) w Bibliotece Harry'ego Trumana w Independence w amerykańskim stanie Missouri Polska, Czechy i Węgry zostały oficjalnie przyjęte do NATO. Ministrowie spraw zagranicznych tych trzech państw podpisali ratyfikowane wcześniej przez parlamenty protokoły akcesji do Traktatu Północnoatlantyckiego i przekazali je sekretarz stanu USA Madeleine Albright.
Z tą chwilą Polska stała się formalnie członkiem Sojuszu. – Dla nas dopiero teraz skończyła się zimna wojna, Polska wraca na zawsze tam, gdzie jest jej miejsce: do wolnego świata – powiedział wówczas minister Bronisław Geremek, który złożył podpis na dokumencie w imieniu Polski.
Ówczesny minister obrony Janusz Onyszkiewicz przypomina, że tuż po otrzymaniu z USA informacji o podpisaniu dokumentu, na warszawskim placu Piłsudskiego została wciągnięta na maszt flaga NATO.
A cztery dni później – 16 marca przed Kwaterą Główną NATO w Brukseli odbyło się uroczyste podniesienie flag narodowych nowych państw członkowskich. Polską flagę podnosili tego dnia płk Andrzej Śmietana, zastępca dowódcy Garnizonu Warszawa razem z mjr. Markiem Maćkowskim, oficerem Dowództwa. – Podnosiliśmy flagę wspólnie, podciągałem ją na maszt, a kolega podtrzymywał i wypuszczał – opowiada płk Śmietana. W uroczystości uczestniczyli premierzy nowo przyjętych państw. – Łopocząca dziś w Brukseli polska flaga oznacza dla nas początek nowej drogi do pełniejszej i głębszej integracji z NATO – powiedział wówczas premier Jerzy Buzek.
Starania Polski, by wstąpić w struktury organizacji, która miała zapewnić nam bezpieczeństwo międzynarodowe, rozpoczęły się osiem lat wcześniej – po rozwiązaniu w 1991 roku Układu Warszawskiego. – Przystąpienie do NATO było wówczas jednym z podstawowych celów polskiej polityki zagranicznej – mówi Janusz Onyszkiewicz. Nasz kraj musiał jednak wcześniej dokonać wstępnej rekonstrukcji swojej armii i poddać ją cywilnej kontroli.
Polska droga do NATO rozpoczęła się 10 kwietnia 1992 roku, kiedy po raz pierwszy w posiedzeniu Komitetu Wojskowego Sojuszu uczestniczyli ministrowie obrony państw Europy Środkowej i Wschodniej. Natomiast 10 stycznia 1994 roku na szczycie NATO przedstawiono tym państwom – w tym Polsce –propozycje współpracy z Sojuszem w ramach programu Partnerstwo dla Pokoju. Stworzył on możliwość udziału polskich żołnierzy w ćwiczeniach NATO i w operacjach pokojowych organizacji.
Do rozmów w sprawie członkostwa zaproszono Polskę, Czechy i Węgry 8 lipca 1997 roku, a półtora roku później w Brukseli sekretarz generalny NATO Javier Solana zaprosił trzy nowe państwa do przystąpienia do traktatu waszyngtońskiego, który stanowi podstawę NATO. 17 lutego 1999 roku polski parlament przyjął ustawę o ratyfikacji tego traktatu, podpisał ją też prezydent Aleksander Kwaśniewski.
Członkostwo w NATO zmieniło naszą armię. Musieliśmy dostosować do sojuszniczych standardów jej strukturę, organizację, uzbrojenie i zasady szkolenia. Polscy wojskowi uczestniczą też w misjach i ćwiczeniach z żołnierzami innych państw Sojuszu.
Od 1996 roku, najpierw jako partner, a potem członek NATO, Polska wzięła udział w 13 misjach i operacjach sojuszniczych. Dwukrotnie byliśmy współgospodarzem dużych ćwiczeń NATO: w 2002 roku – „Strong Resolve” oraz w 2013 roku – „Steadfast Jazz”.
Nasz kraj jest też beneficjentem Programu Inwestycji NATO w Dziedzinie Bezpieczeństwa (NSIP). Od 1999 roku środki z budżetu NSIP zainwestowane w naszym kraju wyniosły ponad 1,5 mld zł. Jest to przeszło 0,5 mld zł więcej niż liczyły nasze składki do Sojuszu. Przeznaczono je m.in. na modernizację lotnisk, baz morskich czy składów paliwowych.
Dziś na polskim terytorium funkcjonują też cztery struktury międzynarodowe związane z Sojuszem. Jedną z nich jest szczeciński Wielonarodowy Korpus Północ-Wschód. Pozostałe trzy instytucje mieszczą się w Bydgoszczy. Są to Centrum Szkolenia Sił Połączonych NATO (JFTC), Dowództwo 3 Batalionu Łączności NATO zapewniające łączność siłom sojuszniczym oraz ośrodek szkoleniowo-edukacyjny, czyli Centrum Eksperckie Policji Wojskowej NATO.
Wiceminister Robert Kupiecki zaznacza, że polski wkład i zaangażowanie w działania NATO sprawiły, iż staliśmy się wiarygodnym partnerem i jesteśmy wysoko oceniani przez sojuszników. – Nasze oddziaływanie w Europie jest mocniejsze, ponieważ jesteśmy dziś jednym z 28 członków NATO – podkreśla gen. broni Mieczysław Gocuł, szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego.
Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego została powołana 24 sierpnia 1949 roku na mocy Traktatu Waszyngtońskiego podpisanego 4 kwietnia tego roku przez 12 państw (Belgię, Danię, Francję, Holandię, Islandię, Kanadę, Luksemburg, Norwegię, Portugalię, USA, Wielką Brytanię i Włochy). Początkowym celem NATO była obrona militarna przed atakiem ze strony ZSRR i jego satelitów, z czasem organizacja stała się elementem utrzymania równowagi strategicznej między Wschodem i Zachodem. Po rozpadzie Układu Warszawskiego pełni ona przede wszystkim rolę stabilizacyjną. W 1952 roku do Sojuszu dołączyły Turcja i Grecja, w 1955 roku Niemcy, a w 1982 roku Hiszpania. Do NATO wstąpiły też w 2004 roku Bułgaria, Estonia, Łotwa, Litwa, Rumunia, Słowacja i Słowenia, a 5 lat później Albania i Chorwacja. Dziś NATO liczy 28 członków, a jego sekretarzem generalnym jest Anders Fogh Rasmussen.
autor zdjęć: NATO
komentarze