moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Stalinowski reżim: Pilecki winny

Po pokazowym procesie, 15 marca 1948 roku sąd wojskowy w Warszawie skazał na karę śmierci płk. Witolda Pileckiego, oficera Armii Krajowej, organizatora konspiracji w obozie Auschwitz, powstańca warszawskiego. Pilecki został oskarżony o działalność wywiadowczą na rzecz rządu RP na emigracji. Wyrok wykonano dwa miesiące później w mokotowskim więzieniu.

Witold Pilecki w trakcie procesu. Fot. Wikipedia

„Do 8 maja 1947 roku na terenie Polski, działając na szkodę państwa polskiego jako płatny rezydent obcego wywiadu, kierowanego początkowo przez Sztab II Korpusu Andersa, zorganizował na terenie Polski sieć wywiadowczą i za pomocą zwerbowanych informatorów gromadził dokumenty stanowiące tajemnicę państwową (…) i materiały te (…) przekazywał za pośrednictwem kurierów i emisariuszy do ośrodków dyspozycyjnych obcego wywiadu”. Tak ppłk Jan Hryckowian, przewodniczący składu sędziowskiego w Rejonowym Sądzie Wojskowym w Warszawie uzasadniał wyrok wydany na płk. Witolda Pileckiego. Po pokazowym procesie stalinowski sąd skazał oficera 15 marca 1948 roku na karę śmierć za szpiegostwo.

 

Dwie misje

Witold Pilecki był uczestnikiem wojny polsko-bolszewickiej, we wrześniu 1939 roku walczył w składzie 19 Dywizji Piechoty Armii Prusy jako dowódca plutonu kawalerii. Po zakończeniu kampanii przedostał się do Warszawy i podjął działalność konspiracyjną współtworząc Tajną Armię Polską, podporządkowaną później Związkowi Walki Zbrojnej.

– W 1940 roku Pilecki dobrowolnie poddał się aresztowaniu i wywózce do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz, aby zdobyć informacje o panujących tam warunkach – mówi Jack Fairweather, brytyjski dziennikarz, autor książki „Ochotnik. Prawdziwa historia tajnej misji Witolda Pileckiego”. W obozie płk Pilecki zorganizował ruch oporu i wysyłał meldunki na temat nazistowskich zbrodni popełnianych w Auschwitz.

Witold Pilecki, zdjęcie obozowe z 1941 roku. Fot. Wikipedia

Po ucieczce z obozu, w kwietniu 1943 roku oficer służył w Kedywie Armii Krajowej i walczył w powstaniu warszawskim. Trafił potem do niemieckiego oflagu, a po wyzwoleniu dołączył do 2 Korpusu Polskiego we Włoszech, którym dowodził gen. Władysław Anders. W październiku 1945 roku płk Pilecki wrócił do Polski. – Dostał od gen. Andersa zadanie zbierania informacji o sytuacji w komunistycznej Polsce i represjach wobec żołnierzy AK – podaje Fairweather.

Półtora roku później, 8 maja 1947 roku oficer został aresztowany w Warszawie przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa i oskarżony o działalność szpiegowską. Po wielomiesięcznym brutalnym śledztwie, o którym płk Pilecki powiedział, że przy nim „Oświęcim to była igraszka”, oficer stanął 3 marca 1948 roku przed sądem.

Oskarżał były oficer AK

Podczas procesu tzw. grupy Witolda płk Pilecki odpowiadał razem z kilkoma swoimi współpracownikami. Został oskarżony o prowadzenie działalności szpiegowskiej na rzecz 2 Korpusu oraz przygotowywanie zamachu na grupę dygnitarzy Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, a także o nielegalne posiadanie broni i posługiwanie się fałszywymi dokumentami. Zarzut o przygotowywanie zamachu płk Pilecki odrzucił, przyznał się natomiast do pozostałych.

Ława oskarżonych w procesie Witolda Pileckiego (marzec 1948). Fot. Wikipedia  

Prokuratorem oskarżającym Pileckiego był mjr Czesław Łapiński, były oficer Armii Krajowej. Po wojnie oskarżał m.in. kpt. Stanisława Sojczyńskiego „Warszyca”, dowódcę Konspiracyjnego Wojska Polskiego. Również przewodniczący składu sędziowskiego, ppłk Hryckowian służył wcześniej w AK. Sędzią był kpt. Józef Badecki, który orzekł karę śmierci m.in. wobec płk. Hieronima Dekutowskiego „Zapory”, dowódcy oddziałów partyzanckich AK.

Prezydent Bolesław Bierut nie skorzystał z prawa łaski i płk Witold Pilecki został zabity strzałem w tył głowy 25 maja 1948 roku w więzieniu mokotowskim przy ul. Rakowieckiej. Jego katem był st. sierż. Piotr Śmietański, który zabił m.in. płk. Dekutowskiego.

Miejsca pochówku płk. Pileckiego do tej pory nie odnaleziono. Najprawdopodobniej został wrzucony do jednego z bezimiennych dołów śmierci na tzw. Łączce Cmentarza Wojskowego na Powązkach.

W 1990 roku wyrok skazujący wobec oficera został unieważniony przez Sąd Najwyższy. Witold Pilecki został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski i Orderem Orła Białego, a w 2013 roku awansowany do stopnia pułkownika. – Pilecki powinien być na ustach wszystkich jako jeden z największych bohaterów II wojny światowej – uważa Fairweather.

Anna Dąbrowska

autor zdjęć: Wikipedia, IPN

dodaj komentarz

komentarze


Medycyna na trudne czasy
Jednym głosem w sprawie obronności
MSPO 2025 – serwis specjalny „Polski Zbrojnej”
Pływali jak morscy komandosi
Wioślarze mistrzami świata, a pięcioboiści znów na podium
Trwa dobra passa reprezentantów Wojska Polskiego
Konie dodawały pięciobojowi szlachetności
„Road Runner” w Libanie
Wyspa komandosów i walka z morskim żywiołem
Polsko-unijne rozmowy o „murze dronowym”
Kopuła nad bewupem
Koniec pewnej epoki
Natowska sieć rurociągów obejmie Polskę
Zjednoczyć wysiłek w przeciwdziałaniu presji migracyjnej
Nowe horyzonty medyków
Weterani pamiętają
Na Baltexpo o bezpiecznym morzu
Norwegowie zaczynają szkolenia Ukraińców w Polsce
Abolicja dla ochotników
Przedwczesny triumf
Maratońskie święto w Warszawie
Terytorialsi ćwiczyli taktykę i walkę z pożarem
W obronie gazoportu
Kircholm 1605
Wyzwaniem – czas
Terytorialsi dłużej będą wspierać Straż Graniczną
Okiełznać Borsuka
Wojsko podzieli się Merkurym 2.0
Para ratowników i pies w kopalni złota
Dzień Bezpieczeństwa na Baltexpo
Historia jest po to, by z niej czerpać
Apache i Chinook a sprawa polska
Owad z drukarki
Kawaleria pancerna spod znaku 11
Kraków – strategiczne centrum wojskowej medycyny
Bataliony Chłopskie – bojowe szeregi polskiej wsi
Unia chce zbudować „mur dronowy"
Jak skutecznie szkolić polskie wojsko?
Rozkaz: zatankować kompanię Abramsów
Brytyjczycy na wschodniej straży
W wojsku orientują się najlepiej
Ograniczenia w ruchu lotniczym na wschodzie Polski
W poszukiwaniu majora Serafina
Drony w natarciu
Medale pięcioboistów Wojska Polskiego
Rekompensaty na nowych zasadach
Żołnierz na urlopie i umowie zlecenie?
Pokój na Bliskim Wschodzie? Podpisano kluczowe porozumienie
Lubuscy pancerniacy sforsują Odrę
Kaczka wodno-lądowa (nie dziennikarska)
Rozwijanie śmigłowcowych zdolności
F-35 z Norwegii znowu w Polsce
Polski „Wiking” dla Danii
Dziki na Legwanach
Strategiczna inwestycja w Bumarze-Łabędy
GROM w obiektywie. Zobaczcie sami!
Ustawa schronowa – nowe obowiązki dla deweloperów
Polskie „Tygrysy” nagrodzone w Portugalii
Europa ma być zdolna do obrony
Australijski AWACS rozpoczął misję w Polsce
Świadczenia mieszkaniowe w górę
Od doświadczeń z wojny do pokolenia Z
Wkrótce rusza pilotaż powszechnych szkoleń obronnych
RAF nad Polską. Cel: patrolować i odstraszać
Speczespół wybierze „Orkę”
Baltexpo ‘25 wystartowały
Władze USA zapowiadają poważne zmiany w amerykańskiej armii
Żołnierze testują nowoczesne drony. To polska robota
AWL zainaugurowała rok akademicki 2025/26
MON chce nowych uprawnień dla marynarki
Koniec dzieciństwa

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO