moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Zdzisław Krasnodębski – bohater bitwy o Anglię

Walczył w wojnie polsko-bolszewickiej, kampanii wrześniowej, kampanii francuskiej 1940 roku i bitwie o Anglię. 10 lipca 1904 roku urodził się płk pil. Zdzisław Krasnodębski „Król”, dowódca legendarnego myśliwskiego Dywizjonu 303, polskiej formacji broniącej Anglii przed niemiecką inwazją. Dziś tradycje tej jednostki dziedziczy 23 Baza Lotnictwa Taktycznego.

„Naszym zadaniem jest niedopuszczenie bombowców do celu, więc pełny gaz i do ataku. Chęć zwycięstwa jest tak wielka, że zapomina się o wszystkim i widzi się tylko wroga” – opisywał we wspomnieniach z bitwy o Anglię płk pilot Zdzisław Krasnodębski „Król”, dowódca Dywizjonu 303.

Oficer urodził się w Woli Osowińskiej na Podlasiu 10 lipca 1904 roku. Z wojskiem związał się jako 16-latek, zgłaszając się na ochotnika do walki podczas wojny polsko-bolszewickiej. – Dostał przydział do 201 Pułku Piechoty, z którym uczestniczył w operacji niemeńskiej – mówi dr Maciej Tomczyk, historyk zajmujący się dziejami polskiego lotnictwa. Po wojnie Krasnodębski ukończył Korpus Kadetów nr 1 we Lwowie i Oficerską Szkołę Lotnictwa w Grudziądzu (dzisiejsza Lotnicza Akademia Wojskowa w Dęblinie).

Odbył kursy pilotażu w Dęblinie oraz w 2 Pułku Lotniczym w Krakowie i jako pilot trafił do 111 Eskadry Myśliwskiej w Warszawie, a od 1935 roku dowodził tą formacją. Jako świetny pilot wszedł w skład delegacji na pokazy polskiego lotnictwa myśliwskiego w Bukareszcie, brał też udział w Centralnych Zawodach Lotnictwa Myśliwskiego w Grudziądzu. Od 1937 roku oficer dowodził 3 Dywizjonem Myśliwskim i na jego czele walczył we wrześniu 1939 roku w obronie Warszawy.

3 września pilotowany przez niego myśliwiec P.11c podczas walki nad Rembertowem został trafiony przez nieprzyjaciela. Płk Krasnodębski uratował się, skacząc ze spadochronem, powrócił do dywizjonu i przez Rumunię przedostał się do Francji. Tam w marcu 1940 roku stanął na czele polskiej eskadry podporządkowanej francuskiemu 55 Dywizjonowi Myśliwskiemu i walczył z Niemcami. – W połowie czerwca, po kapitulacji Francji, dotarł do Wielkiej Brytanii, gdzie otrzymał rozkaz zorganizowania polskiego dywizjonu myśliwskiego – opowiada historyk.

Spośród polskich pilotów, głównie z 111 Eskadry Myśliwskiej, płk Krasnodębski sformował 303 Dywizjon Myśliwski stacjonujący w bazie RAF-u w Northolt pod Londynem. „Na moją interwencję władze angielskie zgodziły się na nadanie Dywizjonowi imienia Tadeusza Kościuszki i na namalowanie odznaki Kościuszki na kadłubach samolotów" – wspominał płk Krasnodębski. Chodziło o godło 7 Eskadry Myśliwskiej im. Tadeusza Kościuszki walczącej w wojnie polsko-bolszewickiej, czyli wizerunek czapki krakowskiej i dwóch skrzyżowanych kos na tle biało-czerwonych pasów.

Dywizjon 303 wszedł do walki o Anglię 31 sierpnia. Podczas bitwy o Wielką Brytanię jego piloci wsławili się skutecznością i odwagą. Płk Krasnodębski w ciągu kilku pierwszych dni września wykonał sześć udanych lotów bojowych nad Anglią. Niestety, jego dobra passa skończyła się 6 września.

Tego dnia Krasnodębski wystartował do lotu bojowego nad hrabstwem Kent. Podczas pościgu za nieprzyjacielem został zaatakowany przez pilota niemieckiego Messerschmitta 109. Hurricane Polaka został trafiony i w ogniu stanął zbiornik z paliwem. „Nagle posypało się szkło z zegarów mojej maszyny, zbiornik z paliwem podziurawiony pociskami, leje się z niego płonąca benzyna i wypełnia całą kabinę ogniem. Odpinam pasy, otwieram kabinę, drzwiczki i wyskakuję” – opisywał pułkownik.

Pilot wyskoczył z płonącego myśliwca ze spadochronem i trafił do szpitala z ciężkimi i rozległymi oparzeniami nóg, rąk oraz twarzy. Przeszedł długotrwałe leczenie i kilka operacji plastycznych, a na swojego następcę w dowodzeniu Dywizjonem 303 wyznaczył por. Witolda Urbanowicza. 5 października 1940 roku podczas rekonwalescencji płk. Krasnodębskiego odwiedził w szpitalu gen. Władysław Sikorski, Naczelny Wódz, i za męstwo udekorował oficera Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Po zakończeniu leczenia latem 1941 roku pilot został wysłany z Polską Misją Wojskową do Kanady i USA. Zajmował się tam werbunkiem wśród Polonii ochotników do Polskich Sił Zbrojnych. Do Wielkiej Brytanii wrócił w marcu 1943 roku i do końca wojny dowodził naziemnym personelem lotniczym, m.in. stał na czele Polskiej Szkoły Pilotów w Newton pod Nottingham, był komendantem stacji myśliwskiej w Heston, dowódcą 131 Polowego Portu Lotniczego w Northolt i współorganizował 131 Skrzydło Myśliwskie.

Po II wojnie światowej oficer postanowił pozostać na emigracji, gdzie dołączyła do niego żona Wanda, uczestniczka powstania warszawskiego. Najpierw zamieszkali w Republice Południowej Afryki, a potem w Kanadzie, gdzie płk Krasnodębski pracował jako inspektor w firmie lotniczej i działał w organizacjach kombatanckich. Zmarł 3 sierpnia 1980 roku w Toronto. Z inicjatywy Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce prochy państwa Krasnodębskich zostały sprowadzone do Polski i spoczęły 14 maja 2014 roku na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.

Dziś tradycje 303 Dywizjonu dziedziczy 23 Baza Lotnictwa Taktycznego w Mińsku Mazowieckim, a silnik zestrzelonego nad Anglią Hurricane’a płk. Krasnodębskiego można oglądać w Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie.

Anna Dąbrowska

autor zdjęć: Muzeum Sił Powietrznych

dodaj komentarz

komentarze


„Road Runner” w Libanie
System identyfikacji i zwalczania dronów już w Polsce
Kaman – domknięcie historii
MSPO 2025 – serwis specjalny „Polski Zbrojnej”
Pomorscy terytorialsi w Bośni i Hercegowinie
Pancerniacy na „Lamparcie ‘25”
Szef MON-u z wizytą we Włoszech
Starcie pancerniaków
Święto wolnej Rzeczypospolitej
Awanse generalskie na Święto Niepodległości
Jesteśmy dziećmi wolności
Marynarze podjęli wyzwanie
Sukces Polaka w biegu z marines
Mity i manipulacje
Gdy ucichnie artyleria
Rekordowe wyniki na torze łyżwiarskim
Pierwsze Rosomaki w Załuskach
Palantir pomoże analizować wojskowe dane
Zełenski po raz trzeci w Białym Domu
Szwedzkie myśliwce dla Ukrainy
Aleksander Władysław Sosnkowski i jego niewiarygodne przypadki
Dzień wart stu lat
Wojska amerykańskie w Polsce pozostają
Nie daj się zhakować
Pięściarska uczta w Suwałkach
F-35 z Norwegii znowu w Polsce
GROM w obiektywie. Zobaczcie sami!
Inwestycja w bezpieczeństwo
Odznaczenia za wzorową służbę
Standardy NATO w Siedlcach
Abolicja dla ochotników
Grecka walka z sabotażem
Bataliony Chłopskie – bojowe szeregi polskiej wsi
OPW budują świadomość obronną
Nieznana strona Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie
Nowe zasady dla kobiet w armii
Komisja Obrony za Bezpiecznym Bałtykiem
Niepokonani koszykarze Czarnej Dywizji
MON chce nowych uprawnień dla marynarki
Koniec dzieciństwa
Izrael odzyskał ostatnich żywych zakładników
Prof. Ilnicki – lekarz żołnierskich dusz
Mundurowi z benefitami
Sportowcy na poligonie
Renault FT-17 – pierwszy czołg odrodzonej Polski
Rusza program „wGotowości”
Brytyjczycy na wschodniej straży
Arteterapia dla weteranów
Lojalny skrzydłowy bez pilota
Wellington „Zosia” znad Bremy
Były szef MON-u bez poświadczenia bezpieczeństwa
Polski „Wiking” dla Danii
Awanse w dniu narodowego święta
Wojskowe przepisy – pytania i odpowiedzi
Czy to już wojna?
Kolejny kontrakt Dezametu
Marynarze mają nowe motorówki
Rząd powołał pełnomocnika ds. SAFE
Zasiać strach w szeregach wroga
Redakcja „Polski Zbrojnej” w szkole przetrwania

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO