28 lutego mija 40 lat od śmierci wiceadmirała Józefa Unruga, współtwórcy odrodzonej Marynarki Wojennej RP, dowódcy Floty i Obszaru Nadmorskiego w II RP, wychowawcy wielu pokoleń marynarzy.
Pamięć o wiceadmirale Józefie Unrugu jest widoczna w wielu miejscach na Wybrzeżu − tablica jego pamięci w kościele Marynarki Wojennej w Gdyni-Oksywiu, jego imię noszą: Centrum Szkolenia Marynarki Wojennej w Ustce, Szkoła Podstawowa Nr 17 w Gdyni, Ogólnokształcące Liceum Programów Indywidualnych w Gdańsku oraz Szkoła Podstawowa w Laskach Wielkich. Wiceadmirał ma też swoją ulicę w Gdyni. 2 lipca 2006 r. uhonorowano tego wybitnego oficera Polskiej Marynarki Wojennej gwiazdą wmurowaną w Alei Zasłużonych Ludzi Morza w Rewie.
Wiceadmirał Józef Michał Hubert Unrug urodził się 7 października 1884 roku w Brandenburgu pod Berlinem. Był synem gen. mjra Tadeusza Gustawa, oficera gwardii pruskiej oraz Isidory von Bünau, hrabianki saskiej. Odziedziczył po ojcu majątek Sielec w powiecie żnińskim. W latach 1904−1919 służył w Keiserliche Marine. Ukończył Oficerską Szkołę Morską w Mürwick. Lata 1907−1911 to okres służby na krążownikach „Munchen” i „Niobe” oraz pancerniku „Braunschweig”.
W latach 1913−1914 był oficerem wachtowym i dowódcą baterii dział na flagowym pancerniku „Friedrich der Grosse”. Ukończył kurs min i torped oraz szkołę podwodnego pływania. Od 1915 r. do 1919 r. służył na okrętach podwodnych, był m.in. komendantem Szkoły Podwodnego Pływania, dowódcą okrętu i dowódcą flotylli okrętów podwodnych. 1 czerwca 1919 roku zgłosił się do Wojska Polskiego. 26 lipca został wcielony do PMW w stopniu kapitana marynarki. 18 września odjął stanowisko szefa Wydziału Operacyjnego Sekcji Organizacyjnej w Departamencie dla Spraw Morskich, a następnie został skierowany do Gdańska na stanowisko kierownika Urzędu Hydrograficznego.
Pełnił szereg odpowiedzialnych stanowisk w Marynarce Wojennej w okresie międzywojennym, był m.in. w 1922 r. p.o. szefem Sztabu Dowództwa Wybrzeża Morskiego w Pucku, a następnie szefem Sztabu Dowództwa Floty. 19 maja 1925 roku został mianowany przez Prezydenta RP dowódcą Floty.
W 1933 roku został awansowany do stopnia kontradmirała. Z chwilą mobilizacji 24 sierpnia 1939 roku został mianowany dowódcą Obrony Wybrzeża, podległym bezpośrednio Naczelnemu Wodzowi. Od 1 września do 2 października dowodził obroną Helu. Okres od momentu kapitulacji do 29 kwietnia 1945 roku spędził w niewoli, w sześciu obozach jenieckich. X B Nimburg, XVII C Spittal, II C Woldenberg, VII B Sandbostel, IV C Colditz, X C Lubeka, a od 1941 r. VII A Mürnau.
Po opuszczeniu oflagu VII A w Mürnau w Bawarii, udał się do Wielkiej Brytanii, gdzie został mianowany I zastępcą szefa Kierownictwa Marynarki Wojennej w Londynie. 2 września 1946 roku został awansowany do stopnia wiceadmirała. Od 8 marca 1947 roku pełnił funkcję zastępcy generalnego inspektora Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia i na nim spoczywał ciężar działań związanych z demobilizacją personelu sił morskich.
W 1948 roku po demobilizacji wyjechał wraz z rodziną do m. Agadir w Maroku, gdzie pracował przy załadunku manganezów na statki. Następnie przeniósł się do Francji i zamieszkał w Domu Polskim w Lailly en Val pod Orleanem. Tam pracował jako kierowca ciężarówki, wożąc żywność z pobliskiego miasteczka. Zmarł w wieku 88 lat w nocy z 28 lutego na 1 marca 1973 roku i został pochowany w Montresor nad Loarą.
Źródło: MW
autor zdjęć: Arch. MW
komentarze