moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Saperzy na tropie zbrodni komunistycznych

Znajdowali w ziemi metalowe guziki, odznaki i elementy żołnierskiego wyposażenia, jednak dopiero, gdy natrafili na charakterystyczne ryngrafy zyskali pewność, że odnaleźli miejsce komunistycznej kaźni. Żołnierze z 1 Pułku Saperów z Brzegu od wiosny ubiegłego roku pomagają badaczom z IPN odnaleźć groby żołnierzy wyklętych. Właśnie rozpoczęli kolejne poszukiwania. 

Specjaliści z Instytutu Pamięci Narodowej po raz pierwszy zwrócili się o pomoc saperów z Brzegu w ubiegłym roku. W marcu 2016 roku żołnierze wzięli udział w pracach poszukiwawczych na terenie poniemieckiego lotniska koło miejscowości Stary Grodków na Opolszczyźnie. Saperzy mieli podwójne zadanie. Przede wszystkim musieli – za pomocą wykrywacza metali – odnaleźć  w ziemi powojenne niewybuchy, które mogły stanowić zagrożenie podczas prac. Ale też poszukiwali przedmiotów umundurowania i wyposażenia wojskowego, które mogły wskazać śledczym miejsce mordu żołnierzy wyklętych.

Starania żołnierzy i zespołu badaczy z Wydziału Poszukiwań IPN, pracujących pod kierunkiem prof. Krzysztofa Szwagrzyka, zastępcy prezesa Instytutu, przyniosły efekty. Po kilku tygodniach prac udało się zlokalizować miejsce mordu i ukrycia ciał ponad 30 wojskowych. Z zebranej dokumentacji oraz relacji świadków wynika, że najprawdopodobniej są szczątki żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych ze zgrupowania kpt. Henryka Flamego „Bartka”. W roku 1946 ówczesne władze komunistyczne obiecały im przerzucenie na zachód. Przetransportowano ich na lotnisko w Starym Grodkowie. Tu w jednym z baraków wojskowi mieli przenocować. Jednak, gdy wszyscy żołnierze NSZ znaleźli się wewnątrz – zdetonowano ładunki wybuchowe znajdujące się pod barakiem. By zatrzeć ślady zbrodni szczątki ofiar pozbierano i ukryto w dołach w pobliskim lesie.

Saperzy odsłaniają kulisy zbrodni

Aby odnaleźć miejsce pochówku żołnierzy zaangażowano 15 saperów z zespołu rozminowania EOD brzeskiego pułku. Musieli oni bardzo dokładnie przeszukać teren o powierzchni około 2 ha. Prace były prowadzone przez sześć dni w tygodniu, przez dwa miesiące. Oprócz żołnierskich artefaktów, saperzy znaleźli wiele sztuk amunicji, granatów, a nawet pociski artyleryjskie. Groźne znaleziska wywoził i neutralizował patrol saperski pułku.

Później, w sierpniu 2016 roku ekipa poszukiwawcza wraz z 10 saperami przeniosła się w okolice pobliskiej miejscowości Barut. Historycy podejrzewali, że na znajdującej się tam tzw. polanie śmierci, ci sami oprawcy dokonali mordu na kolejnej grupie żołnierzy kpt. Flamego. – Przez trzy tygodnie szukaliśmy tam miejsca mordu lub pochówku. Teren był trudny, zalesiony. Niestety tym razem nic nie udało nam się znaleźć – wspomina st. sierż. Marcin Kałmuk, dowódca sekcji zespołu EOD, uczestnik poszukiwań.

Kolejny raz saperzy z Brzegu prowadzili poszukiwania w grudniu 2016 roku. Sprawdzali wówczas okolice Starego Grodkowa, ale śladów zaginionych wojskowych nie odnaleźli.

– Żołnierze są dla nas ogromnym wsparciem. Efekty ogromnej pracy, którą wykonali pozwoliły nam znaleźć miejsca mordu i pochówków,  do których doszło w 1946 roku – ocenia prof. Krzysztof Szwagrzyk. – W tym roku kontynuujemy pracę. Mam nadzieję, że dzięki pomocy saperów znajdziemy kolejne miejsca ukrycia szczątków ofiar zbrodni komunistycznych – mówi wiceprezes IPN.

Nowe poszukiwania

Na początku czerwca ekipa (14 saperów z zespołu rozminowania EOD i jeden ratownik medyczny) pod dowództwem st. sierż. Marcina Kałmuka z jednostki z Brzegu ponownie wyruszyła na poszukiwania. Tym razem przez dwa tygodnie będą przeszukiwać okolice miejscowości Dworzysko. Według informacji śledczych IPN istnieje duże prawdopodobieństwo, że na terenie nieistniejącego już kompleksu dworskiego może znajdować się zbiorowa mogiła żołnierska.

Już w drugim dniu prac saperzy zaczęli znajdować amunicję i łuski z broni oraz metalowe części umundurowania. Jest to o tyle dziwne, że w miejscu tym podczas wojny nie były prowadzone żadne walki. Obecni na miejscu badacze z IPN sprawdzają z jakich mundurów pochodzą metalowe elementy. To będzie bardzo istotna wskazówka, ponieważ wiadomo, że żołnierze oddziału „Bartka” ubrani byli w mundury angielskie.

Bogusław Politowski

autor zdjęć: st. sierz. Marcin Kałmuk

dodaj komentarz

komentarze


Państwo odbuduje dom w Wyrykach
Rekompensaty na nowych zasadach
„Saber Junction” – gotowi do obrony
Nagrody MSPO – za uniwersalność konstrukcji
Bumar-Łabędy szykują się do produkcji K2
Światowe podium dla zawodniczek Wojska Polskiego
Trenują przed „Zapadem ‘25”
Czołgiści w ogniu
Black Hawki nad Warszawą
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Pogrzeb ofiar rzezi wołyńskiej
Dwie agresje, dwie okupacje
Aby państwo polskie było gotowe na każdy scenariusz
Premiera na MSPO: Pocisk dalekiego zasięgu Lanca
Grupa E5 o bezpieczeństwie wschodniej flanki NATO
Nawrocki: zdaliśmy test wojskowy i test solidarności
Z najlepszymi na planszy
Czy trzeba będzie zrekonstruować samolot „Slaba”?
Sikorski: potrzebujemy ściany antydronowej
Brytyjczycy na wschodniej straży
Największy transport Abramsów w tym roku
Debiut polskich Patriotów
Defendery skompletowane
Wielkie zbrojenia za Odrą
NATO uruchamia „Wschodnią Straż”
Prezydent przestrzega przed rosyjską dezinformacją
Ostry kurs na „Orkę” – rząd chce podpisać kontrakt do końca roku
Hekatomba na Woli
Wieża z HSW nie tylko dla Warana
Sojusznicy wysyłają dodatkowe wojska
W poszukiwaniu majora Serafina
Pytania o rosyjskie drony. MON wyjaśnia
By znaleźć igłę, w Bałtyku trzeba najpierw znaleźć stóg
ORP „Necko” idzie do natowskiego zespołu
Australijski AWACS rozpoczął misję w Polsce
MSPO 2025 – serwis specjalny „Polski Zbrojnej”
Zwycięska batalia o stolicę
GROM w obiektywie. Zobaczcie sami!
Żołnierze USA i Bradleye jadą do Polski
Koncern Hanwha inwestuje w AWL
Brytyjczycy żegnają Malbork
Niemiecki plan zniszczenia Polski
Żandarmeria skontroluje także cywilów
Kurs dla najlepszych w SERE
Wojskowi szachiści z medalem NATO
Święto Wojsk Lądowych
Ograniczenia w ruchu lotniczym na wschodzie Polski
Obowiązek budowy schronów staje się faktem
Husarz z polskim instruktorem
17 września 1939. Nigdy więcej
W Sejmie o rosyjskich dronach nad Polską
„Nieustraszony Rekin” na wodach Bałtyku
Cios w plecy
„Road Runner” w Libanie
Cena wolności. Powstańcze wspomnienia
Pożegnanie z Columbią
Premier do pilotów: Jesteście bohaterami
Krok ku niezależności
Żelazna Dywizja zdaje egzamin celująco
Polska zwiększy produkcję amunicji artyleryjskiej
H145M – ciekawa oferta dla Polski
Szkolenia antydronowe tylko w Polsce
Triumf żołnierzy-lekkoatletów
NATO – jesteśmy z Polską
Orlik na Alfę
Już mają brąz, a mogą mieć złoto!
Nielegalny skład amunicji został zlikwidowany

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO