moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

 
Rozkaz do „Burzy”

80 lat temu gen. Tadeusz Bór-Komorowski, komendant główny Armii Krajowej, wydał rozkaz o rozpoczęciu akcji „Burza”, czyli wzmożonej dywersji lub zbrojnej walki przeciwko Niemcom wycofującym się przed Armią Czerwoną. Celem akcji było też wystąpienie wobec władz sowieckich jako gospodarze polskich ziem i przedstawiciele legalnych władz RP.

Stanowisko strzeleckie na balkonie w Alejach Jerozolimskich 22.

„Wobec wkraczającej na ziemie nasze regularnej armii rosyjskiej wystąpić w roli gospodarza. Należy dążyć do tego, aby naprzeciw wkraczającym oddziałom sowieckim wyszedł polski dowódca mający za sobą bój z Niemcami i wskutek tego najlepsze prawo gospodarza. Miejscowy dowódca polski winien się zgłosić wraz z mającym się ujawnić przedstawicielem cywilnej władzy administracyjnej u dowódcy oddziałów sowieckich i stosować się do jego życzeń” – brzmiał rozkaz z 20 listopada 1943 roku o rozpoczęciu na terenie kraju akcji „Burza”, który wydał gen. Tadeusz Bór-Komorowski, komendant główny Armii Krajowej.

Głównym celem AK miało być powstanie powszechne, które wybuchnie w momencie osłabienia sił III Rzeszy i dotarcia do polskich terenów alianckiej ofensywy z zachodu. – W 1943 roku jednak szybkie zbliżanie się od wschodu Armii Czerwonej i świadomość, że to jej wojska pierwsze wkroczą na nasze ziemie, wymusiły na dowództwie AK zmianę planów dotyczących formy wystąpienia zbrojnego przeciw okupantowi niemieckiemu – mówi dr Tadeusz Kaliski, historyk dziejów Polskiego Państwa Podziemnego. Jak tłumaczy, sytuacja polityczna była wówczas skomplikowana. Po odkryciu w kwietniu 1943 roku w Katyniu masowych grobów polskich oficerów Moskwa zerwała stosunki dyplomatyczne z polskim rządem w Londynie. Władze ZSRS nie uznawały rządu na emigracji ani władz Polskiego Państwa Podziemnego oraz polskiej granicy na wschodzie sprzed września 1939 roku. – Jednocześnie Sowieci popierali podporządkowany sobie komunistyczny Związek Patriotów Polskich i armię pod dowództwem gen. Zygmunta Berlinga – dodaje historyk.

REKLAMA

Plan akcji „Burza” zakładał mobilizację oddziałów AK, ich wzmożoną aktywność dywersyjną na tyłach armii niemieckiej lub podejmowanie walki z wycofującymi się przed Armią Czerwoną Niemcami oraz zajmowanie przejętych od nich polskich terenów. Następnie dowódcy AK oraz przedstawiciele Delegatury Rządu na Kraj mieli wystąpić wobec władz sowieckich jako gospodarze polskich ziem oraz przedstawiciele legalnych władz Rzeczypospolitej i w razie konieczności współdziałać z jednostkami sowieckimi w walce z Niemcami. – W ten sposób AK miała demonstrować polskie prawa do całego terytorium państwa, podkreślać wolę walki z Niemcami i skłaniać Sowietów do uznania władzy rządu RP w Londynie – tłumaczy dr Kaliski.

Sytuacja jednak rozwinęła się inaczej. W nocy z 3 na 4 stycznia 1944 roku Armia Czerwona przekroczyła przedwojenną granicę Rzeczypospolitej, 11 dni później na Wołyniu oficjalnie rozpoczęła się akcja „Burza”. Żołnierze AK co prawda oswobodzili własnymi siłami wiele miejscowości, wspólnie z Armią Czerwoną zdobyli kilka dużych miast: Wilno, Lwów, Lublin, ale po bitwach Sowieci, mimo współpracy z oddziałami AK, aresztowali ich dowództwo, rozbrajali żołnierzy i wcielali ich przymusowo do armii Berlinga. – Informowani o tym alianci zachodni nie reagowali – podaje historyk. Największą operacją przeprowadzoną przez AK w czasie „Burzy” było zakończone klęską Powstanie Warszawskie. W sumie w akcji trwającej do 26 października 1944 roku wzięło udział blisko 100 tys. żołnierzy AK, prawie połowę ich Rosjanie aresztowali i zamknęli w więzieniach oraz obozach.

Anna Dąbrowska

autor zdjęć: Sylwester Braun, ps. Kris

dodaj komentarz

komentarze


Sportowcy CWZS-u czekają na wasze głosy
 
Armia Polska w drodze do Europy
Dodatkowe świadczenie dla przyszłych kierowców wojskowych
Polsko-koreańskie rozmowy
Out of the Shadow
„Sokół” wylądował
Wojsko pomoże Słoweńcom
Ekspresowa pomoc
Orka po koreańsku
Fiński debiut w Sojuszu
JEF, czyli odpowiedź dla Rosji
Zanim wyruszą do Bagdadu
PKW Orlik gotowy na misję
Zielony talizman Polaków
Terytorials na etacie
Ostre strzelanie w Świętoszowie
Operacja NATO przy granicy z Rosją
Żołnierze wojsk rakietowych i artylerii świętują
Abramsy jadą na ukraiński front
Spotkanie szefa MON-u i sekretarza obrony USA
Polka najlepsza w finale Pucharu Świata
Panczenistka i szpadzistka na podium Pucharu Świata
Witkacy – piąty wieszcz?
Szef MON-u o planach obrony kraju
Najdłuższa noc
Śmiertelny wypadek żołnierza
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Więcej pieniędzy na wojskowe mundury
Jest nowy rząd, ale bez zmian w MON-ie
Kolejne zakupy dla wojska
Wojska specjalne dostały kolejne Black Hawki
Uwolnić zakładników
Zwycięstwo bez zwycięstwa
Jubileuszowy i rekordowy Maraton Komandosa
Realia, a nie teoria
PKW Orlik już w Estonii
Zawiszacy na manewrach u sąsiadów
Ostatni lot płk Skarżyńskiego
Ferie z WOT? Zapisy już trwają
Laureaci cyberkonkursu MON
„Pług” idzie na śmierć
Koniec misji niemieckich przeciwlotników
Futsal na zakończenie rywalizacji
W WIM-ie otwarto nowoczesną klinikę urologii
Jak chronić granicę? Polacy podpowiedzą Finom
Kolejna dostawa FA-50 dla wojska
Nowe AWACS-y dla NATO
Wojsko w gotowości do ewakuacji Polaków ze Strefy Gazy
Wojsko wraca do Babimostu
Polski dzień strzelania w Rumunii
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Wyższe diety dla przeciwlotników i radiotechników
Narodziny polskich sił morskich
Unijna pomoc dla Ukrainy
Pierwszy polski Homar
32 krążki pływaków-żołnierzy
Podchorążowie świętują
Wojsko Polskie ma nowych oficerów
O 200 OPW więcej na nowy rok szkolny
Holandia i Dania przekażą Ukrainie F-16

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO