Zaraz po starcie w transportowcu, który leci z Balic do Warszawy, dochodzi do awarii i wyłączenia silnika. To jeden z najgorszych scenariuszy dla pilota, ale przećwiczenie go w powietrzu jest niemożliwe. Jednak niebawem lotnicy będą mogli przygotować się na taką sytuację w nowoczesnym symulatorze C-295M, który został zamontowany na Balicach.
Na świecie są tylko trzy tak nowoczesne symulatory transportowca CASA. Jeden z nich został zamontowany w 8 Bazie Lotnictwa Transportowego w Balicach, czyli w jednostce, w której wyposażeniu znajduje się 16 samolotów C-295M. Urządzenie zostało wyprodukowane przez kanadyjską firmę CAE na zlecenie koncernu Airbus Defence and Space. Pozostałe dwa symulatory C-295 tej klasy znajdują się w ośrodkach szkoleniowych w Hiszpanii i Brazylii. – Otrzymaliśmy najnowszy symulator na świecie. Urządzenie ma ulepszone oprogramowanie i pozwoli szkolić załogi na najwyższym poziomie i praktycznie bez ograniczeń – mówi mjr pil. Waldemar Długosz, instruktor i szef ośrodka symulatorowego w Balicach.
Wirtualny lot
Zgodnie z przepisami, załogi Casy: dwóch pilotów i technik, muszą przynajmniej raz w roku przejść trening w symulatorze. Dotychczas było to możliwe jedynie w Hiszpanii. – Ćwiczyliśmy tam działanie w sytuacjach awaryjnych. Niestety nasze doświadczenie pokazało, że wirtualny trening raz w roku to za mało, chcieliśmy ćwiczyć częściej, ale nie zawsze było to możliwe, bo z symulatora w Hiszpanii korzysta wiele załóg – mówi kpt. Maciej Nojek, oficer prasowy 8 Bazy Lotnictwa Transportowego.
Najważniejsze dla lotników jest to, że w nowym symulatorze nie będą ćwiczyć jedynie procedur awaryjnych. Od przyszłego roku urządzenie będzie wykorzystywane do szkolenia pilotów także od podstaw. – Chcielibyśmy 70% szkolenia przenieść na symulator, bo takie rozwiązania stosuje się na całym świecie. Załogi z 8 Bazy wykonują bardzo dużo lotów i ciężko tu zobaczyć samolot na płycie. A to oznacza, że trudno zaplanować szkolenie. Teraz, wykorzystując symulator, nie będziemy się już martwić o odpowiednią pogodę, dostępność maszyn czy instruktorów – przyznaje mjr Długosz.
Jak będzie wyglądał wirtualny lot? Piloci zapewniają, że symulator pozwala przećwiczyć dowolne scenariusze misji powietrznych. Można szkolić się na wszystkich etapach o różnych poziomach trudności: od kołowania, poprzez start, a kończąc na lądowaniu. Piloci „wystartują” przy bardzo złych warunkach atmosferycznych, wietrze, deszczu, śniegu i oblodzeniu. Instruktorzy zyskają też możliwość symulowania nagłego zbliżenia innych samolotów oraz lotu w nocy – wówczas piloci będą korzystać z gogli noktowizyjnych. Urządzenie pozwoli również przetrenować sytuacje awaryjne, których w powietrzu nie da się przećwiczyć: pożar i wyłączenie jednego z silników.
Precyzyjnie wyszkoli
Ministerstwo obrony narodowej kupiło symulator w 2014 roku. Za jego dostawę, dokumentację techniczną, wyposażenie pomocnicze, pakiet logistyczny i szkolenie personelu wojsko zapłaciło niemal 29 mln euro. Urządzenie składa się z kilku części. Najważniejszą jest kabina, która wiernie odwzorowuje kokpit samolotu C-295M w jego najnowszej wersji (PO04). Poza tym urządzenie składa się z systemów: imitacji ruchu i przeciążeń, informatycznego, wizualizacji oraz stanowiska instruktora. Dodatkowo w pakiecie z symulatorem do Balic dostarczono urządzenie, które pozwala dokładnie przeanalizować każdą minutę wirtualnego szkolenia. – W sali debrifingowej na sześciu monitorach obserwujemy każdy ruch załogi. Dzięki temu można sprawdzić, jak współpracują w trakcie lotu. Widzimy też najważniejsze przyrządy przez co trafniej oceniamy, czy reakcja pilotów w danej sytuacji była właściwa – tłumaczy mjr Długosz.
Rejestrowane są również wszystkie parametry lotu, czyli przechylenia, przeciążenia, ustawienia radia oraz wysokość i prędkość samolotu. Zaletą takiego systemu jest także to, że każdy trening jest nagrywany, dzięki czemu w dowolnym momencie można odtworzyć przebieg misji lotniczych. Symulator jest też wyposażony w system EGPWS - Enhanced Ground Proximity Warning System, który ostrzega pilotów o niebezpiecznym zbliżaniu się samolotu do ziemi lub innych przeszkód terenowych.
W 8 Bazie Lotnictwa Transportowego trwają już pierwsze kursy. Obecnie szkolą się technicy oraz instruktorzy symulatora. W połowie grudnia do urządzenia wsiądą pierwsze załogi. Najpierw wszyscy lotnicy przejdą trening procedur awaryjnych, a dopiero później rozpocznie się szkolenie na drugich pilotów i dowódców załóg. Dowództwo 8 Bazy zakłada, że rocznie w symulatorze szkolenie przejdzie 40 załóg.
autor zdjęć: kpt. Maciej Nojek
komentarze