moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Zdobywcy Monte Cassino

21 lipca 1943 roku powołano do życia 2 Korpus Polski, jednostkę Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Formacja została utworzona z dowództwa i jednostek Armii Polskiej na Wschodzie na podstawie rozkazu Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego. Na jej czele stanął gen. Władysław Anders. Jego żołnierze zdobyli później m.in. Monte Cassino i Bolonię.


Saperzy plutonu ppor. Leszka Skoniecznego (2. z lewej) na czołgu M4 Sherman w drodze do "Gardzieli".

Podstawę tworzonej na terenie Związku Sowieckiego polskiej armii stanowili obywatele polscy uwolnieni z sowieckich obozów i więzień po podpisaniu układu Sikorski–Majski 30 lipca 1941 roku. Dowódcą Armii Polskiej w ZSRS został gen. Władysław Anders, również zwolniony z sowieckiego więzienia.

REKLAMA

– Współpraca z władzami ZSRS nie układała się dobrze, brakowało sprzętu i żywności, została więc podjęta decyzja o ewakuacji armii do Iranu – mówi dr Piotr Jagodziński, historyk zajmujący się dziejami Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Od marca do sierpnia 1942 roku Związek Sowiecki opuściło z gen. Andersem około 115 tys. osób, w tym blisko 78,5 tys. żołnierzy. Niedługo później polskie oddziały zostały przetransportowane do Iraku. Tam dołączyli do nich żołnierze Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich i we wrześniu 1942 roku z połączenia tych wojsk powstała Armia Polska na Wschodzie.


Walki 2 Korpusu Polskiego o Ankonę i przełamanie tzw. Linii Gotów. Grupa polskich piechurów z granatnikiem przeciwpancernym PIAT podczas walk na linii Gotów (lato 1944 r.).

W kolejnych miesiącach polscy żołnierze przechodzili intensywne szkolenie. 16 czerwca 1943 roku gen. Władysław Sikorski, Naczelny Wódz, wydał rozkaz powołania nowej formacji: 2 Korpusu Polskiego. Powstał on 21 lipca 1943 roku z dowództwa i jednostek Armii Polskiej na Wschodzie. Na czele 2 KP stał nadal gen. Anders, jego zastępcą był gen. Zygmunt Bohusz-Szyszko. W skład formacji wchodziły m.in. 3 Dywizja Strzelców Karpackich, 5 Kresowa Dywizja Piechoty, 22 Samodzielna Brygada Pancerna, Grupa Artylerii oraz mniejsze oddziały.

Żołnierze szkolili się w Palestynie i Syrii, otrzymali także od Brytyjczyków nowe uzbrojenie i wyposażenie. Od grudnia 1943 roku Polacy byli sukcesywnie przerzucani do południowych Włoch, gdzie weszli w skład brytyjskiej 8 Armii. Oddziały 2 Korpusu liczyły wówczas blisko 47 tys. żołnierzy. – W kolejnych tygodniach dołączali do nich dezerterzy z wojska niemieckiego, Pomorzanie i Ślązacy wcieleni siłą do Wehrmachtu – podaje historyk.


Generałowie Bronisław Duch (1. z lewej) i Władysław Anders (2. z lewej) na Mass Albaneta.

Polacy znacząco zasłużyli się podczas kampanii włoskiej. 18 maja 1944 roku żołnierze gen. Andersa zdobyli wzgórze Monte Cassino, co pozwoliło na przełamanie niemieckich pozycji obronnych linii Gustawa i otworzyło drogę na Rzym. Na początku lipca 2 KP stoczył zwycięską bitwę pod Loreto, a 18 lipca polskie oddziały wyzwoliły Ankonę na wybrzeżu Morza Adriatyckiego. Ostatnią bitwą 2 Korpusu było zdobycie Bolonii 21 kwietnia 1945 roku. Podczas walk we Włoszech poległo około 2,3 tys. polskich żołnierzy. Spoczywają na polskich cmentarzach wojennych w Bolonii, Casamassima, Loreto i na Monte Cassino.

Po wojnie 2 KP pozostał we Włoszech w składzie wojsk okupacyjnych, a w 1946 roku jego żołnierze zostali przetransportowani do Wielkiej Brytanii. Powstał tam Polski Korpus Przysposobienia i Rozmieszczenia, którego celem była pomoc wojskowym w przystosowaniu się do cywilnego życia. W 1947 roku 2 Korpus został rozwiązany. – Część żołnierzy zdecydowała się na powrót do kraju, jednak większość, z uwagi na znalezienie się Polski pod sowiecką władzą, pozostała na emigracji – mówi dr Jagodziński.


Walki 2 Korpusu Polskiego o Ankonę i przełamanie tzw. Linii Gotów. Czołgi M4A4 Sherman z desantem piechoty podczas walk w rejonie Ankony (lipiec 1944 r.).

Wśród nich był gen. Władysław Anders, któremu komunistyczne władze w Polsce odebrały polskie obywatelstwo. Generał angażował się w działalność polityczną na emigracji, wydał też wojenne wspomnienia „Bez ostatniego rozdziału”. Zmarł 12 maja 1970 roku i został pochowany na Polskim Cmentarzu Wojennym na Monte Cassino obok swych żołnierzy.

Anna Dąbrowska

autor zdjęć: NAC, IPN

dodaj komentarz

komentarze


The Suwałki Gap in the Game
 
Lotnicy pamiętają o powstaniu
Jaki będzie czołg przyszłości?
Szczyt NATO w Waszyngtonie: Ukraina o krok bliżej Sojuszu
Polski Kontyngent Wojskowy Olimp w Paryżu
Kmdr Janusz Porzycz: Wojsko Polskie wspierało i wspiera sportowców!
Szczyt NATO, czyli siła w Sojuszu
Rusza operacja „Bezpieczne Podlasie”
Formoza. Za kulisami
Tridon Mk2, czyli sposób na drona?
Feniks – następca Mangusty?
Olimp gotowy na igrzyska!
Prezydent Zełenski w Warszawie
Paryż – odliczanie do rozpoczęcia igrzysk!
Za zdrowie utracone na służbie
Posłowie o efektach szczytu NATO
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
W Sejmie o zniszczeniu Tupolewa
Bezpieczeństwo granicy jest również sprawą Sojuszu
„Armia mistrzów” – lekkoatletyka
Kaczmarek z nowym rekordem Polski!
Awaria systemów. Bezpieczeństwo Polski nie jest zagrożone
Nie wierzę panu, mister Karski!
Ankona, czyli polska operacja we Włoszech
International Test
Most III, czyli lot z V2
Silniejsza obecność sojuszników z USA
Ciężko? I słusznie! Tak przebiega selekcja do Formozy
Incydent przy granicy. MON chce specjalnego nadzoru nad śledztwem
Prezydent Warszawy: oddajmy hołd bohaterom!
Jak usprawnić działania służb na granicy
Z parlamentu do wojska
Posłowie wybrali patronów 2025 roku
Londyn o „Tarczy Wschód”
Zabezpieczenie techniczne 1 Pułku Czołgów w 1920
Patrioty i F-16 dla Ukrainy. Trwa szczyt NATO
Krzyżacka klęska na polach grunwaldzkich
Roczny dyżur spadochroniarzy
Terytorialsi w gotowości do pomocy
„Operacja borelioza”
Specjalsi zakończyli dyżur w SON-ie
Letnia Bryza na Morzu Czarnym
Pioruny dla sojuszników
Włoski Centauro na paryskim salonie
Sejm podziękował za służbę na granicy
Partyzanci z republiki
Na ratunek… komandos
Szczyt NATO: wzmacniamy wschodnią flankę
„Armia mistrzów” – sporty wodne
Hala do budowy Mieczników na finiszu
„Armia mistrzów” – sporty walki
„Armia mistrzów” – kolarstwo, łucznictwo, pięciobój nowoczesny, strzelectwo, triatlon i wspinaczka sportowa
Medycy na poligonie
Operacja „Wschodnia zorza”
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Spadochroniarze na warcie w UE

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO