moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Bohaterski lekarz wart swojej ulicy

Szef sanitarny Naczelnej Komendy Obrony Lwowa w 1918 roku, naczelny lekarz I Obwodu Śródmieście podczas powstania warszawskiego i pionier walki z gruźlicą – mjr dr Lesław Węgrzynowski jest dziś postacią nieco zapomnianą. Wojskowi lekarze zabiegają więc, by władze Wrocławia uhonorowały Lesława Węgrzynowskiego. Proponują, by jego imieniem została nazwana ulica w stolicy Dolnego Śląska. Świetną okazją do tego byłaby przypadająca w tym roku setna rocznica obrony Lwowa i odzyskania przez Polskę niepodległości.

Na ostatnim Zjeździe Wojskowej Izby Lekarskiej jej delegaci wystosowali apel do władz Wrocławia o uhonorowanie majora nazwaniem jego imieniem ulicy, skweru czy placu we Wrocławiu. „W roku setnej rocznicy Obrony Lwowa, stanowiącej jeden z fundamentów odradzającej się wówczas Rzeczypospolitej, apelujemy do Rady Miejskiej Wrocławia o nadanie imienia ulicy mjr. dr. Lesława Węgrzynowskiego” – napisano w apelu.

Dwie obrony Lwowa

Mjr Węgrzynowski urodził się 15 września 1885 roku w Rohatynie, ok. 50 km od Lwowa. Postanowił iść w ślady ojca, lekarza, oraz wuja, prof. Antoniego Gluzińskiego, wybitnego internisty i patologa. Po skończeniu w 1910 roku studiów medycznych zajął się badaniami nad leczeniem chorób płuc, zwłaszcza gruźlicy.

Kiedy wybuchła I wojna światowa, w sierpniu 1914 roku wstąpił do Legionu Wschodniego, polskiej formacji wojskowej utworzonej we Lwowie pod auspicjami Naczelnego Komitetu Narodowego. W jej szeregach służyli ochotniczo członkowie Polowych Drużyn Sokolich, Drużyn Bartoszowych i Polskich Drużyn Strzeleckich okręgu lwowskiego. W Legionie Węgrzynowski wraz z dwoma innymi lekarzami utworzył Polską Służbę Sanitarną.

Po rozwiązaniu formacji pod koniec września 1914 roku, z powodu odmowy złożenia przez żołnierzy przysięgi na wierność cesarzowi Austrii, lekarz został wcielony do armii austriackiej. Jako wojskowy medyk udzielił m.in. pomocy lekarskiej aresztowanemu przez Austriaków Włodzimierzowi Leninowi, który przebywał w Nowym Targu.

W 1918 roku por. dr Węgrzynowski powrócił do Lwowa i niedługo potem wziął udział w obronie miasta podczas wojny polsko-ukraińskiej. Został szefem sanitarnym utworzonej 1 listopada Naczelnej Komendy Obrony Lwowa. Kierowana przez niego służba udzielała pomocy medycznej zarówno Polakom, jak i rannym przeciwnikom. Za wkład w odzyskanie niepodległości Węgrzynowski został po wojnie awansowany do stopnia majora. W okresie międzywojennym pracował m.in. jako dyrektor Lecznicy Towarzystwa Walki z Gruźlicą w Hołosku Wielkim pod Lwowem, współtworzył też poradnię przeciwgruźliczą we Lwowie.

Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku mjr rez. dr Węgrzynowski kolejny raz wziął udział w obronie Lwowa. Po zajęciu miasta przez Sowietów został wraz z innymi polskimi oficerami aresztowany przez NKWD. Uwolniono go, gdy okazało się, że podczas I wojny udzielił pomocy Leninowi. Potem kierował lwowską kliniką ftyzjatrii, która zajmowała się leczeniem chorób układu oddechowego.

Doktor w powstaniu

Po zajęciu miasta przez Niemców przeniósł się do Warszawy i pracował w wojskowym Szpitalu Ujazdowskim. Działał też jako „Bartosz” w Armii Krajowej i brał udział w ratowaniu ludności żydowskiej w ramach Rady Pomocy Żydom „Żegota”. Kiedy wybuchło powstanie warszawskie, objął funkcję naczelnego lekarza I Obwodu Śródmieście. „Swoim hartem ducha i nieugiętą postawą dawał przykład wszystkim młodym adeptom sztuki medycznej walczącej Warszawy” – napisano w apelu Wojskowej Izby Lekarskiej. Jego zasługą było m.in. zorganizowanie na początku wrześniu 1944 roku zabezpieczenia medycznego ewakuacji załogi Starówki kanałami do Śródmieścia. Wówczas na jego polecenie zgromadzono surowicę przeciwtężcową, zapewniono też miejsca dla rannych w szpitalach i punktach opatrunkowych.

Po zakończeniu wojny nie mógł wrócić do Lwowa, który znalazł się poza granicami Polski. Osiadł we Wrocławiu. Pracował jako dyrektor sanatoriów gruźliczych w Zakopanem, Bukowcu koło Kowar i w Obornikach Śląskich. Aktywnie uczestniczył w walce z gruźlicą, która w tym okresie dziesiątkowała polskie społeczeństwa.

W 1949 roku dr Węgrzynowski został zastępcą profesora w Katedrze Ftyzjologii Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Wrocławskiego.. Po dwóch latach zwolniono go z uczelni z przyczyn politycznych z adnotacją: „Politycznie wrogi, naukowo bez wartości, raczej zacofany, nie powinien pozostać na katedrze". – Mimo takiego potraktowania do końca życia niósł pomoc chorym na gruźlicę w Miejskiej Poradni Przeciwgruźliczej we Wrocławiu – podkreśla dr n. med. Krzysztof Kopociński, szef Pododdziału Okulistycznego w 105 Kresowym Szpitalu Wojskowym w Żarach i jeden z inicjatorów uczczenia pamięci mjr. Węgrzynowskiego.

Doktor zmarł we Wrocławiu 10 czerwca 1956 roku i został pochowany na cmentarzu Świętego Wawrzyńca. – Na nagrobku znalazła się jedynie krótka inskrypcja i przeciętny przechodzień nie ma pojęcia, że spoczywa tam legendarny obrońca Lwowa i bohaterski lekarz powstańczej Warszawy – dodaje dr Kopociński. Dlatego w 2016 roku, w 60. rocznicę śmierci bohaterskiego lekarza, dr Kopociński i jego brat, dr n. med. Zbigniew Kopociński, wysunęli propozycję nadania wrocławskiej ulicy imienia majora, który ostatnie lata swego życia poświęcił mieszkańcom stolicy Dolnego Śląska. Komisja ds. Kultury Rady Miejskiej Wrocławia pozytywnie zaopiniowała ich wniosek i wpisała kandydaturę lwowskiego lekarza na listę oczekujących do rejestru. Nadal jednak nie ma decyzji o nazwaniu ulicy czy placu nazwiskiem doktora. Wydaje się, że doskonałą okazją do uhonorowania bohaterskiego lekarza i oficera jest obchodzone w tym roku stulecie obrony Lwowa oraz setna rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości.

Bibliografia

Krzysztof Kopociński, Zbigniew Kopociński, Czesław Jeśman, „60. rocznica śmierci mjr. dr. Lesława Ignacego Węgrzynowskiego (1885–1956), Szefa Sanitarnego Naczelnej Komendy Obrony Lwowa”, „Lekarz Wojskowy” 2016

Witold Lisowski „Polska służba zdrowia w powstaniach narodowych 1794–1944”, Warszawa 2006

portal warszawa.getto.pl

portal lekarzepowstania.pl

portal umed.wroc.pl

Anna Dąbrowska , dziennikarka portalu polska-zbrojna.pl

dodaj komentarz

komentarze


Żołnierze z 10 Brygady Kawalerii Pancernej powalczą w IV lidze
 
K2. Azjatycka pantera
Rosjanom wyciekły dwa miliony tajnych dokumentów
Odbudowa obrony cywilnej kraju
„Baltops” – co potrafią bezzałogowce
Nowy rozdział w historii Mesko
Pogrom rosyjskiego lotnictwa strategicznego
Rosyjska maszyna Su-24 przechwycona przez polskie F-16
Militarny kask z misją
GROM w obiektywie. Zobaczcie sami!
Podejrzane manewry na Bałtyku
100-lecie Szkoły Orląt w Dęblinie – serwis specjalny
Prawo dla kluczowych inwestycji obronnych
Pestki, waafki, mewki – kobiety w Polskich Siłach Zbrojnych
Kolejni Polacy ewakuowani z Bliskiego Wschodu
Kręgosłup dowodzenia Wojskiem Polskim
Ewakuowani Polacy już bezpieczni w kraju
Historyczne zwycięstwo ukraińskiego F-16
Współpraca MON-u z weteranami i rezerwistami
Abrams M1A2SEPv3 – wzorzec nowoczesnych czołgów
Terytorialsi z Dolnego Śląska najlepiej wysportowani
Umarł król, niech żyje król!
Dzień, który zmienił bieg wojny
O ochronie infrastruktury i morskich szlaków
Wyższe stawki dla niezawodowych
Nasi czołgiści najlepsi
Dekapitacyjne uderzenie w Iran
Planowano zamach na Zełenskiego
Gen. Sosabowski upamiętniony
Wykuwanie interoperacyjności
Polska natowskim liderem
Nie żyje żołnierz PKW Irak
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Donald Tusk: W kwestii bezpieczeństwa słowa zamieniliśmy w czyny
Kajakami po medale
Śmierć gorsza niż wszystkie
Gen. Szkutnik o planach 18 Dywizji
USA przyłączyły się do ataku Izraela na Iran
Setka lotów w „Akcji Serce” za nimi!
Na RBN o jedności w kwestiach bezpieczeństwa
Podróż w ciemność
Flyer, zdobywca przestworzy
Misja PKW „Olimp” doceniona
Polacy bezkonkurencyjni w górskich zmaganiach we Włoszech
Droga do zespołu bojowego GROM
Apache’e z szachownicą
Polki wicemistrzyniami Europy w szabli
Wschodnia flanka walczy w przeciwnikiem
Strażnicy polskiego nieba
Letni wypoczynek z MON-em
„Swift Response ‘25”, czyli lekka piechota w ciężkim terenie
Generał, olimpijczyk, postać tragiczna
Żołnierze PKW Irak są bezpieczni
Srebrni wioślarze, brązowa szablistka
Święto sportów walki w Warendorfie
Nowa dostawa Homarów-K
„Baltops” także na lądzie
Kadeci z NATO i z Korei szkolili się w Karkonoszach
Ewakuacja Polaków z Izraela
Budowa Muzeum Bitwy Warszawskiej na ostatniej prostej
DNA GROM-u

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO