Minister Obrony Narodowej wyznaczył do odznaczenia medalem honorowym „Powstanie Warszawskie 1944, 1 VIII – 2 X” uczestników Powstania Warszawskiego.
31 lipca, podczas uroczystości upamiętniających 72. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego, minister Antoni Macierewicz odznaczył:
gen. bryg. Janusza Brochwicz-Lewińskiego pseudonim „Gryf” w dniach 4-5 sierpnia 1944 r. wsławił się obroną kompleksu zabudowań "Getreide Industrie-Werke" czyli: młyna, fabryki makaronów, magazynów oraz "pałacyku", a właściwie 1-piętrowej kamieniczki Karola Michlera przy ul. Wolskiej 40. Za te walki został odznaczony Krzyżem Walecznych. Od 6 sierpnia dowodził walkami kilkunastoosobowej grupy opóźniającej, której zadaniem była obrona rejonu Młynarska - Żytnia. 8 sierpnia został ciężko ranny w szczękę podczas walk na terenie Cmentarza Ewangelickiego na warszawskiej Woli, co wyeliminowało go z dalszych walk. Po kapitulacji powstania znalazł się w obozie przejściowym Lamsdorf (Łambinowice), a następnie w obozie jenieckim Murnau. Po wyzwoleniu obozu przez Amerykanów trafił do szpitala, w którym przebywał do lutego 1946 r. Po wyzwoleniu obozu przez Amerykanów pozostał na Zachodzie, wkrótce otrzymał przydział do Ośrodka Zapasowego Samodzielnej Brygady Spadochronowej, z której we wrześniu 1945 r. został skierowany do szpitala w Szkocji. Przeszedł ciężką operację szczęki i pięciomiesięczną rehabilitację. W lutym 1946 r. opuścił szpital. Pozostał na stałe w Wielkiej Brytanii. Wstąpił do armii brytyjskiej (3. Pułk Królewski Huzarów), służył m.in. w gwardii przybocznej Jego Królewskiej Mości Jerzego VI. Działał również m.in. w Palestynie i Sudanie jako agent wywiadu. Po opuszczeniu armii był przez 15 lat kwatermistrzem i oficerem administracyjnym w jednej z brytyjskich szkół wojskowych. W lipcu 2002 r. powrócił do Polski. Odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Walecznych (dwukrotnie), Krzyżem Partyzanckim, Krzyżem Armii Krajowej, Warszawskim Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Kampanii Wrześniowej, Złotym Medalem „Za Zasługi dla Obronności Kraju”.
mjr Eugenię Cegielską pseudonim „Anita”. W pierwszych dniach Powstania Warszawskiego została przyjęta do Zgrupowania „Iwo”, a następnie po podziale przeszła na linię frontową w Aleje Jerozolimskie, Nowogrodzka do Batalionu „Ostoja”.
ppor. Ewę Jeglińską pseudonim „Ewa319”. Łączniczka komendy, między komendą Mokotowa a komendą Śródmieścia. Od 16 sierpnia łączniczka kanałowa.
ppor. Barbarę Otwinowską pseudonim "Błękitny Witek". Podczas Powstania Warszawskiego sanitariuszka i łączniczka AK. Po powstaniu została wywieziona na roboty do Niemiec (Zagłębie Ruhry). Wiosną 1945 r. powróciła do kraju. Odznaczona Brązowym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Krzyżem Armii Krajowej, dwukrotnie Medalem Wojska oraz Warszawskim Krzyżem Powstańczym.
ppor. Jerzego Oględzkiego pseudonim „Jur”. Grupa "Północ" - zgrupowanie "Sienkiewicz", następnie odcinek "Kuba"-"Sosna" - batalion "Gozdawa" - 2. kompania "Szturmowa”.
Juliana Kulskiego pseudonim „Goliat”, „Chojnacki”. Działał w ZHP, następnie w Szarych Szeregach, gdzie jego przełożonym był Ludwik Berger ps. "Goliat". W 1941 roku złożył przysięgę żołnierską i przyjął pseudonim "Chojnacki". W 1942 roku został aresztowany przez gestapo. Więziony w areszcie na Pawiaku, nie zdradził Niemcom żądanych przez nich informacji. Ostatecznie został zwolniony, na krótko opuścił Warszawę. Po śmierci jego opiekuna i dowódcy – Ludwika Bergera – Kulski przyjął jego pseudonim "Goliat". Następnie przeszedł do 9 Kompanii Dywersyjnej AK "Żniwiarz". Brał udział w Powstaniu Warszawskim od chwili jego wybuchu jako żołnierz zgrupowania Żywiciela na Żoliborzu. Po upadku powstania trafił do obozu jenieckiego. Za odwagę w walce został odznaczony Krzyżem Walecznych.
Stanisława Krakowskiego pseudonim „Stasio” – VII Obwód "Obroża" (powiat warszawski) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - 3 Rejon "Dęby" (Rembertów).
Hannę Szczepanowską pseudonim „Heban”, „Elżbieta”. Łączniczka w 244. plutonie Zgrupowania „Żmija”. Po powstaniu jeniec Stalagu XI B Fallingbostel, Bergen-Belsen, więzień kobiecego obozu jenieckiego VI C w Oberlangen, wyzwolonego 12 kwietnia 1945 r. przez kombinowany patrol rozpoznawczy 1. Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka.
Eugeniusza Tyrajskiego pseudonim „Genek”, w Szarych Szeregach „Sęk”, w Pułku Armii Krajowej „Baszta”. Uczeń szkoły powszechnej przy ul. Zagórnej 9 oraz członek działającej przy tejże szkole drużyny harcerskiej (90 WDH). W czasie okupacji uczęszczał na tajne komplety gimnazjalne m. in. do pana profesora Gustawa Wuttke, który w 1941 r. uczestnictwo w konspiracyjnych „Szarych Szeregach”. W 1943 roku znalazł się w ówczesnym Batalionie „Baszta”, w kompanii „Howerla” dowodzonej przez twórcę „Baszty” Ludwika Bergera. Jesienią 1943 r. nastąpiło przekształcenie "Baszty" w pułk. Dotychczasowa kompania Eugeniusza - „Howerla”, została podzielona na kompanię B-1, która znalazła się w batalionie „Bałtyk”, zaś "Sęk" znalazł się w kompanii K-2 w Batalionie „Karpaty”, w której służył aż do powstania.
Wandę Zalewską-Zdun. Sanitariuszka. W konspiracji od wiosny 1944 r. Po Powstaniu Warszawskim wywieziona wraz z częścią szpitala z ul. Krechowieckiej. Przez obóz przejściowy w Pruszkowie (Dulag 121), trafiła do Częstochowy, gdzie w oddziale RGO (Rada Główna Opiekuńcza) dostała skierowanie na kwaterę do Kawodrzy Dolnej. Pod koniec 1944 r., za pośrednictwem PCK odnalazła matkę, z którą wkrótce wyruszyła w kierunku Warszawy, w poszukiwaniu ojca, przebywającego po wypędzeniu z Warszawy w Brwinowie. Wiosną 1945 r. powróciła do Warszawy. Odznaczona Warszawskim Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Armii Krajowej, Medalem "Digno Laude", Medalem "Pro Memoria", Złotym Medalem "Za zasługi dla obronności Kraju".
Na podstawie decyzji Ministra Obrony Narodowej medalami odznaczeni zostali także:
płk Zygmunt Maksymilian Gebethner pseudonim „Zygmuntowski”. W czasie Powstania kapral podchorąży. Przydział do Dywizjonu „Jeleń”. Następnie - batalion "Golski" - 6 kompania.
płk Stanisław Brzosko. W konspiracji od lipca 1940 r. wprowadzony przez hm. Leona Gajdowskiego do batalionu Związku Walki Zbrojnej "Vistula" (późniejszy "Kiliński"). W czerwcu 1942 r. ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy piechoty, awansowany do stopnia kaprala podchorążego. Przydział w lipcu 1944 r. - Armia Krajowa - batalion "Kiliński" - 2. kompania "Szare Szeregi" - pluton 167 - dowódca plutonu. Podczas Powstania Warszawskiego Uczestnik walk na ul. Marszałkowskiej - opanowanie siedziby Dyrekcji MZK, pl. Napoleona - zdobycie Poczty Głównej, budynek PAST-y ul. Zielna 39 . Uczestnik wszystkich sześciu ataków na obiekt, zakończonych zdobyciem gmachu 20.08.1944 r., w nocy 30/31.08.1944 r. brał udział w akcji "na pomoc Starówce", we wrześniu brał udział w obronie linii Nowego Światu.
mjr Jerzy Kamiński pseudonim „Byczyński”. I Obwód "Radwan" (Śródmieście) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej - zgrupowanie "Bartkiewicz" - 4. kompania - III pluton (OS NSZ por. "Żubra”).
kpt. Mieczysław Bruszewski pseudonim „Pudel”. W stopniu plutonowego podchorążego brał udział w konspiracji, należąc do Narodowej Organizacji Wojskowej. Walczył na Woli i Starym Mieście w plutonie 1908 AK-NOW - Oddziale Specjalnym „Juliusz", zwanym „Tygrysami Woli", broniąc m.in. do końca ostatniego wejścia do kanałów. 4 października 1944 roku został odznaczony Krzyżem Virtuti Militari V klasy. Po wojnie został odnaleziony przez UB i oskarżony o posiadanie broni oraz współpracę z podziemiem, za co został aresztowany 19 listopada 1949 r. Przesiedział 8 lat w więzieniach w Warszawie i w Rawiczu. Na wolność wyszedł 10 września 1957r.
Lidia Wyleżyńska pseudonim „Zora”. Łączniczka telefonistka w 228. plutonie łączności przy dowództwie obwodu AK „Żywiciel” na Żoliborzu.
Przyznane medale zostaną wręczone wyróżnionym w późniejszym terminie.
Uhonorowanie przez Ministra Obrony Narodowej uczestników Powstania Warszawskiego medalem honorowym jest wyrazem szacunku i wdzięczności dla bohaterów Powstania Warszawskiego, którzy dla kolejnych pokoleń Polaków będą przykładem patriotycznej postawy i heroicznego oporu przeciwko zniewoleniu narodu, a także żywą legendą, której nie zdołały zniweczyć propagandowe wysiłki władz komunistycznych.
Źródło biogramów: http://www.1944.pl
Źródło: MON
autor zdjęć: Maciej Nędzyński/CO MON
komentarze