Otwarcie pierwszej w Polsce multimedialnej ekspozycji o historii złamania szyfrów Enigmy, inauguracja Muzeum Pamięci Sybiru czy prezentacja o tajnej wyprawie Mazurów na konferencję pokojową w Paryżu. To tylko przykładowe projekty, na które można głosować w plebiscycie „Wydarzenie historyczne roku” 2021. Głosy można oddawać do 15 sierpnia.
– To już 15. edycja naszego plebiscytu, a zainteresowanie nim wzrasta z roku na rok, co pokazuje, jak wiele dzieje się w dziedzinie popularyzacji historii w Polsce – mówi Michał Przeperski, rzecznik Muzeum Historii Polski, organizatora plebiscytu „Wydarzenie historyczne roku”. Celem konkursu jest uhonorowanie organizatorów, twórców oraz inicjatorów najciekawszych projektów promujących historię i kulturę Polski, zrealizowanych w minionym roku.
Plebiscyt składa się z dwóch etapów. W pierwszym osoby prywatne i instytucje zgłosiły swoje projekty w jednej z trzech kategorii. „Wydarzenie” to m.in.: festiwale, imprezy plenerowe, konferencje, otwarcia muzeów, rekonstrukcje historyczne, spektakle. W kategorii „Wystawa” zgłaszane są m.in. ekspozycje stałe, czasowe czy internetowe, a w kategorii „Edukacja”: warsztaty, lekcje, gry edukacyjne czy publikacje. – Tradycyjnie najbardziej oblegana jest kategoria „Wydarzenie”. Trafiają do niej najbardziej zróżnicowane, niesztampowe projekty dotyczące popularyzacji historii – podaje Przeperski. W sumie w tym roku zgłoszono blisko 200 inicjatyw z kraju i zagranicy. Wśród ich organizatorów są instytucje ogólnopolskie, środowiska polonijne i stowarzyszenia. – Plebiscyt angażuje wiele środowisk lokalnych, które chcą przypomnieć o dziejach swojego regionu – dodaje rzecznik MHP.
Zgłoszone wydarzenia oceniło jury pod przewodnictwem prof. Jolanty Choińskiej-Miki, historyka z Uniwersytetu Warszawskiego, i wybrało po pięć projektów w każdej kategorii. Teraz o ostatecznych wynikach konkursu zdecydują, jak co roku, internauci. To oni w drugim etapie plebiscytu głosują na swoje typy spośród finałowej piętnastki.
Wśród zakwalifikowanych do II etapu inicjatyw znalazły się kilka projektów związanych z historią militarną i wojskowością, na które warto zwrócić uwagę. W kategorii „Wydarzenie” można zagłosować na otwarcie Centrum Szyfrów Enigma w Poznańskim Centrum Dziedzictwa. – To pierwsza w Polsce i na świecie multimedialna ekspozycja poświęcona historii złamania szyfrów Enigmy przez polskich matematyków: Mariana Rejewskiego, Henryka Zygalskiego i Jerzego Różyckiego – informują organizatorzy. Podczas otwarcia można było m.in. zobaczyć oryginalny egzemplarz niemieckiej Enigmy, wziąć udział w grze miejskiej „Tajemnice kursu szyfrów” i obejrzeć nagrania rozmów z członkami rodzin kryptologów.
Kolejnym ciekawym projektem było otwarcie Muzeum Pamięci Sybiru w Białystoku, któremu towarzyszyła debata naukowa, spotkanie z historykiem Wasylem Haniewiczem – potomkiem polskich osadników z Syberii i pokazy grup rekonstrukcyjnych z całej Polski. Dla osób zainteresowanych trochę dawniejszą historią natomiast przygotowano otwarcie zrewitalizowanego po trzech latach zamku krzyżackiego w Szczytnie. Mieszkańcy i turyści mogli z tej okazji obejrzeć wystawę przedmiotów odnalezionych podczas prac, średniowieczne stroje czy walki rycerskie.
Film: Muzeum Historii Polski
Jedną z pięciu wybranych przez jury wystaw jest ekspozycja „Wrocław pamięta – stan wojenny we Wrocławiu” zorganizowana przez Ośrodek „Pamięć i Przyszłość”/Centrum Historii Zajezdnia. Przypomina ona realia tamtych czasów. Odtworzono wrocławską ulicę z okresu stanu wojennego, z koksownikami, czołgiem T-55 i wojskowymi pojazdami, m.in. BRDM-I i UAZ.
Internauci mogą zagłosować na projekt „Z Sierakowa pod Chocim. W 400. rocznicę zwycięstwa” w kategorii „Edukacja”. W jego ramach przygotowano m.in. wystawę „Chocim 1621”, serię lekcji muzealnych, grę plenerową i warsztaty komiksu. Organizujące go Muzeum Zamek Opalińskich w Sierakowie chciało upowszechnić w ten sposób wiedzę o bitwie pod Chocimiem i ukazać rolę, jaką odegrał w niej kasztelan poznański Piotr Opaliński.
Natomiast prezentacja multimedialna „Tajna misja Mazurów” przygotowana przez Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „Pojezierze” we współpracy z Archiwum Państwowym w Olsztynie opowiada o wyprawie na konferencję pokojową w Paryżu w 1919 roku. – Trzej Mazurzy spod Szczytna przedostali się przez zieloną granicę z Prus Wschodnich do Polski i z fałszywymi dokumentami pojechali na konferencję, by przekonywać przywódców wielkich mocarstw do przyłączenia Warmii i Mazur do Polski bez plebiscytu – opisują organizatorzy. W prezentacji wykorzystano relacje świadków, zwłaszcza opowieść Józefa Zapatki, jednego z delegatów.
Na wybrane projekty można głosować na stronie Muzeum Historii Polski. Wystarczy zapoznać się z wydarzeniami i oddać trzy głosy, po jednym w każdej kategorii. Głosować można do 15 sierpnia, a zwycięzców plebiscytu poznamy podczas uroczystej gali 18 września.
autor zdjęć: Muzeum Historii Polski
komentarze