Bardzo się cieszę, że sztandar trafił do Muzeum Wojska Polskiego i że na tej uroczystości są obecni żołnierze 9 Warmińskiego Pułku Rozpoznawczego, a więc Ci żołnierze, którzy kontynuują tradycje 4 Pułku. Żołnierze 4. Pułku, którzy wyróżnili się męstwem zarówno w wojnie z bolszewikami, w wojnie o ukształtowanie granic II Rzeczypospolitej, jak i później w wojnie obronnej 1939 roku - powiedział Mariusz Błaszczak, minister obrony narodowej podczas ceremonii przekazania historycznego sztandaru do Muzeum Wojska Polskiego.
Szef MON wziął udział w uroczystości w Pałacu Prezydenckim, gdzie w obecności prezydenta Andrzeja Dudy, przedstawiciele fundacji Wolność i Demokracja oraz Muzeum Wojska Polskiego podpisali dokument przekazania odnalezionego po 80 latach sztandaru 4. Pułku Ułanów Zaniemeńskich.
Sztandar ufundowany został przez mieszkańców miejscowości Ejszyszki, ziemi lidzkiej i ziemi mińskiej w 1920 roku w czasie działań wojennych prowadzonych przez Polaków z Bolszewikami, a wręczony pułkowi został 19 kwietnia 1922 roku w Wilnie przez Marszałka Józefa Piłsudskiego.
- Umiłowanie ojczyzny, poświęcenie, patriotyzm i służba, to drogowskazy wyznaczone przez żołnierzy z 20-lecia międzywojennego, które wciąż w Wojsku Polskim obowiązują - podkreślił minister przypominając bohaterstwo ułanów.
Film: MON
Wojenne dzieje sztandaru wiążą się z losami żołnierzy 4 pułku ułanów i 13 pułku ułanów, którzy weszli w skład Grupy Operacyjnej Kawalerii gen. bryg. Władysława Andersa. 26 września 1939 r. w rejonie Medyki znalazły się dwa lub trzy szwadrony tej grupy ze sztandarami obu pułków. Brak amunicji i beznadziejna sytuacja strategiczna w jakiej znalazły się oddziały rankiem 27 września skłoniły dowódcę 4 pułku ułanów ppłk Ludomira Wysockiego do podjęcia decyzji o kapitulacji. O zmierzchu tego dnia oba sztandary zakopano.
Prezydent przypominając historię sztandaru wojskowego 4. Pułku Ułanów Zaniemeńskich, akcentując tradycję i bohaterstwo żołnierzy tej jednostki, powiedział, że gdy w czasach komunistycznych poszukiwano tego sztandaru, nikt z żołnierzy i tych, którzy byli świadkami jego ukrycia nie ujawnił władzom komunistycznym, gdzie sztandar się znajduje: - Wydobyty został z ukrycia dopiero po 80. latach i dzisiaj w Polsce prawdziwie wolnej, niepodległej i suwerennej wreszcie znajdzie swoje miejsce, tam gdzie powinien być - w Muzeum Wojska Polskiego, gdzie każdy żołnierz pielęgnującego i niosącego w sobie dzisiaj te tradycje 9. Warmińskiego Pułku Rozpoznawczego będzie mógł ten historyczny sztandar zobaczyć – podkreślił.
Na początku lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku (lata 1971-1973) Muzeum Wojska Polskiego przeprowadziło akcje poszukiwania świadków ukrycia sztandaru i próbę rekonstrukcji tych wydarzeń, uwieńczoną wyprawą poszukiwawczą w okolice Medyki. Analiza topograficzna i praca z wykrywaczem nie dały wówczas pozytywnego rezultatu. Sztandar pozostawał w ukryciu aż do chwili obecnej. - W Polsce prawdziwie wolnej, niepodległej i suwerennej sztandar wojskowy 4. Pułku Ułanów Zaniemeńskich wreszcie znajdzie swoje miejsce, tam gdzie powinien być - mówił prezydent.
Minister Mariusz Błaszczak wyraził przekonanie, że zgodnie z rozkazem Marszałka Piłsudskiego, nakazującym, aby sztandary jednostek wojskowych trafiały po ich rozwiązaniu do Muzeum Wojska Polskiego, sztandar ułanów trafił we właściwe miejsce: - Serdecznie dziękuję wszystkim tym, którzy przyczynili się do odnalezienie tego sztandaru. Jestem pewien, że od dziś ten sztandar będzie w miarę możliwości eksponowany w Muzeum Wojska Polskiego. To jest odpowiednie miejsce dla historycznego sztandaru Wojska Polskiego.
Ponieważ odnaleziony sztandar jest mocno zniszczony, z dużymi ubytkami tkaniny i haftów, wymaga on gruntownej konserwacji. Próbki tkaniny poddane zostały badaniom mikrobiologicznym, które oceni rzeczywisty stan zachowania i wytyczy drogę działań konserwatorskich sztandaru.
Źródło: MON
autor zdjęć: Leszek Chemperek/CO MON
komentarze