moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Sztuczna inteligencja pilotem myśliwca

Armia Stanów Zjednoczonych bada możliwości wykorzystania sztucznej inteligencji (SI) w bojowych samolotach i dronach. Pod koniec ubiegłego roku odbyły się loty pilotowanego przez SI eksperymentalnego samolotu X-62A VISTA. Wcześniej sztuczna inteligencja pilotowała F-16 tylko w symulatorach. Amerykańskim naukowcom udało się w takim stopniu rozwinąć algorytmy komputerowe, że w trakcie tych testów SI mogła prowadzić symulowane walki powietrzne. Pytanie, czy wkrótce to SI będzie odpowiadać za starcia powietrzne myśliwców, wydaje się już czysto retoryczne.

Samolot VISTA X-62A jest to gruntownie zmodyfikowany dwumiejscowy myśliwiec F-16D Block 30 (wariant dla izraelskich sił powietrznych), wyposażony m.in. w awionikę w standardzie Block 40 i dyszę wylotową silnika z wektorowanym ciągiem. Ta ostatnia modyfikacja oraz adaptacyjny system sterowania typu fly-by-wire sprawiają, że odrzutowiec z powodzeniem może symulować lot, między innymi, drona MQ-20 Avenger, myśliwca F-22 Raptor czy transportowca C-17.

Agencja Zaawansowanych Projektów Badawczych w Dziedzinie Obronności (Defense Advanced Research Projects Agency) poinformowała, że między 1 a 16 grudnia 2022 roku przeprowadzono w powietrzu 12 prób X-62A. Odbyły się one w bazie amerykańskich sił powietrznych Edwards w Kalifornii. Wykorzystano dwa oprogramowania komputerowe – Air Combat Evolution (ACE), które dostarczyła DARPA, i Autonomous Air Combat Operations (AACO) z Laboratorium Badawczego Sił Powietrznych (Air Force Research Laboratory). 

 

Jak wyglądał sam test? Eksperymentalny samolot pilotowany przez sztuczną inteligencję prowadził walki z myśliwcami, które były tylko wytworem cyfrowym. Jednak ze względów bezpieczeństwa w kabinie X-62A w czasie prób powietrznych z wykorzystaniem SI znajdował się pilot, który w każdej chwili mógł przejąć kontrolę nad samolotem. Jednym z celów badań było sprawdzenie, jak SI poradzi sobie w walkach powietrznych na bliskich dystansach. – Nie napotkaliśmy żadnych poważnych problemów, ale trafiliśmy na pewne różnice w porównaniu z wynikami opartymi na symulacji, czego można było się spodziewać po przejściu ze [świata] wirtualnego do rzeczywistego – poinformował ppłk Ryan „Hal” Hefron, szef projektu ACE.

Amerykańskie lotnictwo chciałoby, żeby systemy SI przejęły ciężar walk z samolotami wroga. Optymistyczne prognozy daje wynik symulowanych starć powietrznych, które stoczył ze sztuczną inteligencją w sierpniu 2020 roku doświadczony pilot F-16. Stoczono pięć walk w zasięgu wzroku. Wygrał je algorytm komputerowy, ale jak podał serwis Business Insider, byli wojskowi lotnicy zwrócili uwagę, że scenariusz starć oraz fakt użycia symulatora ułatwiły zadanie SI. Chodziło o to, że w realnej walce dwóch samolotów wynik mógłby być inny, ponieważ wówczas sztuczna inteligencja nie miałaby dostępu do pewnej części danych i nie mogłaby tak szybko przewidzieć ruchu przeciwnika.

Niemniej jednak wprowadzenie SI do amerykańskiego lotnictwa wojskowego w większym zakresie niż dotychczas jest tylko kwestią czasu. W przyszłości pilot samolotu wielozadaniowego miałby skupić się na szerszej perspektywie pola walki, a pojedyncze starcia byłyby być domeną SI. Prawdopodobnie część samolotów wyposażonych w sztuczną inteligencję będzie zdolna do autonomicznych działań bez załogi. Takie rozwiązanie ma pozwolić na uniknięcie strat pilotów podczas najniebezpieczniejszych misji bojowych. Możliwe, że do takich działań przystosowane zostaną maszyny starszych typów, jak np. F-16, które są systematycznie zastępowane przez F-35.

Zanim przebadano pilotowanie myśliwca ze wsparciem SI, takie samodzielne loty wykonały bezzałogowe statki powietrzne Kratos UTAP-22 Mako oraz MQ-20. X-62A nie jest też pierwszym załogowym amerykańskim samolotem wojskowym, w którym badano algorytm sztucznej inteligencji. W grudniu 2020 roku pozwolono SI na sterowanie czujnikami i systemami nawigacyjnymi w szpiegowskiej maszynie U-2 Dragon Lady.

Tadeusz Wróbel , publicysta „Polski Zbrojnej”

autor zdjęć: US Air Force/ Kyle Brasier

dodaj komentarz

komentarze


„Armia mistrzów” – kolarstwo, łucznictwo, pięciobój nowoczesny, strzelectwo, triatlon i wspinaczka sportowa
 
Posłowie o efektach szczytu NATO
Sejm podziękował za służbę na granicy
Kaczmarek z nowym rekordem Polski!
Bezpieczeństwo granicy jest również sprawą Sojuszu
„Operacja borelioza”
Włoski Centauro na paryskim salonie
Partyzanci z republiki
Silniejsza obecność sojuszników z USA
Kmdr Janusz Porzycz: Wojsko Polskie wspierało i wspiera sportowców!
The Suwałki Gap in the Game
Feniks – następca Mangusty?
Szczyt NATO, czyli siła w Sojuszu
Rusza operacja „Bezpieczne Podlasie”
Na ratunek… komandos
Posłowie wybrali patronów 2025 roku
Prezydent Zełenski w Warszawie
Z parlamentu do wojska
Nie wierzę panu, mister Karski!
Terytorialsi w gotowości do pomocy
Jak usprawnić działania służb na granicy
Zabezpieczenie techniczne 1 Pułku Czołgów w 1920
Incydent przy granicy. MON chce specjalnego nadzoru nad śledztwem
International Test
Olimp gotowy na igrzyska!
„Armia mistrzów” – sporty wodne
Awaria systemów. Bezpieczeństwo Polski nie jest zagrożone
Pioruny dla sojuszników
Ciężko? I słusznie! Tak przebiega selekcja do Formozy
Ankona, czyli polska operacja we Włoszech
Paryż – odliczanie do rozpoczęcia igrzysk!
Tridon Mk2, czyli sposób na drona?
Operacja „Wschodnia zorza”
Za zdrowie utracone na służbie
Londyn o „Tarczy Wschód”
Medycy na poligonie
Lotnicy pamiętają o powstaniu
Most III, czyli lot z V2
Krzyżacka klęska na polach grunwaldzkich
Formoza. Za kulisami
Patrioty i F-16 dla Ukrainy. Trwa szczyt NATO
Szczyt NATO: wzmacniamy wschodnią flankę
Polski Kontyngent Wojskowy Olimp w Paryżu
W Sejmie o zniszczeniu Tupolewa
Letnia Bryza na Morzu Czarnym
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Prezydent Warszawy: oddajmy hołd bohaterom!
Szczyt NATO w Waszyngtonie: Ukraina o krok bliżej Sojuszu
„Armia mistrzów” – sporty walki
Spadochroniarze na warcie w UE
Specjalsi zakończyli dyżur w SON-ie
Jaki będzie czołg przyszłości?
„Armia mistrzów” – lekkoatletyka
Hala do budowy Mieczników na finiszu
Roczny dyżur spadochroniarzy

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO