moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Bojowy debiut F-35

22 maja dowódca Izraelskich Sił Powietrznych gen. Amikam Norkin poinformował, że izraelskie F-35, jako pierwsze tego typu maszyny na świecie, zostały użyte w działaniach bojowych. Nie sprecyzował wprawdzie w jakiego rodzaju misji, ani też w jakim charakterze, potwierdził jednak, że myśliwców F-35I Adir (Potężny), bo taką nazwę noszą one w Izraelu, użyto już dwukrotnie i na dwóch różnych teatrach działań.

Informacja o użyciu w działaniach bojowych F-35 została upubliczniona podczas odbywającej się w mieście Herclijja trzydniowej konferencji upamiętniającej 70 rocznicę powstania Izraelskich Sił Powietrznych. Wzięli w niej udział dowódcy i przedstawiciele lotnictw ponad dwudziestu państw. Była to więc doskonała okazja do pochwalenia się możliwościami myśliwca, który oprócz właściwości „stealth”, ma też niezwykle zaawansowane rozwiązania w zakresie awioniki, które sprawiają, że maszyny mogą być wykorzystywane jako platforma rozpoznania i dowodzenia dla samolotów IV generacji, które z kolei dzięki temu nie muszą używać własnych sensorów pokładowych. Pełna sieciocentryczność, zdolność do transmisji danych w czasie rzeczywistym, zarówno do innych samolotów, jak i systemów naziemnych, to cechy, które sprawiają, że F-35 określany jest przez izraelskich wojskowych mianem game-changera – konstrukcji, która zmieni zasady walki. W konferencji w Herclijji brała udział także Marillyn Hewson, dyrektor generalny koncernu Lockheed Martin, która podkreśliła, że technologia C4I (Command, Control, Communications, Computers, Intelligence), zastosowana na płatowcu ma kluczowe znaczenie np. do zwalczania zagrożenia rakietowego ze strony Hezbollahu, umożliwia ona bowiem natychmiastową identyfikację i określenie kolejności zwalczania poszczególnych celów.

Gen. Norkin nie powiedział kiedy ani gdzie użyto nowych myśliwców, które wstępną gotowość operacyjną uzyskały w grudniu ubiegłego roku. Generał zaprezentował jednak podczas konferencji m.in. zdjęcie F-35 nad Bejrutem. Stwierdził też, że latają one „nad całym regionem Bliskiego Wschodu”. Warto tu wspomnieć, że według ujawnionych w marcu informacji kuwejckiego dziennika Al-Jarida para izraelskich Adirów miała przelecieć nad Syrią i Irakiem, by wejść w przestrzeń powietrzną Iranu, „odwiedzając” przy tym okolice Isfahanu, Szirazu oraz Bandar Abbas. Lot, jeśli faktycznie miał miejsce, stanowił test dla irańskiego systemu obrony powietrznej i bez wątpienia był związany z wprowadzeniem do służby rosyjskich zestawów obrony powietrznej S-300. W prasie pojawiają się także spekulacje, że F-35 mogą pojawiać się nawet nad Sudanem, co ma oczywiście związek z wiodącymi przez ten kraj szlakami dostaw broni dla palestyńskiego Hamasu. Jeśli tak, to termin „Bliski Wschód” został potraktowany przez gen. Norkina bardzo szeroko.

Norkin zapewnił, że F-35 nie brały udziału w ostatnim ataku na cele irańskie w Syrii, który został przeprowadzony w nocy z 9 na 10 maja. Wcześniej, po zestrzeleniu w lutym nad Syrią myśliwca F-16, pojawiały się głosy krytyki, że do penetracji systemu obrony powietrznej nie są używane najnowsze maszyny o właściwościach „stealth”. Wedle doniesień dziennika Haaretz jedną z bojowych misji Adirów mogły być działania rozpoznawcze w trakcie operacji zniszczenia tuneli zaopatrzeniowych Hamasu w Strefie Gazy, inne media spekulują także, że jednak mogły one brać udział w lutowych atakach na Syrię.

Izrael posiada dziewięć myśliwców F-35I Adir, które służą w stacjonującej w bazie Nevatim na Pustyni Negew 140 eskadrze Złotych Orłów. Do roku 2024 ma być ich łącznie pięćdziesiąt, co pozwoli na pełne ukompletowane dwóch eskadr. W Jerozolimie brana jest także pod uwagę możliwość zakupu dodatkowych dwudziestu pięciu, a być może i pięćdziesięciu maszyn, jednak głównie z uwagi na cenę (wartość kontraktu to 7,2 mld USD) znajduje ona przeciwników wśród części polityków. Rozważano także celowość ewentualnego pozyskania maszyn w wersji „B”, tj. skróconego startu i lądowania, te bowiem mogłyby działać z prowizorycznych lub też zniszczonych lotnisk, z czym w wypadku zaistnienia regularnego konfliktu zbrojnego musi liczyć się Izrael. O tym ile myśliwców i w jakiej wersji kupi ostatecznie Izrael zdecyduje w głównej mierze to, na jaki model lotnictwa się zdecyduje. Utrzymanie w linii wyłącznie maszyn V generacji jest dziś niemożliwe z ekonomicznego punktu widzenia (Izrael posiada flotę przeszło 400 myśliwców), ale byłoby również bezcelowe z czysto militarnej perspektywy. Połączenie i wykorzystanie możliwości myśliwców V oraz IV, IV+ generacji wydaje się dziś najlepszym modelem dla sił powietrznych, zresztą nie tylko izraelskich.

Jako ciekawostkę warto powiedzieć, że F-35 nie jest pierwszym amerykańskim myśliwcem, którego debiut bojowy miał miejsce w Izraelu, wcześniej miało to miejsce już dwukrotnie – w 1979 izraelski F-15 zestrzelił syryjskiego MiG-a-21, dwa lata później zaś F-16 strącił syryjski śmigłowiec Mi-8.

Rafał Ciastoń , ekspert Fundacji im. Kazimierza Pułaskiego ds. stosunków międzynarodowych, technologii militarnych i konfliktów zbrojnych

dodaj komentarz

komentarze


Zabezpieczenie techniczne 1 Pułku Czołgów w 1920
 
International Test
Medycy na poligonie
Jaki będzie czołg przyszłości?
Włoski Centauro na paryskim salonie
Lotnicy pamiętają o powstaniu
Pioruny dla sojuszników
Olimp gotowy na igrzyska!
Szczyt NATO w Waszyngtonie: Ukraina o krok bliżej Sojuszu
Paryż – odliczanie do rozpoczęcia igrzysk!
Ciężko? I słusznie! Tak przebiega selekcja do Formozy
„Armia mistrzów” – kolarstwo, łucznictwo, pięciobój nowoczesny, strzelectwo, triatlon i wspinaczka sportowa
Letnia Bryza na Morzu Czarnym
Londyn o „Tarczy Wschód”
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Partyzanci z republiki
Awaria systemów. Bezpieczeństwo Polski nie jest zagrożone
Kaczmarek z nowym rekordem Polski!
Tridon Mk2, czyli sposób na drona?
Patrioty i F-16 dla Ukrainy. Trwa szczyt NATO
Operacja „Wschodnia zorza”
Terytorialsi w gotowości do pomocy
W Sejmie o zniszczeniu Tupolewa
Incydent przy granicy. MON chce specjalnego nadzoru nad śledztwem
Kmdr Janusz Porzycz: Wojsko Polskie wspierało i wspiera sportowców!
„Armia mistrzów” – sporty wodne
Szczyt NATO: wzmacniamy wschodnią flankę
Formoza. Za kulisami
Hala do budowy Mieczników na finiszu
Feniks – następca Mangusty?
Bezpieczeństwo granicy jest również sprawą Sojuszu
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
The Suwałki Gap in the Game
Prezydent Zełenski w Warszawie
„Operacja borelioza”
Roczny dyżur spadochroniarzy
Specjalsi zakończyli dyżur w SON-ie
Posłowie wybrali patronów 2025 roku
Na ratunek… komandos
Posłowie o efektach szczytu NATO
„Armia mistrzów” – sporty walki
Jak usprawnić działania służb na granicy
Silniejsza obecność sojuszników z USA
„Armia mistrzów” – lekkoatletyka
Rusza operacja „Bezpieczne Podlasie”
Sejm podziękował za służbę na granicy
Most III, czyli lot z V2
Ankona, czyli polska operacja we Włoszech
Krzyżacka klęska na polach grunwaldzkich
Prezydent Warszawy: oddajmy hołd bohaterom!
Polski Kontyngent Wojskowy Olimp w Paryżu
Z parlamentu do wojska
Spadochroniarze na warcie w UE
Nie wierzę panu, mister Karski!
Szczyt NATO, czyli siła w Sojuszu
Za zdrowie utracone na służbie

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO