moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Pochówek ostatniego z żołnierzy niezłomnych

Sierżant Józef Franczak „Lalek” był ostatnim żołnierzem walczącym z władzą komunistyczną. Służbie Bezpieczeństwa wymykał się aż do jesieni 1963 roku. Po latach poszukiwań IPN odnalazł jego szczątki. Dziś złożono je w rodzinnym grobie sierżanta.

Sierż. Józef Franczak „Lalek" - na zdjęciu w środku.

– Oddajemy hołd bohaterowi, człowiekowi niezłomnej wiary w to, że Polska będzie niepodległa, on w tym wytrwał i zwyciężył – mówił Jan Stanisław Ciechanowski, szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, na cmentarzu parafialnym w podlubelskich Piaskach podczas uroczystości pochówku szczątków sierż. Józefa Franczaka „Lalka”. Dziś do rodzinnego grobowca złożono odnalezioną przez śledczych IPN czaszkę zabitego przez komunistów partyzanta.

Podoficer był ostatnim żołnierzem niepodległościowego podziemia prowadzącym zbrojny opór przeciw komunistom. Jan Stanisław Ciechanowski podkreślał, że sierżant był wielkim Polakiem, który dla ojczyzny poświęcił wszystko. – Niech pamięć o tym bohaterze i innych żołnierzach niezłomnych nie zaginie – zakończył szef Urzędu.

Ostatni partyzant

Józef Franczak urodził się 17 marca 1918 roku na Lubelszczyźnie. Podczas kampanii wrześniowej walczył na Kresach Wschodnich, potem był żołnierzem Armii Krajowej. Po zajęciu Lubelszczyzny przez Sowietów w 1944 roku sierż. Franczak został wcielony do 2 Armii Wojska Polskiego. Był tam świadkiem skazywania na śmierć żołnierzy AK i bojąc się podobnego losu, zdezerterował. Wrócił w rodzinne strony i dołączył do oddziału Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość kpt. Zdzisława Brońskiego „Uskoka”. Dowodzony przez Franczaka patrol zbierał informacje o operacjach prowadzonych przez Urząd Bezpieczeństwa i organizował zasadzki na funkcjonariuszy milicji.

Na początku 1947 roku władze ogłosiły amnestię, w której ujawniło się ponad 50 tys. żołnierzy. „Lalek” jednak nie ufał komunistom i pozostał w konspiracji. Stał się szybko jedną z najbardziej poszukiwanych osób w PRL-u. Mimo to sierż. Franczak pozostał nieuchwytny aż do 21 października 1963 roku. Wtedy dzięki informacjom Stanisława Mazura, stryjecznego brata narzeczonej „Lalka”, SB odnalazło kryjówkę partyzanta. W miejscowości Majdan Kozic Górnych „Lalek” został śmiertelnie ranny podczas obławy.

Ostatniego poległego w boju polskiego partyzanta pochowano w anonimowym grobie na lubelskim cmentarzu komunalnym. Dopiero po 20 latach rodzina dostała zgodę na przeniesienie ciała do rodzinnego grobowca w Piaskach. Okazało się wtedy, że zwłoki zostały pozbawione głowy. Podczas śledztwa lubelski oddział Instytutu Pamięci Narodowej ustalił, że odcięta głowa miała posłużyć prokuraturze do zbadania, który z dentystów leczył ukrywającego się Franczaka. Potem czaszkę przekazano uczelni medycznej do celów naukowych. IPN odnalazł ją pod koniec 2014 roku w zbiorach Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. – Wreszcie mój ojciec będzie mógł odpocząć po śmierci – mówił wówczas Marek Franczak, syn „Lalka”.

Wojskowy pochówek

Dziś po mszy w archikatedrze lubelskiej w intencji Józefa Franczaka jego szczątki złożono w rodzinnym grobowcu w Piaskach. Uroczystość uświetniła asysta honorowa Kompanii Reprezentacyjnej WP oraz kilkadziesiąt pocztów sztandarowych, m.in. organizacji kombatanckich i szkół kultywujących tradycje AK.

– Dziękuję Urzędowi ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych za zorganizowanie pochówku, Instytutowi Pamięci Narodowej za odnalezienie ostatnich szczątków mojego ojca, a kombatantom, że mnie wspierali i tak licznie tu przybyli – podkreślał na cmentarzu syn „Lalka”.

Po uroczystości Jan Stanisław Ciechanowski, szef Urzędu, Marek Franczak, przedstawiciele MON, lokalnych władz i kombatanci złożyli kwiaty przy pomniku sierż. Franczaka.

Anna Dąbrowska

autor zdjęć: IPN

dodaj komentarz

komentarze


Katastrofa M-346. Nie żyje pilot Bielika
 
Szczyt NATO w Waszyngtonie: Ukraina o krok bliżej Sojuszu
Jack-S, czyli eksportowy Pirat
Trzy miecze, czyli międzynarodowy sprawdzian
Jak usprawnić działania służb na granicy
Krzyżacka klęska na polach grunwaldzkich
Unowocześnione Rosomaki dla wojska
Spotkanie z żołnierzami przed szczytem NATO
Medalowe żniwa pływaków i florecistek CWZS-u
Szczyt NATO: wzmacniamy wschodnią flankę
Ostatnia niedziela…
Włoskie Eurofightery na polskim niebie
Wsparcie MON-u dla studentów
Walka – tak, ale tylko polityczna
Niepokonana reprezentacja Czarnej Dywizji
Oficerskie gwiazdki dla absolwentów WAT-u
Feniks – następca Mangusty?
Pancerny sznyt
RBN przed szczytem NATO
Wojskowa odprawa przed szczytem Sojuszu
By żołnierze mogli służyć bezpiecznie
Szkolenie do walk w mieście
Spadochroniarze na warcie w UE
Rusza operacja „Bezpieczne Podlasie”
Patrioty i F-16 dla Ukrainy. Trwa szczyt NATO
Lato pod wodą
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Konsultacje polsko-niemieckie w Warszawie
Polski Kontyngent Wojskowy Olimp w Paryżu
Śmierć przyszła po wojnie
X ŚWIĘTO STRZELCA KONNEGO.
Za zdrowie utracone na służbie
Szpital u „Troski”
Prezydent Zełenski w Warszawie
Olimp gotowy na igrzyska!
Naukowcy z MIIWŚ szukają szczątków westerplatczyków
Serwis bliżej domu
Spędź wakacje z wojskiem!
Oczy na Kijów
Polsko-litewskie konsultacje
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Wodne szkolenie wielkopolskich terytorialsów
Szkolenie na miarę czasów
„Oczko” wojskowych lekkoatletów
Sportowa rywalizacja weteranów misji
Sukces lekkoatletów CWZS-u w Paryżu
Szczyt NATO, czyli siła w Sojuszu
Biało-czerwona nad Wilnem
Mark Rutte pokieruje NATO
Strzelnice dla specjalsów
Powstanie polsko-koreańskie konsorcjum
Zdzisław Krasnodębski – bohater bitwy o Anglię
Roczny dyżur spadochroniarzy
Specjalsi zakończyli dyżur w SON-ie
Pancerniacy trenują cywilów
Czujemy się tu jak w rodzinie

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO