moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Pamiątki z Douglasa

Magazynki do karabinów maszynowych, radiostacja, wskaźniki z kabiny pilota – to tylko niektóre przedmioty wydobyte na powierzchnię z wraku bombowca Douglas A-20, który spoczywa na dnie Bałtyku. Niestety, zła pogoda uniemożliwiła podniesienie całej maszyny z dna morskiego. Próba zostanie powtórzona w maju przyszłego roku.


Wrak bombowca Douglas A-20 na dnie Bałtyku. Film: Centralne Muzeum Morskie.

Wrak amerykańskiej maszyny spoczywa na głębokości 15 metrów, około czterech kilometrów od Rozewia. W lipcu natrafił na niego statek gdańskiego Instytutu Morskiego, który prowadził w tamtym rejonie prace pomiarowe. Po niedługim czasie Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie zadeklarowało, że jest zainteresowane wydobyciem i renowacją maszyny. Kilka dni temu doszło do pierwszej próby jej podjęcia. – Morze wydawało się spokojne. Niestety, nasze plany zniweczyła tak zwana martwa fala – wspomina Krzysztof Radwan, dyrektor krakowskiego muzeum. Sprawiła ona, że wyposażony w dźwig statek Instytutu Morskiego nie mógł utrzymać stabilnej pozycji. Operacja nie była jednak całkowicie bezowocna.

Już wcześniej przy bombowcu pracowali nurkowie z Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku. – Wrak jest w bardzo dobrym stanie. Brak mu co prawda ogona i przedniego stanowiska strzelca, ale zachowały się na przykład skrzydła wraz z silnikami, podwozie oraz spora część wyposażenia kabiny pilota – wylicza Iwona Pomian, kierownik Działu Badań Podwodnych w gdańskim muzeum. Nurkowie wydobyli z wraku przeszło 40 przedmiotów. – Chodziło o to, by ocalić je przed zniszczeniem albo kradzieżą – tłumaczy Pomian. Wśród nich są między innymi puste magazynki do karabinów maszynowych, różnego rodzaju wskaźniki z kabiny pilota, elementy oprzyrządowania tlenowego, a także manometry. Co ciekawe, na tych ostatnich widoczne są napisy w języku rosyjskim. Mogłoby to wskazywać, że bombowiec służył w lotnictwie Armii Czerwonej. Na razie nie wiadomo, w jakich okolicznościach znalazł się na dnie Bałtyku. Dobry stan wraku mógłby jednak wskazywać na to, że samolot wodował na skutek awarii, a potem zatonął.


Przedmioty z wraku zostały już zaprezentowane dziennikarzom. – Teraz są inwentaryzowane. Wkrótce trafią do muzeum w Krakowie – informuje Pomian. Tymczasem dyrektor Radwan zapowiada, że próba wydobycia wraku zostanie niebawem powtórzona. – Chcemy, by stało się to wiosną przyszłego roku. Wiele zależy jednak od pogody – tłumaczy Radwan. Pierwsza próba wydobycia wraku kosztowała ok. 130 tysięcy złotych. Sfinansowało ją Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Pieniądze na pokrycie kosztów kolejnej, jak zapewnia dyrektor Radwan, również będą pochodziły z kasy państwa.

Douglas A-20 to lekki bombowiec produkowany przez Amerykanów podczas drugiej wojny światowej. Łącznie z taśm fabrycznych zjechało ich blisko 7,5 tysiąca. Część z nich od 1942 roku była przekazywana Armii Czerwonej. Regulowała to umowa Land-Lease. Do dziś na całym świecie zachowało się zaledwie 11 samolotów tego typu. W Europie są zaledwie trzy.

Na dnie Morza Bałtyckiego spoczywają tysiące wraków. Do najbardziej znanych należą zatopione nieopodal polskiego wybrzeża okręty „Steuben”, „Goya” i „Wilhelm Gustloff”, a także „Graf Zeppelin”, niemiecki lotniskowiec z czasów ostatniej wojny. Niedawno załoga ORP „Arctowski”, jednostki hydrograficznej Marynarki Wojennej RP, odkryła w pobliżu Jastarni wrak trałowca M-85. To jedyny okręt pod banderą Kriegsmarine zatopiony przez Polaków podczas kampanii wrześniowej. Poszedł na dno po tym, jak wpadł na minę ustawioną przez okręt podwodny ORP „Żbik”.

Łukasz Zalesiński

autor zdjęć: J. Różycki, Tomasz Bednarz

dodaj komentarz

komentarze


Szkice strzelca spod Monte Cassino
 
Pamięć o polskich bohaterach z Monte Cassino
Pomoc na wodzie i pod wodą
Siła sojuszniczego działania
Kajakarze, pięściarze i lekkoatletka CWZS-u na podium
Atak na masową skalę. Terytorialsi ćwiczyli z amerykańskimi żołnierzami
Apache’e nadlatują
Polska dołącza do satelitarnej elity
Offset Wisły w praktyce
Wsparcie dla polskich Abramsów
Wojska inżynieryjne wzmacniają granicę
Podchorążowie z AWL na podium w grach wojennych w Waszyngtonie!
Kolejna rozmowa Trumpa i Putina. Czy coś z niej wyniknie?
Misja PKW „Olimp” doceniona
Pamiętamy o bohaterach spod Monte Cassino
Unijne pożyczki na obronność. Polska beneficjentem programu SAFE
Żołnierze z dodatkiem od czerwca
Kontrakty dla firm produkujących na rzecz obronności
Osiemnaste urodziny wojsk specjalnych
Sportowcy z „armii mistrzów” pokazali klasę
Bat na wrogów i niepokornych
Szybujące bomby dla sił powietrznych
Incydent na strzelnicy
Ukraińcy i Rosjanie spotkali się pierwszy raz od 2022 roku
Cel: być gotowym do służby na granicy
Spartakiadowe zmagania w Łasku
„Misja Zdrowie” – profilaktyka dla weteranek
Biało-czerwona na Monte Cassino
Święto zwiadowców
Pod siatką o medale mistrzostw WP
Mamy pierwszych pilotów F-35
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Pierwsza misja Gripenów
Polskie Pioruny dla Belgii
I Forum Bezpieczeństwa i Przemysłu Obronnego
Tysiące dronów dla armii
Mistrzyni olimpijska najszybsza na Bali
Piorun – polska wizytówka
Żołnierz influencer?
Nowa partia Abramsów już w Polsce
ORP „Orzeł”. Jak zaginął?
Nasi czołgiści najlepsi
W drodze do Wielkiego Szlema Komandosa
Polska i Litwa w awangardzie NATO
Bursztynowa Dywizja w akcji
Bohater odtrącony
Rosyjska maszyna Su-24 przechwycona przez polskie F-16
Trudny los zwycięzców
Ustawa bliżej żołnierzy
Kolejne K9 dla zawiszaków
Wydatki na bezpieczeństwo to fundament
Gdy zgasną światła
Jak daleko do końca wojny?
Atom utracony
Podejrzane manewry na Bałtyku
Bezzałogowce w Wojsku Polskim – serwis specjalny
MON: Polska nie wyśle wojsk na Ukrainę
Knowledge for Difficult Times
Parlament pracuje nad wypowiedzeniem konwencji ottawskiej
Gospodarka i bezpieczeństwo przyszłością Europy
„Flota cieni” stwarza zagrożenie
Nurkowie bojowi WS wyróżnieni
Typhoony i Gripeny nad Bałtykiem

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO