moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Jan Karski – generał ludzkich sumień

Gdyby było więcej Karskich, byłoby mniej ofiar Hitlera – mówił o oficerze, który poinformował świat o holokauście, Elie Wiesel, laureat Pokojowej Nagrody Nobla. Porucznik Jan Kozielewski ps. „Karski” został dziś pośmiertnie awansowany na stopień generała brygady. Akt mianowania, o który wnioskował szef MON-u, wręczył rodzinie Jana Karskiego prezydent Andrzej Duda.

– Jan Karski był wielkim żołnierzem, który nigdy nie zaprzestał walki o wolność Polski ani o ludzką godność. Jest to dla mnie wielki zaszczyt, że mogę wręczyć tę nominację – mówił Andrzej Duda podczas uroczystości mianowania, która odbyła się dziś w Pałacu Prezydenckim. – Chciałbym, aby ta nominacja dla wielkiego Polaka, a także honorowego obywatela Izraela i sprawiedliwego wśród narodów świata, była świadectwem pamięci polskiej o wielkiej historycznej postaci. O cichym w tamtym czasie bohaterze, który całe swoje młode życie poświecił na walkę o ludzką godność – podkreślał prezydent.

Nominację generalską z rąk zwierzchnika sił zbrojnych odebrała bratanica Karskiego. – To Jan Karski poinformował świat, że Polskie Państwo Podziemne istnieje, walczy i zasługuje na pomoc sojuszniczą. To on grzmiał, że hitlerowcy dokonują zbrodni holocaustu na narodzie żydowskim, który krzyczy o ratunek – mówiła Wiesława Kozielewska-Trzaska. – Jan Karski był generałem ludzkich sumień – zaznaczyła.

Jan Kozielewski pseudonim „Karski” walczył w kampanii wrześniowej 1939 roku jako oficer 5 Dywizjonu Artylerii Konnej. Został schwytany przez Rosjan, następnie trafił do niewoli niemieckiej, z której zbiegł. Wówczas rozpoczął działalność w strukturach Polskiego Państwa Podziemnego. Był kurierem rządu RP na Zachodzie. Wielokrotnie przedzierał się przez granice po to, by przenosić informacje. Niemcy schwytali go na Słowacji. Był torturowany w więzieniu, następnie przewieziony do Polski do Nowego Sącza, skąd został odbity przez oddział Armii Krajowej.

W porozumieniu z organizacjami żydowskimi, jako przedstawiciel PPP oraz polskiego rządu na Zachodzie, dwukrotnie przedostał się do warszawskiego getta. – Widział tam męczarnie, które polskim Żydom zgotowali hitlerowcy, widział dramatyczne warunki, w jakich żyli ludzie, a także śmierć i zagładę z rąk niemieckich nazistów – mówił prezydent. Karski opracował trzy raporty – dwa z nich napisał z bratem, oficerem policji, a trzeci przygotował sam. To właśnie ten dokument został przekazany państwom alianckim, a w 1943 roku trafił do Stanów Zjednoczonych i członków amerykańskiej administracji rządowej. – To co mówił i pisał Jan Karski było tak wstrząsające, że ludzie, politycy, którzy znali i prowadzili wojnę, nie chcieli w to uwierzyć – przypominał dziś prezydent Andrzej Duda.

Sam Karski w książce „Emisariusz własnymi słowami” wspomina między innymi rozmowę, którą w czasie wojny przeprowadził z Felixem Frankfurterem, sędzią Sądu Najwyższego w USA, mającym pochodzenie żydowskie. „Niech mi pan powie, co się dzieje z Żydami w pańskim kraju? Tu przychodzą sprzeczne informacje” – mówił do Karskiego sędzia Frankfurter. „Przez jakieś dwadzieścia pięć minut mówiłem tylko o Żydach. Ani słowem nie wspomniałem o Polakach, o Polsce, o ruchu podziemnym. Tylko o Żydach, o tym, co widziałem w getcie warszawskim, w obozie koncentracyjnym, podawałem statystyki” – wspominał w książce Karski. Jednak sędzia nie mógł uwierzyć w to, co usłyszał. Prawdomówność Karskiego miał wówczas potwierdzać Jan Ciechanowski, ambasador RP w Waszyngtonie. „Panie ambasadorze, ja nie powiedziałem, że ten młody człowiek kłamie. Ja powiedziałem, że nie jestem w stanie uwierzyć w to, co on mi powiedział. To jest różnica.” – zakończył spotkanie Frankfurter.

Mimo braku reakcji świata na doniesienia Karskiego, on sam nie zaprzestał swojego działania na rzecz ratowania Żydów. – Apelował, aby bombardować linie kolejowe, którymi szły transporty do obozów koncentracyjnych, apelował, aby państwa alianckie prowadziły działania odwetowe za zagładę, którą zgotowano Żydom – mówił dziś prezydent Duda.

Po wojnie Karski został w USA, gdzie wykładał na uniwersytecie w Waszyngtonie. Zmarł 13 lipca 2000 roku w wieku 86 lat. Został dwukrotnie, w 1941 i 1943 roku, odznaczony Orderem Virtuti Militari. Był honorowym obywatelem Izraela. Otrzymał też najwyższe odznaczenie cywilne tego państwa – medal „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”. Przyznano mu także Order Orła Białego i Prezydencki Medal Wolności. – Jan Karski reprezentuje wszystko, co było najbardziej godne i bohaterskie w okresie II wojny światowej – mówił o nim prof. Zbigniew Brzeziński, doradca ds. bezpieczeństwa prezydenta USA Jimmy’ego Cartera. Z kolei Elie Wiesel, dziennikarz pochodzenia węgiersko-żydowskiego, laureat Pokojowej Nagrody Nobla, zauważył, że „gdyby było więcej Karskich, byłoby mniej ofiar Hitlera”.

Magdalena Miernicka

autor zdjęć: Andrzej Hrechorowicz / KPRP

dodaj komentarz

komentarze


Rząd o bezpieczeństwie Polski
Cel: wyszkolić podoficera
Czas próby
„Z dumą nosiłem polską flagę w kosmosie”
Planowano zamach na Zełenskiego
Ogień z Grotów wyborowych w Nowej Dębie
Zmodernizowany Leopard 2PL
Tłumy na zawodach w Krakowie
Donald Trump ostrzega Władimira Putina
Brytyjczycy żegnają Malbork
BWR-1 – weteran po liftingu
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Rosjanie zaatakowali polską fabrykę w Ukrainie
Pożegnaliśmy bohatera naszych czasów
7TP – czołg kompromisu
Kontrakt na K2 gotowy do podpisu
Na ratunek pancerniakom
Na rosyjskim pasku
Korzystne zmiany w dodatkach dla sił powietrznych
Żołnierze walczą ze skutkami ulew
Cześć bohaterom naszej wolności
Dzieci wojny
Prezydent Trump spotkał się z szefem NATO
Organy ścigania na tropie współpracowników rosyjskich służb
Żołnierze na szkoleniu płetwonurkowym
Nowelizacja ustawy o obronie z podpisem prezydenta
Najbardziej żołnierski żołnierz
Pojazdy wojsk pancernych – serwis specjalny
Więcej żołnierzy z pieniędzmi za dyżur bojowy
Na rowerach szlakiem Bitwy Warszawskiej 1920 roku
W drodze do amunicyjnego bezpieczeństwa
Zmiana warty na wschodniej granicy
Nie żyje żołnierz PKW Irak
Rosyjska maszyna Su-24 przechwycona przez polskie F-16
Każdy z nas był w sieci zaatakowany
Nocny patrol myśliwców
Terytorialsi zawitają do Płocka
Kolarskie święto w stolicy
Sprawdził się na misjach i na granicy. Dron latający Orbiter
Inwestycje w mobilność wojska
Armia Rezerwowa generała Sosnkowskiego
Polska ubiega się o miliardy z SAFE na zakupy dla wojska
GROM w obiektywie. Zobaczcie sami!
Rekrutacja w Dęblinie na finiszu
Ten beton... żyje!
Kanadyjski żołnierz ranny podczas ćwiczeń
Żołnierze medalistami na igrzyskach studentów
„Niegościnni” marynarze na obiektach sportowych w Ustce
„Military Doctor 2025”, czyli wiedza, która ratuje życie
PGZ buduje suwerenność amunicyjną
Szkolenie wojskowe dla funkcjonariuszy SOK
Czas na wspólne działania
Pucharowe zmagania Polaków
Orlik na Alfę
Ostatnia niedziela…
Pieta Michniowska
Wojskowe Zgrupowania Zadaniowe w gotowości w Brzegu i Nisku
Cisza przed wojną
Polskie uzbrojenie na wojnie i w gospodarce
Amerykańskie wsparcie dla polskiej modernizacji
Żołnierze PKW Irak są bezpieczni
Polskie szkolenie dla pilotów FA-50
W drodze po młodszego nurka
Opady ustąpiły, ale żołnierska misja trwa
Rekompensaty na ostatniej prostej
Terytorialsi usuwają skutki nawałnic
ORP „Necko” idzie do natowskiego zespołu

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO