Mundur generała Kazimierza Sosnkowskiego, Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, przestrzelone hełmy z pobojowiska pod Monte Cassino i karabin maszynowy z czołgu zniszczonego w walkach. To wszystko można oglądać na wystawie w Muzeum Wojska Polskiego otwartej z okazji 70. rocznicy zdobycia przez Polaków włoskiego wzgórza.
– Monte Cassino oznacza dla nas bitwę legendę, w której w niesłychanie trudnych warunkach polscy żołnierze otworzyli drogę na Rzym – mówił wiceminister obrony Maciej Jankowski podczas otwarcia wystawy „Od Monte Cassino do Linii Gotów”. Ekspozycję zorganizowało Muzeum Wojska Polskiego w 70. rocznicę walk 2 Korpusu Polskiego o włoskie wzgórze.
Gościem szczególnym była Anna Maria Anders, córka gen. Władysława Andersa, która podkreślała: – Dla mnie cmentarz na Monte Cassino ma podwójne znaczenie. Nie tylko spoczywają tam polegli polscy żołnierze, ale też zmarli w Londynie moi rodzice.
Na wystawie zgromadzono około dwustu eksponatów ze zbiorów Muzeum Wojska Polskiego i prywatnych kolekcji. Dotyczą one samej bitwy, ale też przybliżają historię 2 Korpusu, szczególnie walk toczonych we Włoszech od maja do sierpnia 1944 roku.
Mariusz Skotnicki, kurator wystawy podkreśla, że do najciekawszych zabytków należy oryginalny mundur Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie gen. Kazimierza Sosnkowskiego oraz karabin maszynowy Browning M 1919 A4. Broń wymontowano z czołgu Sherman ppor. Ludomira Białeckiego z 4 Pułku Pancernego. Pojazd został zniszczony 12 maja 1944 roku w walkach o wzgórze i stał się elementem pomnika poświęconego poległym żołnierzom pułku.
Na ekspozycji można zobaczyć także części ekwipunku polskich żołnierzy znalezione na pobojowisku: przestrzelone hełmy, łopatki saperskie i manierki. Ekspozycję uzupełniają zbiory malarstwa, grafiki, plakatów i dokumentów dotyczących bitwy pod Monte Cassino oraz bogata kolekcja odznaczeń po oficerach i żołnierzach 2 Korpusu. – Ta wystawa jest hołdem dla walczących wówczas polskich żołnierzy – podkreśla prof. Zbigniew Wawer, dyrektor Muzeum Wojska Polskiego.
Zbiory będzie można oglądać od 14 maja do 18 sierpnia. Organizatorzy wydali także album o walkach pod Monte Cassino z tekstami historyków specjalizujących się w dziejach 2 Korpusu: prof. Wawra i prof. Bogusława Polaka.
* * * * *
Ufortyfikowany klasztor na Monte Cassino wchodził w skład niemieckich umocnienień we Włoszech, które zagradzały drogę do Rzymu. Od stycznia do maja 1944 roku Niemcy odparli trzy alianckie uderzenia na wzgórze. Powiódł się dopiero czwarty atak rozpoczęty 12 maja 1944 roku. Wzięli w nim udział polscy żołnierze z 2 Korpusu Polskiego sformowanego w ZSRR pod wodzą gen. Władysława Andersa. Monte Cassino zostało zdobyte 18 maja, dzięki czemu została otwarta droga do stolicy Włoch. W bitwie zginęło 924 polskich żołnierzy. 2 Korpus w kolejnych walkach wyzwolił Ankonę, przełamał linię Gotów czyli system umocnień niemieckich osłaniający dolinę Padu i walczył w bitwie o Bolonię.
autor zdjęć: Muzeum Wojska Polskiego
komentarze