moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Sztuczna inteligencja pilotem myśliwca

Armia Stanów Zjednoczonych bada możliwości wykorzystania sztucznej inteligencji (SI) w bojowych samolotach i dronach. Pod koniec ubiegłego roku odbyły się loty pilotowanego przez SI eksperymentalnego samolotu X-62A VISTA. Wcześniej sztuczna inteligencja pilotowała F-16 tylko w symulatorach. Amerykańskim naukowcom udało się w takim stopniu rozwinąć algorytmy komputerowe, że w trakcie tych testów SI mogła prowadzić symulowane walki powietrzne. Pytanie, czy wkrótce to SI będzie odpowiadać za starcia powietrzne myśliwców, wydaje się już czysto retoryczne.

Samolot VISTA X-62A jest to gruntownie zmodyfikowany dwumiejscowy myśliwiec F-16D Block 30 (wariant dla izraelskich sił powietrznych), wyposażony m.in. w awionikę w standardzie Block 40 i dyszę wylotową silnika z wektorowanym ciągiem. Ta ostatnia modyfikacja oraz adaptacyjny system sterowania typu fly-by-wire sprawiają, że odrzutowiec z powodzeniem może symulować lot, między innymi, drona MQ-20 Avenger, myśliwca F-22 Raptor czy transportowca C-17.

Agencja Zaawansowanych Projektów Badawczych w Dziedzinie Obronności (Defense Advanced Research Projects Agency) poinformowała, że między 1 a 16 grudnia 2022 roku przeprowadzono w powietrzu 12 prób X-62A. Odbyły się one w bazie amerykańskich sił powietrznych Edwards w Kalifornii. Wykorzystano dwa oprogramowania komputerowe – Air Combat Evolution (ACE), które dostarczyła DARPA, i Autonomous Air Combat Operations (AACO) z Laboratorium Badawczego Sił Powietrznych (Air Force Research Laboratory). 

 

Jak wyglądał sam test? Eksperymentalny samolot pilotowany przez sztuczną inteligencję prowadził walki z myśliwcami, które były tylko wytworem cyfrowym. Jednak ze względów bezpieczeństwa w kabinie X-62A w czasie prób powietrznych z wykorzystaniem SI znajdował się pilot, który w każdej chwili mógł przejąć kontrolę nad samolotem. Jednym z celów badań było sprawdzenie, jak SI poradzi sobie w walkach powietrznych na bliskich dystansach. – Nie napotkaliśmy żadnych poważnych problemów, ale trafiliśmy na pewne różnice w porównaniu z wynikami opartymi na symulacji, czego można było się spodziewać po przejściu ze [świata] wirtualnego do rzeczywistego – poinformował ppłk Ryan „Hal” Hefron, szef projektu ACE.

Amerykańskie lotnictwo chciałoby, żeby systemy SI przejęły ciężar walk z samolotami wroga. Optymistyczne prognozy daje wynik symulowanych starć powietrznych, które stoczył ze sztuczną inteligencją w sierpniu 2020 roku doświadczony pilot F-16. Stoczono pięć walk w zasięgu wzroku. Wygrał je algorytm komputerowy, ale jak podał serwis Business Insider, byli wojskowi lotnicy zwrócili uwagę, że scenariusz starć oraz fakt użycia symulatora ułatwiły zadanie SI. Chodziło o to, że w realnej walce dwóch samolotów wynik mógłby być inny, ponieważ wówczas sztuczna inteligencja nie miałaby dostępu do pewnej części danych i nie mogłaby tak szybko przewidzieć ruchu przeciwnika.

Niemniej jednak wprowadzenie SI do amerykańskiego lotnictwa wojskowego w większym zakresie niż dotychczas jest tylko kwestią czasu. W przyszłości pilot samolotu wielozadaniowego miałby skupić się na szerszej perspektywie pola walki, a pojedyncze starcia byłyby być domeną SI. Prawdopodobnie część samolotów wyposażonych w sztuczną inteligencję będzie zdolna do autonomicznych działań bez załogi. Takie rozwiązanie ma pozwolić na uniknięcie strat pilotów podczas najniebezpieczniejszych misji bojowych. Możliwe, że do takich działań przystosowane zostaną maszyny starszych typów, jak np. F-16, które są systematycznie zastępowane przez F-35.

Zanim przebadano pilotowanie myśliwca ze wsparciem SI, takie samodzielne loty wykonały bezzałogowe statki powietrzne Kratos UTAP-22 Mako oraz MQ-20. X-62A nie jest też pierwszym załogowym amerykańskim samolotem wojskowym, w którym badano algorytm sztucznej inteligencji. W grudniu 2020 roku pozwolono SI na sterowanie czujnikami i systemami nawigacyjnymi w szpiegowskiej maszynie U-2 Dragon Lady.

Tadeusz Wróbel , publicysta „Polski Zbrojnej”

autor zdjęć: US Air Force/ Kyle Brasier

dodaj komentarz

komentarze


Lato pod wodą
 
Biało-czerwona nad Wilnem
Oficerskie gwiazdki dla absolwentów WAT-u
Szczyt NATO w Waszyngtonie: Ukraina o krok bliżej Sojuszu
Pancerniacy trenują cywilów
Katastrofa M-346. Nie żyje pilot Bielika
Jack-S, czyli eksportowy Pirat
Prezydent Zełenski w Warszawie
Polsko-litewskie konsultacje
Konsultacje polsko-niemieckie w Warszawie
Jak usprawnić działania służb na granicy
Patrioty i F-16 dla Ukrainy. Trwa szczyt NATO
Wsparcie MON-u dla studentów
Spędź wakacje z wojskiem!
Krzyżacka klęska na polach grunwaldzkich
Naukowcy z MIIWŚ szukają szczątków westerplatczyków
Śmierć przyszła po wojnie
Oczy na Kijów
Wodne szkolenie wielkopolskich terytorialsów
Olimp gotowy na igrzyska!
Czujemy się tu jak w rodzinie
Sportowa rywalizacja weteranów misji
„Oczko” wojskowych lekkoatletów
Szkolenie do walk w mieście
Specjalsi zakończyli dyżur w SON-ie
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Rusza operacja „Bezpieczne Podlasie”
Powstanie polsko-koreańskie konsorcjum
Spadochroniarze na warcie w UE
Feniks – następca Mangusty?
Roczny dyżur spadochroniarzy
Spotkanie z żołnierzami przed szczytem NATO
Wojskowa odprawa przed szczytem Sojuszu
Szczyt NATO: wzmacniamy wschodnią flankę
Pancerny sznyt
Strzelnice dla specjalsów
Walka – tak, ale tylko polityczna
Niepokonana reprezentacja Czarnej Dywizji
Zdzisław Krasnodębski – bohater bitwy o Anglię
Szczyt NATO, czyli siła w Sojuszu
Medalowe żniwa pływaków i florecistek CWZS-u
Ostatnia niedziela…
Polski Kontyngent Wojskowy Olimp w Paryżu
X ŚWIĘTO STRZELCA KONNEGO.
Unowocześnione Rosomaki dla wojska
Mark Rutte pokieruje NATO
Serwis bliżej domu
Szpital u „Troski”
Szkolenie na miarę czasów
By żołnierze mogli służyć bezpiecznie
Za zdrowie utracone na służbie
Sukces lekkoatletów CWZS-u w Paryżu
Trzy miecze, czyli międzynarodowy sprawdzian
RBN przed szczytem NATO
Włoskie Eurofightery na polskim niebie

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO