moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

IPN szuka ofiar terroru w Białymstoku

Szczątki co najmniej 53 osób – mężczyzn, kobiet i dzieci – odnaleźli archeolodzy podczas prac ekshumacyjnych na terenie Aresztu Śledczego w Białymstoku. Są to zarówno ofiary zbrodni nazistowskich, jak i komunistycznych represji. Prace Instytutu Pamięci Narodowej potrwają do końca września.


Więzienie w Białymstoku, zamienione dziś na areszt śledczy, było w latach wojny i zaraz po niej miejscem kaźni wielu Polaków, także żołnierzy podziemia. Ich szczątki odnajdują dziś badacze Instytutu Pamięci Narodowej.

W czasie dwóch tygodni prac z masowych grobów na terenie byłego ogrodu więziennego archeolodzy wydobyli szczątki 53 osób – mężczyzn, kobiet i dzieci oraz liczne pojedyncze kości należące do co najmniej trzech kolejnych osób.

Pociski i guziki

Są to ofiary hitlerowskiego i komunistycznego terroru, czego dowodzą znajdowane w dołach łuski po niemieckich i sowieckich pociskach. Znajdowane są też przedwojenne i powojenne polskie guziki wojskowe. Wskazuje to, że ofiarami zbrodni byli m.in. żołnierze podziemia, którzy po II wojnie używali także przedwojennego umundurowania.

Według historyków IPN, teren obecnego aresztu śledczego był też miejscem pochówku ofiar nazistowskich zmarłych w więzieniu z głodu i chorób. Stąd odkrywane w grobach szczątki dzieci. Przy ofiarach znaleziono też przedmioty osobiste m.in. powojenną monetę, medaliki, łańcuszki czy fragmenty fajki. – Prace odbywają się w ramach śledztwa dotyczącego zbrodni popełnionych przez okupanta niemieckiego i funkcjonariuszy państwa komunistycznego w latach 1939–1956 – tłumaczy Tomasz Danilecki, rzecznik białostockiego oddziału IPN.


Badania prowadzi grupa archeologów, historyków i antropologów pod kierunkiem prokuratora Zbigniewa Kulikowskiego z Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Białymstoku.

Białystok jest kolejnym miejscem w Polsce, po warszawskich Powązkach, stołecznym cmentarzu na Służewcu czy gdańskiej nekropolii, gdzie IPN przeprowadza ekshumacje. Prace poszukiwawcze rozpoczęto tutaj jesienią zeszłego roku. Odkryto wówczas szczątki blisko 200 osób.

Nieznane ofiary

Specjaliści IPN nie chcą na razie spekulować, ile osób pochowanych jest na terenie białostockiego aresztu. – W okresie powojennym wykonano w tym więzieniu ok. 250 wyroków śmierci, a ponad 100 osób przetrzymywanych w nim zmarło, przywożono tu też żołnierzy podziemia zabitych w obławach – wylicza dr Marcin Zwolski, historyk z Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej IPN w Białymstoku.

Natomiast podczas niemieckiej okupacji zmarło lub zostało zabitych w więzieniu nawet 6 tys. osób. – Jednak większość z nich wywożono na egzekucje do okolicznych lasów i tam grzebano – dodaje historyk. Jak podkreśla, pierwsze szacunki co do liczby pochowanych osób będą możliwe po określeniu obszaru pola grobowego, na którym mogą znajdować się pochowani ludzie. – Przebadany na razie teren obejmuje pas długości 80–90 metrów i szerokości 6 metrów – zaznacza dr Zwolski. Jednak obszar, na którym mogą znajdować się szczątki, może być nawet kilkukrotnie większy. Istnieje też prawdopodobieństwo, że groby są pod pobliskimi blokami mieszkalnymi, gdzie w przeszłości w czasie prac budowlanych znajdowano ludzkie kości.

Cały czas z wydobytych szczątków pobierany jest materiał genetyczny, który naukowcy z Polskiej Bazy Genetycznej Ofiar Totalitaryzmów porównają z próbkami pochodzącymi od rodzin ofiar. Dlatego IPN apeluje do krewnych osób, które mogły zginąć w białostockim areszcie, o zgłaszanie się w celu oddania próbki materiału biologicznego.

Prace w Białymstoku potrwają do końca września. – Na pewno jednak na tym nie zakończymy i wrócimy tu wiosną przyszłego roku – stwierdza historyk IPN.

Wydobyte podczas ekshumacji szczątki przechowywane są w jednym z miejskich zakładów pogrzebowych. W październiku zostaną przeniesione do podziemi kościoła Ducha Świętego w Białymstoku, a po zakończeniu całej ekshumacji planowany jest ich uroczysty pogrzeb.

Anna Dąbrowska

autor zdjęć: IPN

dodaj komentarz

komentarze


Za zdrowie utracone na służbie
 
Pioruny dla sojuszników
Sejm podziękował za służbę na granicy
Szczyt NATO, czyli siła w Sojuszu
Paryż – odliczanie do rozpoczęcia igrzysk!
Polski Kontyngent Wojskowy Olimp w Paryżu
„Armia mistrzów” – sporty walki
Medycy na poligonie
The Suwałki Gap in the Game
Londyn o „Tarczy Wschód”
Roczny dyżur spadochroniarzy
Lotnicy pamiętają o powstaniu
Włoski Centauro na paryskim salonie
International Test
Zabezpieczenie techniczne 1 Pułku Czołgów w 1920
Ciężko? I słusznie! Tak przebiega selekcja do Formozy
Szczyt NATO w Waszyngtonie: Ukraina o krok bliżej Sojuszu
„Armia mistrzów” – kolarstwo, łucznictwo, pięciobój nowoczesny, strzelectwo, triatlon i wspinaczka sportowa
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
„Armia mistrzów” – sporty wodne
Bezpieczeństwo granicy jest również sprawą Sojuszu
Silniejsza obecność sojuszników z USA
„Armia mistrzów” – lekkoatletyka
Tridon Mk2, czyli sposób na drona?
Spadochroniarze na warcie w UE
Partyzanci z republiki
Nie wierzę panu, mister Karski!
Ankona, czyli polska operacja we Włoszech
Prezydent Zełenski w Warszawie
Terytorialsi w gotowości do pomocy
Awaria systemów. Bezpieczeństwo Polski nie jest zagrożone
Hala do budowy Mieczników na finiszu
Most III, czyli lot z V2
Olimp gotowy na igrzyska!
Feniks – następca Mangusty?
Rusza operacja „Bezpieczne Podlasie”
Patrioty i F-16 dla Ukrainy. Trwa szczyt NATO
Prezydent Warszawy: oddajmy hołd bohaterom!
Szczyt NATO: wzmacniamy wschodnią flankę
Z parlamentu do wojska
Letnia Bryza na Morzu Czarnym
W Sejmie o zniszczeniu Tupolewa
Jak usprawnić działania służb na granicy
Specjalsi zakończyli dyżur w SON-ie
Formoza. Za kulisami
Kmdr Janusz Porzycz: Wojsko Polskie wspierało i wspiera sportowców!
Incydent przy granicy. MON chce specjalnego nadzoru nad śledztwem
Posłowie o efektach szczytu NATO
„Operacja borelioza”
Krzyżacka klęska na polach grunwaldzkich
Kaczmarek z nowym rekordem Polski!
Posłowie wybrali patronów 2025 roku
Jaki będzie czołg przyszłości?
Na ratunek… komandos
Operacja „Wschodnia zorza”

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO