moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Por. Leski „Bradl” – oficer wywiadu AK i… „generał Wehrmachtu”

„Zostałem gen. Juliusem von Hallmann o długim, pięknie brzmiącym tytule funkcyjnym” – pisał we wspomnieniach por. Kazimierz Leski „Bradl”. Jako oficer wywiadu AK powołał do życia fikcyjną postać generała Wehrmachtu. W mundurze z dystynkcjami jeździł po Europie, nadzorując budowę tras przerzutowych dla kurierów podziemia. Dzięki niemu AK zdobyła plany budowy Wału Atlantyckiego.

Większość udanych akcji Armii Krajowej poprzedzona była wielodniowymi, a nierzadko wielotygodniowymi przygotowaniami. Zdarzały się operacje, nad którymi cały sztab ludzi pracował przez kilkanaście miesięcy, a sama akcja trwała zaledwie kilka minut. Z drugiej strony można wskazać sukcesy niespodziewane, wynikające z czystego przypadku lub improwizacji wykonawców. Świetnym przykładem jest tu historia zdobycia wiosną 1943 roku planów budowy Wału Atlantyckiego przez oficera wywiadu AK por. Kazimierza Leskiego „Bradla”.

Kazimierz Leski, urodzony 21 czerwca 1912 roku, był jednym z najbardziej wszechstronnych oficerów AK-owskiego wywiadu. Ukończył Wydział Mechaniczny Państwowej Wyższej Szkoły Budowy Maszyn i Elektrotechniki w Warszawie. Przez kilka przedwojennych lat pracował w holenderskich stoczniach, gdzie projektował okręty podwodne dla polskiej marynarki wojennej, m.in. ORP „Sęp” oraz ORP „Orzeł”. Kontakty zagraniczne ułatwiała mu świetna znajomość języków obcych. Do perfekcji opanował język niemiecki, bardzo dobrze władał francuskim oraz angielskim, a dzięki kilkuletniemu pobytowi w Holandii dość dobrze radził sobie również z niderlandzkim. Dodatkowym atutem Leskiego była doskonała pamięć oraz analityczny umysł.

Przygodę z konspiracją rozpoczął w organizacji „Muszkieterzy”, gdzie odpowiadał za wywiad gospodarczy oraz działania kontrwywiadowcze. Po przejściu jej członków do Związku Walki Zbrojnej Leski trafił do Oddziału II Informacyjno-Wywiadowczego Komendy Głównej. Dzięki zdolnościom organizacyjnym kierował kilkoma strukturami wywiadowczymi. Od podstaw stworzył referat „997”, który zajmował się rozpracowywaniem niemieckich struktur policyjnych, służb bezpieczeństwa i wywiadu. Oprócz tego dowodził referatem „Komunikacja” odpowiedzialnym za rozpoznanie szlaków komunikacyjnych na obszarze okupowanej Polski oraz III Rzeszy. Przez pewien czas stał również na czele referatu „998”, który utrzymywał kontakty z więźniami, a w późniejszym czasie został przekształcony w komórkę bezpieczeństwa AK.

Jednak najbardziej interesujące działania związane były z kierowaną przez „Bradla” komórką o kryptonimie „666”. Struktura ta zajmowała się jedną z wyjątkowo ryzykownych form pracy wywiadowczej, a mianowicie organizowaniem lądowych tras przerzutowych dla kurierów i emisariuszy ekspediowanych do Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie. Ze względu na to, że przebycie tras przez Bałkany wymagało zbyt dużo czasu, zapadła decyzja o przetarciu szlaku najkrótszą drogą, przez III Rzeszę, Francję, Hiszpanię i dalej na Wyspy Brytyjskie. Po kilku pierwszych wyjazdach do Brukseli i Paryża Leski doszedł do wniosku, że najmniej komplikacji podczas podróży po Europie mają najwyżsi rangą oficerowie niemieckiej armii. Dlatego postanowił „zostać” generałem Wehrmachtu.

„W rezultacie zostałem gen. Juliusem von Hallmann, o długim, pięknie brzmiącym tytule funkcyjnym (cytuję z pamięci): General Bevollmächtigter für Verkehrs-und Festungswesen der Süd-Ost Front Ukraine. W tym charakterze funkcjonowałem w czasie moich wyjazdów na zachód Europy aż do wiosny 1943 r. Jako generał musiałem zadbać o swoją powierzchowność – musiałem mieć mundur doskonale uszyty i odpowiednio, choć bez chełpliwości, zaopatrzony w dystynkcje i odznaczenia” – pisał w wydanej po wojnie książce pt. „Życie niewłaściwie urozmaicone. Wspomnienia oficera wywiadu i kontrwywiadu AK”.

Aby zminimalizować ryzyko wpadki, należało dopracować wszystkie najdrobniejsze szczegóły. Dlatego mundur generalski przygotował warszawski krawiec, który na co dzień szył umundurowanie dla prawdziwych oficerów Wehrmachtu. Zestaw dokumentów oraz wszelkie przepustki wymagane podczas kontroli na trasie przejazdu wykonane zostały w Wydziale Legalizacji i Techniki Oddziału II KG AK, kierowanym przez cichociemnego por. Stanisława Jankowskiego „Agatona”. W książce pt. „Z fałszywym ausweisem w prawdziwej Warszawie. Wspomnienia 1939–1946”, Jankowski pisał: „Do występowania w nowej roli konieczne było zdobycie wzorców odpowiednich dokumentów i mundurów. Pomocni będą „Bradlowi” w tym zakresie warszawscy kieszonkowcy, współpracujący z polskim wywiadem, i oficerowie niemieccy, niedostatecznie czujni na warszawskich dworcach kolejowych…”.

Umocnienia Wału Atlantyckiego, którego plany zdobył por. Leski.

Tak przygotowany Leski przez wiele miesięcy podróżował po Europie, nadzorując tworzenie sieci przerzutowych. W swym działaniu łączył perfekcjonizm z brawurą. Kiedy przybywał do stolicy Francji, meldował się w niemieckiej komendanturze miasta, a następnie zatrzymywał w jednym z najlepszych paryskich hoteli. Dość ryzykowna była również decyzja „Bradla”, aby podczas pobytu odwiedzać sztab gospodarczy armii marszałka Gerda von Rundstedta. Jako rzekomy specjalista od budowy umocnień na froncie wschodnim, wkrótce nawiązał kontakty z niemieckimi inżynierami zatrudnionymi w sztabie marszałka. Kilkumiesięczna współpraca zaczęła zmierzać w dość nieoczekiwanym kierunku. Niemcy, wysoko oceniając poziom merytoryczny generała, poprosili go o pomoc przy budowie Wału Atlantyckiego, czyli systemu umocnień zlokalizowanego na wybrzeżach Francji. „Bradl” otrzymał do weryfikacji część ściśle tajnej dokumentacji projektowej. Ponadto miał zorganizować firmę do prac budowlanych. O finale tej niecodziennej współpracy pisał: „W ten sposób, doceniając moją wydatną pomoc w fortyfikowaniu zachodnich wybrzeży „Twierdzy Europa”, III Rzesza wypłaciła mi ciepłą rączką zaliczkę w wysokości 500 RM (marek niemieckich – przyp. autora). Uważam, że były to uczciwie zarobione pieniądze i za zgodą „Dzięcioła” (dowódcy Oddziału II KG AK płk. Mariana Drobika – przyp. autora) pozostały one moją własnością”.

Po opuszczeniu stolicy Francji gen. Hallmann musiał z oczywistych względów zniknąć. Plany zdobyte przez Leskiego trafiły do KG AK i zostały niezwłocznie przekazane do Sztabu Naczelnego Wodza. Był to jeden z większych sukcesów AK-owskiego wywiadu, osiągnięty dość niespodziewanie, przy okazji właściwych działań prowadzonych przez komórkę „666”. W całej sprawie zaskakuje również zimna krew Leskiego, który po jakimś czasie powrócił do Paryża w przebraniu kolejnego oficera Wehrmachtu – generała Karla Leopolda Jansena.

Wojciech Königsberg , historyk AK, autor książki „Droga 'Ponurego'. Rys biograficzny majora Jana Piwnika”, współtworzy blog „Wokół Wykusu”

autor zdjęć: zdjęcia ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, Bundesarchiv, Bild 101I-263-1583-35

dodaj komentarz

komentarze

~Mikrus
1472390220
Kazimierz Leski był oficerem rezerwy lotnictwa. We wrześniu 1939 pilotowany przez niego samolot został zestrzelony przez sowieckie sprzężone karabiny maszynowe, a on sam przy przymusowym lądowaniu doznał ciężkiego uszkodzenia kręgosłupa, co było później powodem zaniechania myśli o przedzieraniu się na Zachód do lotnictwa. Jego siostra Anna Leska latała z Jadwigą Piłsudską i Barbarą Wojtulanis jako ferry pilot. Ojciec ppłk inż. służby uzbrojenia był jednym z 76 wyższych oficerów PSZ na Zachodzie,, pozbawionych obywatelstwa polskiego w 1946 r. przez władze Polski Ludowej.
CA-36-00-DE

Basen dla Rosomaka
 
Wsparcie dla polskich Abramsów
Sportowcy z „armii mistrzów” pokazali klasę
Żołnierz influencer?
Atak na masową skalę. Terytorialsi ćwiczyli z amerykańskimi żołnierzami
Wspólna wola obrony
Mistrzyni olimpijska najszybsza na Bali
Zarzuty w sprawie ujawnienia fragmentów planu „Warta”
Nurkowie bojowi WS wyróżnieni
Ukraińcy i Rosjanie spotkali się pierwszy raz od 2022 roku
Sojusznicy w obronie Europy, czyli „Defender ‘25”
Ustawa bliżej żołnierzy
Typhoony i Gripeny nad Bałtykiem
Tysiące dronów dla armii
Pracowity dyżur Typhoonów
Piorun – polska wizytówka
Gdy zgasną światła
Polska dołącza do satelitarnej elity
Pamięć o polskich bohaterach z Monte Cassino
Pamiętamy o bohaterach spod Monte Cassino
Jak daleko do końca wojny?
Czołgi końca wojny
Long Range. Mamy nowych mistrzów Polski
Mamy pierwszych pilotów F-35
Władysław Kosiniak-Kamysz: Nasza strategia to strategia na rzecz pokoju
Biało-czerwona na Monte Cassino
Polska i Litwa w awangardzie NATO
Jeszcze więcej OPW w roku 2025
Święto zwiadowców
Koniec wojny, którego nie znamy
Historyczna umowa z Francją
Bat na wrogów i niepokornych
Medycy dla „Tarczy Wschód”
Międzynarodowe manewry pod polskim dowództwem
Misja PKW „Olimp” doceniona
W drodze do Wielkiego Szlema Komandosa
Nasi czołgiści najlepsi
Nowa partia Abramsów już w Polsce
Szkice strzelca spod Monte Cassino
Więcej na mieszkanie za granicą
Pierwsza misja Gripenów
Polskie Pioruny dla Belgii
AI w służbie MON-u
Bursztynowa Dywizja w akcji
Kolejna rozmowa Trumpa i Putina. Czy coś z niej wyniknie?
„Przekazał narodowi dziedzictwo myśli o honor i potęgę państwa dbałej”
Polska i Norwegia zacieśniają stosunki
Kontrakty dla firm produkujących na rzecz obronności
Tarcza Wschód. Porozumienia z Lasami i KOWR-em
Spartakiadowe zmagania w Łasku
Apache’e nadlatują
Pod siatką o medale mistrzostw WP
Trudny los zwycięzców
Bezzałogowce w Wojsku Polskim – serwis specjalny
Pod żaglami – niepokonani z AMW
Podchorążowie z AWL na podium w grach wojennych w Waszyngtonie!
MON: Polska nie wyśle wojsk na Ukrainę
Bohater odtrącony
Wojskowe widowisko w Zakopanem

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO