moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Polska rozdarta przez okupantów

28 września 1939 roku po bohaterskiej walce z przeważającymi siłami niemieckimi poddała się Warszawa. Miasto broniło się przez 20 dni. Tego samego dnia Związek Sowiecki i III Rzesza zawarły pakt o granicach i przyjaźni wraz z tajnymi protokołami. Sąsiedzi podzielili się Polską i umówili, że będą  wzajemnie informować się o zwalczaniu polskiego oporu.

Gen. Tadeusz-Kutrzeba i gen. Johannes Blaskowitz (z prawej) w drodze na rozmowy w sprawie kapitulacji Warszawy, 27 września 1939

Od pierwszych godzin II wojny światowej Warszawa była bombardowana przez Luftwaffe. 6 września 1939 roku wobec zagrożenia niemieckim natarciem prezydent Ignacy Mościcki i władze państwowe ewakuowały się z miasta. Stolicy broniła Armia „Warszawa”, która powstała z niedobitków jednostek nadciągających do miasta. Na jej czele stanął gen. Juliusz Rómmel.

8 września do obrzeży Warszawy dotarły pierwsze oddziały niemieckiej 4 Dywizji Pancernej, które z marszu próbowały zdobyć miasto. Atak został jednak zatrzymany, a wzniesione przez żołnierzy i cywilów barykady blokowały główne ulice prowadzące do stolicy. – Wobec skutecznej polskiej obrony Niemcy zmienili taktykę i przystąpili do oblężenia. Prowadzili zmasowany ostrzał artyleryjski i bombardowali miasto – mówi dr Henryk Sikorski, historyk II wojny światowej.

Warszawa jest wielka

15 września Warszawa została całkowicie okrążona przez wojska niemieckie, jednak jeszcze kilka dni później do miasta udało się przedrzeć ostatkom jednostek Armii „Poznań” i „Pomorze”. Kolejne niemieckie natarcia były odpierane, a wojsko wspierali cywilni obrońcy. Funkcję cywilnego komisarza miasta pełnił Stefan Starzyński, prezydent Warszawy, który w swoich radiowych przemówieniach zagrzewał mieszkańców do walki. „Chciałem, by Warszawa była wielka. (…) I Warszawa jest wielka. (…) Gdy teraz do was mówię, widzę ją przez okna w całej wielkości i chwale, otoczoną kłębami dymu, rozczerwienioną płomieniami ognia, wspaniałą, niezniszczalną, wielką, walczącą Warszawę” – mówił prezydent 23 września.

Decyzja o zaprzestaniu walk zapadła 27 września po zniszczeniu przez Niemców elektrowni i wodociągów. „Dowództwo obrony, nie chcąc powiększać bezgranicznych cierpień ludności cywilnej oraz wobec braku amunicji, zdecydowało się na zawarcie 24-godzinnego zawieszenia broni i wszczęcie rokowań nad warunkami oddania stolicy i Modlina” – podano w komunikacie. Tego samego dnia w stolicy powstała konspiracyjna Służba Zwycięstwu Polski, stanowiąca zalążek Polskiego Państwa Podziemnego.

Umowę kapitulacyjną podpisali 28 września gen. Tadeusz Kutrzeba w imieniu dowódcy Armii „Warszawa” i gen. Johannes Blaskowitz, dowódca 8 Armii. Spotkanie odbyło się w budynku Fabryki Silników Lotniczych należącej do Polskich Zakładów Skody.

W Armii „Warszawa” walczyło ponad 120 tys. żołnierzy. Poległo około 2 tys. z nich, a 16 tys. zostało rannych. Pozostali w większości trafili do niemieckiej niewoli. Straty ludności cywilnej Warszawy wyniosły – około 10 tys. zabitych i 50 tys. rannych. Zniszczeniu uległo ponad 10 proc. zabudowy miasta. Po stronie niemieckiej podczas zdobywania stolicy zginęło 1500 żołnierzy, a 5 tys. zostało rannych. Niemcy wkroczyli do miasta i przejęli w nim władzę 30 września.

Fotografia lotnicza Warszawy po kapitulacji. Widoczne zabudowania PZL na Okęciu. 29.09.93

II pakt Ribbentrop – Mołotow

Tego samego dnia, gdy Warszawa upadła, a część polskich oddziałów toczyła jeszcze walki z najeźdźcami, w Moskwie zawarto niemiecko-sowiecki traktat o granicach i przyjaźni. – Dokument stanowił przypieczętowanie współpracy między ZSRS i III Rzeszą, którą zapoczątkował pakt Ribbentrop – Mołotow z 23 sierpnia 1939 roku. Oba totalitarne mocarstwa dokonały wówczas podziału swoich stref wpływów w Europie Środkowej – mówi dr Sikorski.

Teraz tamte ustalenia zostały poddane korekcie. Dokument, tak samo jak układ z 23 sierpnia, podpisali Joachim von Ribbentrop, minister spraw zagranicznych III Rzeszy oraz Wiaczesław Mołotow, ludowy komisarz spraw zagranicznych ZSRS. „Rząd Rzeszy Niemieckiej i rząd ZSRS uznają, po upadku dotychczasowego państwa polskiego, za wyłącznie swoje zadanie przywrócenie na tym terenie pokoju i porządku oraz zapewnienie żyjącym tam narodom spokojnej egzystencji, zgodnej z ich narodowymi odrębnościami” – zapisano we wstępie traktatu.

Do układu dołączono trzy tajne protokoły dodatkowe. Pierwszy z nich wprowadzał korektę podziału ziem polskich pomiędzy III Rzeszą i ZSRS. Zgodnie z propozycją Józefa Stalina, przywódcy Związku Sowieckiego, zdecydowano, że dotychczasowa linia podziału, która miała przebiegać wzdłuż Wisły, została przesunięta na wschód do linii rzek San¬Bug–Narew–Pisa. W zamian za to Litwa, pierwotnie przewidziana dla Niemców, znalazła się w sowieckiej strefie wpływów. Kolejny dokument przewidywał zorganizowanie ewakuacji ludności: osób pochodzenia niemieckiego do Niemiec, a Rosjan, Ukraińców i Białorusinów do ZSRS.

Trzeci tajny protokół zapowiadał natomiast zwalczanie polskiego oporu i wzajemne informowanie się o podejmowanych w tym celu działaniach. – Jego treść stała się podstawą do współpracy NKWD i Gestapo, które wymieniały się doświadczeniami w zwalczaniu polskiego ruchu oporu – podaje historyk.

W wyniku ustaleń traktatu z 28 września Niemcy zajęli obszar Polski liczący około 186 tys. km kw., zamieszkany przez około 22 mln osób. 8 października do Rzeszy wcielono 92 tys. km kw., m.in. województwa: pomorskie, poznańskie i śląskie. Z pozostałych zagarniętych terenów utworzono Generalne Gubernatorstwo dla okupowanych ziem polskich. Natomiast Związek Sowiecki przejął ponad 190 tys. km kw. z ludnością liczącą około 13 mln osób. Na przejętych terenach Polski obaj okupanci wprowadzili brutalny terror. – Sojusz Hitlera i Stalina przetrwał niespełna dwa lata. 22 czerwca 1941 roku wojska III Rzeszy rozpoczęły wojnę z Rosją – dodaje dr Sikorski.

AD

autor zdjęć: Wikipedia, NAC

dodaj komentarz

komentarze


Informacja geoprzestrzenna na współczesnym polu walki
Dwie agresje, dwie okupacje
Beret „na rekinka” lub koguta
Dron-śmigłowiec dla marynarki
Polskie siły zbrojne stawiają na nowoczesność
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Westerplatte, 1 września 1939. Pamiętamy!
Skoordynowane zarządzanie w kryzysie
Czas nowych inwestycji
Akt oskarżenia w sprawie planu „Warta”
Tuga – postrach dronów
Niemiecki plan zniszczenia Polski
Na otwartym morzu mierzą daleko!
Loty szkoleniowe na F-16 wstrzymane do odwołania
Wielkie zbrojenia za Odrą
Orlik na Alfę
Najmłodszy w rodzinie
Baobab z miotaczem
Inowrocławscy saperzy z misją na południu
Duże osiągnięcie polskich skoczków
Szczelna sieć dla Tarczy
Polski udział w produkcji F-16 i F-35
Ćwicz w szkole jak w wojsku!
Radary, które widzą wszystko
NATO ćwiczy na Bałtyku. Z polskim udziałem
Nie tylko K9. Koreańska oferta dla WOT-u
Trenują przed „Zapadem ‘25”
Świetne występy polskich żołnierzy
Brytyjczycy żegnają Malbork
ORP „Necko” idzie do natowskiego zespołu
Klucz do bezpieczeństwa
Kikimora o wielu twarzach
MSPO 2025 – serwis specjalny „Polski Zbrojnej”
Szczyt przywódców ws. Ukrainy
Czarna skrzynka F-16 w rękach śledczych
GROM w obiektywie. Zobaczcie sami!
Spotkanie Trump-Nawrocki
Nowe wcielenie Herona. Tym razem dla batalionu
Relokacja wojsk na Podkarpaciu
Cena wolności. Powstańcze wspomnienia
Skorzystaj z szansy na zostanie oficerem
Wicepremier Kosiniak-Kamysz rozmawia o technologiach nuklearnych
Obowiązek budowy schronów staje się faktem
Zakupy według potrzeb
Śmierć pilota F-16. Trwa badanie przyczyn wypadku
Norwegowie budują na polskim poligonie
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Detect & Classify: satelity z AI
Z najlepszymi na planszy
Nietypowa premiera targowa
Kadeci będą się uczyć obsługi dronów
Małopolscy terytorialsi tym razem walczyli z suszą
„Był twarzą sił powietrznych”
31 Baza Lotnictwa Taktycznego apeluje do mediów
Premierowe strzelania Spike’ami z Apache’ów
Awaryjne lądowanie wojskowego śmigłowca
Australijski AWACS rozpoczął misję w Polsce
Wyczekiwane przyspieszenie
Polsko-koreańska spółka będzie produkować rakiety do wyrzutni Homar-K
Premier i szefowa UE na granicy w Krynkach
Strategiczne partnerstwo Polski i Kanady
Pilica+ coraz bliżej
Amerykańsko-rosyjski szczyt na Alasce
Triumf żołnierzy-lekkoatletów
Hekatomba na Woli
Prezydent Nawrocki: Wieluń to symbol cierpienia
Nowość Grupy WB na MSPO 2025: robot kroczący
Drones on the Offensive
Na motocyklach śladami historii
Wojskowi szachiści z medalem NATO
Polska i Szwecja, razem na rzecz bezpieczeństwa
Zwycięska batalia o stolicę
Drony w ofensywie
Lepsza efektywność
Polski żołnierz pobił w Chinach rekord świata
Banki – nowi partnerzy PGZ-etu
Szef MON-u upamiętnił pierwszych poległych w II wojnie
Pancerna pięść
MON rozpoczyna współpracę z Ligą Obrony Kraju
Startuje „Żelazny obrońca”
Nocne ataki na Ukrainę
Nowelizacja ustawy o obronie z podpisem prezydenta
Szef Sztabu Generalnego: MSPO przykładem rewolucji dronowej
„Road Runner” w Libanie
Premier Tusk: MSPO robi wrażenie
Huta Stalowa Wola na MSPO
Modernizacja F-16 w polskich zakładach wojskowych

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO