Jak wspierać weteranów? W jaki sposób budować dla nich społeczny szacunek i co warto zmienić w obowiązujących przepisach? – zastanawiali się uczestnicy dwudniowej konferencji „Weterani są wśród nas – systemy wsparcia w Polsce i na świecie”, zorganizowanej z okazji 10-lecia Centrum Weterana Działań poza Granicami Państwa.
– Weterani pełnili służbę wszędzie tam, gdzie wymagała tego racja stanu Polski lub bezpieczeństwo naszych sojuszników, ryzykując zdrowiem i życiem w obronie wolności – napisał w liście do uczestników konferencji wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz. Dlatego – jak podkreślił – „naszym obowiązkiem jest uhonorować ich służbę, zapewnić pomoc i okazywać szacunek”. Władysław Kosiniak-Kamysz zapewnił, że kierowany przez niego resort podejmuje wysiłki, aby zapewnić weteranom potrzebne wsparcie. Wskazał także na Centrum Weterana jako placówkę, która odgrywa kluczową rolą w udzielaniu tego wsparcia.
Obecny na konferencji Stanisław Wziątek, podsekretarz w MON-ie, podziękował weteranom za poświęcenie, z jakim służyli na misjach. Przyznał, że cały czas trzeba monitorować system wsparcia dla weteranów, tak aby regulacje prawne odpowiadały na pojawiające się potrzeby. – Jedną z form pomocy, która nie została uregulowana, jest zadośćuczynienie. Pracujemy nad takim rozwiązaniem, co będzie skutkowało nowelizacją ustawy o weteranach – zapowiedział Wziątek. Weterani – jak mówił wiceminister – muszą mieć poczucie, że gdyby utracili zdrowie, zyskają pomoc państwa.
Ustawa o weteranach działań poza granicami państw, która weszła w życie w 2012 roku, ma opinię jednego z najlepszych aktów prawnych poświęconych weteranom. Mariusz Pogonowski, kierownik zespołu wsparcia weteranów w Centrum Weterana, zwrócił uwagę, że za wzór opieki nad weteranami często stawiane są Stany Zjednoczone. Jednak to w polskim prawie przyjęto tak korzystne rozwiązania jak, na przykład, stanowiska „zdolny z ograniczeniami” (na których służą żołnierze poszkodowani na misjach) czy bezpłatne studia wyższe.
Film: Aleksander Kruk, Magdalena Miernicka / ZbrojnaTV
– Wypracowaliśmy rozwiązania, które mogą być przykładem dla innych – mówiła ppłk Katarzyna Rzadkowska, wskazując na ustawę o weteranach. Dodała jednak, że ma nadzieję, iż po konferencji uda się wypracować kilka nowych propozycji legislacyjnych dotyczących pomocy i wsparcia dla weteranów oraz weteranów poszkodowanych.
Temat jednego z paneli dotyczył kształtowania relacji między weteranami a społeczeństwem. Podczas debaty padło pytanie o to, czy Polacy wiedzą, kim są weterani? Odpowiedzi uczestników panelu były zróżnicowane. Jedni uważali, że weteran jest mylony z kombatantem, drudzy, że społeczna świadomość na ten temat jest coraz większa i coraz częściej Polacy rozumieją różnicę.
Tomasz Kloc, prezes Stowarzyszenia Rannych i Poszkodowanych w Misjach poza Granicami Kraju, opowiedział o projektach, które mają na celu upowszechnienie wizerunku weteranów w społeczeństwie. Są to m.in. cykle spotkań ze studentami i uczniami oraz wystawa prezentująca sylwetki weteranów poszkodowanych.
Z kolei uczestnicy dyskusji poświęconej aktywizacji zawodowej weteranów zwracali uwagę, że wielu weteranów po zakończeniu służby doskonale sobie radzi na cywilnym rynku pracy. Muszą jednak mieć pomysł na to, co chcą robić w cywilu, lub muszą skorzystać z rekonwersji. Jak mówiła Aneta Kamińska, przedstawicielka MON-u, z przekwalifikowania korzysta niemal co drugi żołnierz odchodzący ze służby, a prawie wszyscy są zainteresowani innymi formami wsparcia, m.in. praktykami czy pośrednictwem pracy.
Drugiego dnia konferencji rozmawiano o systemach wsparcia weteranów w różnych państwach NATO, a także o roli, jaką odgrywają przedsiębiorstwa i organizacje pozarządowe pomagające żołnierzom. W dyskusji wzięli udział prelegenci ze Szwecji, Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Kanady, Holandii i Danii.
– Chciałabym kontynuować współpracę międzynarodową. Dotychczasowe kontakty i spotkania zagraniczne pokazują, że w różnych krajach są odmienne systemy wsparcia weteranów i możemy wzajemnie korzystać z doświadczeń – podsumowała ppłk Katarzyna Rzadkowska.
Wśród gości konferencji „Weterani są wśród nas – systemy wsparcia w Polsce i na świecie” byli przedstawiciele administracji państwowej, Wojska Polskiego, armii sojuszniczych oraz fundacji, stowarzyszeń i firm działających na rzecz weteranów i rodzin poległych czy środowiska akademickiego. Spotkanie odbyło się w Centralnej Bibliotece Wojskowej w Warszawie.
autor zdjęć: Centrum Weterana Działań poza Granicami Państwa
komentarze