Tamten świt sprzed 82 lat witał Polaków w rzeczywistości utraty wolności, okupacji, grozy, cierpienia i utraty życia – mówił prezydent Andrzej Duda w Wieluniu podczas obchodów 82. rocznicy wybuchu II wojny światowej. Uroczystości rocznicowe, w których uczestniczył minister Mariusz Błaszczak, odbyły się także na Westerplatte.
– Wieluń jest symbolem okrucieństwa, złamania zasad, jest symbolem tamtej wojny dla Polaków, w której zginęło nas 6 milionów – mówił prezydent Andrzej Duda w Wieluniu podczas obchodów 82. rocznicy wybuchu II wojny światowej. Śpiące miasto zostało zbombardowane przez lotnictwo III Rzeszy świtem 1 września 1939 roku. Większość miasta legła w gruzach, zginęło od 1200 do ponad 2 tys. mieszkańców.
Prezydent wskazywał, że 82 lata temu nad mieszkańcami Wielunia otwarło się piekło. – Tamten świt witał Polaków w zupełnie innej rzeczywistości, rzeczywistości utraty wolności, okupacji, grozy, cierpienia, utraty życia – stwierdził Andrzej Duda.
Dodał, że dzwon, który tradycyjnie bije w Wieluniu w rocznicę niemieckiej napaści, jest dzwonem pamięci o 60 mln ofiar II wojny na całym świecie i 6 mln obywatel Rzeczpospolitej, którzy w niej zginęli. – Niewielki ułamek z tego to byli żołnierze, którzy walczyli z bronią w ręku. Reszta to ludność cywilna, ludzie, którzy w większości zostali pomordowani w bestialski sposób – podkreślił Andrzej Duda.
Prezydent zaznaczył, że w Wieluniu byliśmy pierwszą ofiarą II wojny i nikt przyzwoity nie może się zgodzić na to, aby oskarżać Polaków o jakikolwiek, zwłaszcza instytucjonalny, udział w zbrodniach tej wojny. – Walczyliśmy na wszystkich frontach, w wojnie obronnej 1939 roku, w państwie podziemnym, w oddziałach partyzanckich, w Powstaniu Warszawskim i jesteśmy dumni, że się nie ugięliśmy i nie poddaliśmy – mówił prezydent.
Andrzej Duda stwierdził także, że wydarzenia sprzed 82 lat to przestroga, że pokój nie jest wieczny. – Na świecie w ostatnich latach jest coraz więcej niepokojów, musimy na nie zdecydowanie odpowiadać. Nie pozwolimy naruszać naszych granic, będziemy realizować nasze zobowiązania – podkreślił prezydent.
Podczas uroczystości w Wieluniu Duda złożył wieńce pod pomnikami upamiętniającymi bombowy atak na wieluński szpital Wszystkich Świętych i synagogę.
Rocznicę wybuchu II wojny obchodzono także na gdańskim Westerplatte. – Ciąży na nas coś więcej niż pamięć, też dbałość o prawdę, pamięć o prawdzie II wojny, ta pamięć nigdy nie może zginąć – mówił premier Mateusz Morawiecki podczas obchodów.
Szef rządu podkreślił, że po 82 latach od rozpoczęcia wojny następuje proces wypierania ze świadomości tego, kto był jej faktycznym sprawcą i kto był odpowiedzialny za popełnione w jej trakcie zbrodnie. – Ta wojna została wywołana przez niemieckich najeźdźców, którym zależało na zniszczeniu narodu polskiego – dodał premier. Zaznaczył też, że mimo to Polacy bili się o niepodległość i wolną Europę.
O pamięci o wojnie mówił też Mariusz Błaszczak, minister obrony. – Świat nie chce pamiętać o tych wydarzeniach ani o sprawcach II wojny, dlatego naszym obowiązkiem jest przypominać o faktach historycznych – stwierdził minister. Dodał, że II wojna rozpoczęła się od ataku Niemiec na Polskę, potem nastąpił czas okrutnej okupacji i terroru stosowany zarówno przez okupanta niemieckiego, jak radzieckiego. Jako przykład aktów terroru minister podał egzekucje w Palmirach dokonane przez hitlerowców i zbrodnię katyńską, za którą są odpowiedzialni Sowieci.
Szef MON przypomniał także, że Westerplatte to miejsce święte, naznaczone krwią polskich żołnierzy. – Oddajemy im chwałę dlatego, że stawali mężnie w obronie ojczyzny i są wzorem dla współczesnych żołnierzy – mówił minister.
Na Westerplatte o 4.45 rozległ się dźwięk syren alarmowych. Właśnie o tej godzinie 1 września 1939 roku nastąpił niemiecki atak na polską Wojskową Składnicę Tranzytową, ulokowaną na gdańskim półwyspie. Przed Pomnikiem Obrońców Wybrzeża zapłonął znicz pokoleń, odczytano apel pamięci, rozległ się salut armatni.
Podczas uroczystości Elżbieta Witek, marszałek Sejmu, przekazała notę identyfikacyjną przedstawicielom rodziny st. legionisty Ignacego Zatorskiego, obrońcy Westerplatte. Jego szczątki odnalazł w 2019 roku zespół archeologów z Muzeum II Wojny Światowej.
W 82. rocznicę wybuchu II wojny światowej przygotowaliśmy specjalne wydanie „Polski Zbrojnej”.
Mecenasami jednodniówki są Polska Grupa Energetyczna i Poczta Polska.
Zapraszamy do lektury!
autor zdjęć: Jakub Szymczuk / KPRP, MON
komentarze