Kupno śmigłowców dla wojsk specjalnych, marynarki wojennej i wojsk lądowych, oraz maszyn uderzeniowych. Zakup systemów antyrakietowych Wisła oraz dronów rozpoznawczych i uderzeniowych. Nowe systemy przeciwpancerne dla wojsk operacyjnych i jednostek Obrony Terytorialnej. I wreszcie na końcu, a być może powinna to być pierwsza pozycja na liście, reforma struktur odpowiedzialnych za zakupy sprzętu i uzbrojenia wojskowego. To wyzwania z jakimi w zakresie modernizacji polskiej armii zmierzy się w nadchodzącym roku Ministerstwo Obrony Narodowej.

Mijający rok 2016 śmiało można uznać za rok artylerzystów i przeciwlotników. Dla wojsk artyleryjskich kupiono aż dwa systemy uzbrojenia: 155-milimetrowe armatohaubice Krab oraz 120-milimetrowe moździerze Rak. Z kolei dla przeciwlotników pozyskano dwa bardzo ważne systemy uzbrojenia – Pilicę oraz pociski Piorun. „Czyj” będzie rok 2017? Jeśli zostanie podpisany kontrakt na przeciwlotnicze i przeciwrakietowe zestawy Wisła, zwycięzcami w tym „rankingu” zdecydowanie zostaną żołnierze jednostek opl, którzy na tego typu broń czekają z niecierpliwością od dawna. Polska armia nie ma teraz żadnego systemu uzbrojenia zdolnego zwalczać wrogie pociski manewrujące czy rakiety balistyczne. A warto przypomnieć, że okręg kaliningradzki jest nimi wręcz naszpikowany.

Kolejną bardzo pilną sprawą jest pozyskanie śmigłowców wielozadaniowych dla sił specjalnych i wojsk lądowych oraz maszyn specjalistycznych (zwalczania okrętów podwodnych oraz ratownictwa morskiego) dla marynarki wojennej. W 2017 roku powinno dojść do sfinalizowania umów w tych sprawach. Tak naprawdę, gdyby nie biurokratyczne ograniczenia, to w przypadku maszyn dla wojsk specjalnych i marynarki wojennej, MON dokonałby tych zakupów jeszcze w 2016 roku. Niestety, nawet uruchomienie trybu Pilnej Potrzeby Operacyjnej nie oznaczało, że można będzie je kupić z tzw. wolnej ręki, tylko konieczne było ogłoszenie przetargu. Kuriozalne prawda? To jest zdecydowanie przepis wymagający szybkiej korekty.

Liczę na to, że resort obrony kupując śmigłowce wielozadaniowe, uruchomi w przyszłym roku również postępowanie przetargowe na nowe maszyny uderzeniowe. Mi-24 to dobre, sprawdzone konstrukcje, ale ich uzbrojenie tak bardzo już odstaje od wymogów współczesnego pola walki, że utrzymywanie tych wiropłatów w linii jest po prostu marnotrawstwem. I ludzi, i pieniędzy.

Kolejnym programem modernizacyjnym, który powinien nabrać w 2017 roku „przyspieszenia” jest program dronowy. W 2016 roku nie kupiliśmy, mimo zapowiedzi, żadnego nowego typu bezzałogowców, a plan modernizacji technicznej do 2022 roku przewiduje przecież pozyskanie aż pięciu typów, w tym nie tylko małych zwiadowców, ale również dużych, uderzeniowych konstrukcji.

O potrzebie automatyzacji dowodzenia rodzimymi siłami lądowymi pisałem na łamach portalu polska-zbrojna.pl oraz miesięcznika „Polska Zbrojna” wielokrotnie. Wciąż trzymam kciuki za to, by wojsko wreszcie dostało narzędzia tego typu. Mam nadzieję, że 2017 rok, zgodnie z deklaracjami, zaowocuje kontraktem na BMS, czyli system przeznaczony dla brygad uzbrojonych w Rosomaki. Optymistą niestety nie jestem, gdyż uważam, że PGZ produktu, którego szuka armia po prostu nie ma (choć twierdzi inaczej) i dlatego decyzja Inspektoratu Uzbrojenia MON o wykluczeniu z tego przetargu firm prywatnych nie była zła, a wręcz – z punktu widzenia armii – tragiczna.

Zamykając kwestię kluczowych programów modernizacyjnych, które powinny „ruszyć” w najbliższych miesiącach, na koniec zostawiłem wszystkie programy morskie. Stan rodzimej marynarki wojennej jest tak fatalny, że każdy zakup i każdy kontrakt będzie przełomowy i rewolucyjny. Naprawdę mocno dopinguję, aby było ich w 2017 roku jak najwięcej. Na okręty podwodne jednak bym nie liczył. MON skłania się do tego, aby konstrukcję, która zastąpi Kobbeny kupić w kooperacji z innym krajem. To pomysł dobry, gdyż pozwoli obniżyć koszty zakupu, a rodzimej zbrojeniówce i przemysłowi stoczniowemu da szansę na zdobycie naprawdę zaawansowanych technologii.

Mając na uwadze wszystkie wymienione wyżej programy, jestem głęboko przekonany, że w nowym roku specjaliści od wojskowych zakupów będą mieli co robić. Z całego serca życzę im, aby kolejny 2018 rok przywitali już w zupełnie nowej instytucji. Inspektorat Uzbrojenia MON, na którego barkach spoczywa „zakupowa” strona programu unowocześnienia naszej armii zdecydowanie powinien zostać zastąpiony przez znacznie większą strukturę. Czy nazwiemy ją agencją czy dowództwem czy jeszcze inaczej, bez znaczenia. Liczy się jej rozmiar. Bo teraz, za programy skutkujące nie tylko wydaniem miliardów, ale również mające fundamentalny wpływ na zdolność bojową armii, bardzo często odpowiadają dwie, trzy osoby. Na jeden projekt to może wystarczy, ale personel Inspektoratu Uzbrojenia, poza daną sprawą, równolegle pracuje jeszcze nad kilkudziesięcioma innymi.