Między kolejnymi punktami programu i zabiegami medycznymi, wypoczywają na tarasie. Nieśpiesznie piją herbatę i podziwiają Jezioro Zegrzyńskie. Ale dla wielu kombatantów to także okazja, by wrócić do wspomnień z młodości. Opowiedzieli o nich także „Polsce Zbrojnej”. W tym roku dzięki Stowarzyszeniu „Paczka dla Bohatera” 80 weteranów walk o niepodległość spotkało się w Ryni.
„Jestem zaszczycony, że mogę w imieniu swoim i żołnierzy Wojska Polskiego złożyć wyrazy wdzięczności za państwa poświęcenie dla ojczyzny. To świadectwo motywuje nas do działania. Dziś żołnierze służący w Siłach Zbrojnych RP czerpią z niego siłę do codziennej służby” – te słowa Mariusz Błaszczak, minister obrony narodowej skierował do kombatantów, którzy wypoczywają w Ryni. Prawie 80 osób – żołnierzy Armii Krajowej, Narodowych Sił Zbrojnych, maczkowców i powstańców warszawskich – uczestniczy w „Wakacjach dla bohatera”. Na tygodniowy pobyt zaprosiło ich Stowarzyszenie „Paczka dla Bohatera”. – To takie nasze podziękowanie dla bohaterów, za to co zrobili dla ojczyzny – mówi mł. chor. rez. Tomasz Sawicki, prezes stowarzyszenia.
Choć głównym celem wyjazdu jest wypoczynek, stowarzyszenie zadbało o to, aby kombatanci się nie nudzili. Chętni mogą brać udział w różnorodnych zajęciach artystycznych – malowanie obrazów, nauka robienia serwetek z filcu, lekcje makijażu, degustacje trunków, a wieczory umilają wczasowiczom występy muzyków.
To jednak nie wszystko. Pobyt na wakacjach to także okazja do tego, aby podreperować swoje zdrowie, dlatego codziennie odbywają się zabiegi rehabilitacyjne. – To dla nas ogromna przyjemność i pomoc. Wiadomo, że w naszym wieku ze zdrowiem bywa różnie, a na co dzień dostęp do takich zabiegów nie jest łatwy, albo trzeba odczekać swoje w kolejkach albo zapłacić za wizyty prywatne. Nie każdy może sobie na to pozwolić – mówi Maria Kowalewska, ps. „Myszka”, sanitariuszka w czasie Powstania Warszawskiego.
Fryzjerska brzytwa i księżniczki
Pomiędzy kolejnymi punktami programu, kombatanci chętnie wypoczywają na tarasie. To w tym miejscu nieśpiesznie piją herbatę, podziwiają Jezioro Zegrzyńskie, a także dzielą się wrażeniami z zajęć. Ale dla wielu osób, to również okazja, by wrócić do wspomnień z lat młodości. Nie zawsze łatwych. Swoją historią dzieli się między innymi Jan Dąmbrowski. Opowiada o łapankach, jakie w czasie II wojny odbywały się na ulicach Warszawy. – Udało mi się ich unikać, ze względu na wiek. Niemcy nie chcieli sobie robić kłopotu i dzieci zostawiali w spokoju – mówi. Dzięki temu mógł zostać harcerzem i już jako „Rekin” zasilił Szare Szeregi. Odpowiadał między innymi za dystrybucję poczty.
W pamięci najbardziej utkwiła mu jedna akcja. – Kiedyś zobaczyliśmy, że drogą idą jacyś dziwni ludzie, w nietypowych mundurach. Mieli ciemną karnację, ale byli mniej więcej naszej postury, w dodatku sprawiali wrażenie jakby było im zimno – wspomina. Harcerze postanowili ich śledzić. Marsz zakończył się w okolicach warszawskiego Dworca Wschodniego. Jak się potem okazało, włoscy żołnierze udali się tam, aby odpocząć. – Postanowiliśmy tę sytuację wykorzystać i kiedy zasnęli, zakradliśmy się, aby przejąć ich broń. Każdy z nich miał ją przy sobie, przytwierdzoną skurzanym paskiem. Ale i z tym sobie poradziliśmy. W okolicy znajdowały się bowiem zakłady fryzjerskie, więc pożyczyliśmy brzytwy i te paski po prostu porozcinaliśmy – opowiada. – Wszystko się udało, Włosi nawet nie drgnęli, a my przechwyciliśmy ich uzbrojenie. Jednak przez wiele lat nie wolno nam było się tym chwalić – zaznacza kombatant, który w konspiracji był łącznikiem.
Natomiast porucznik Genowefa Aleksander, która należała do Narodowych Sił Zbrojnych, swoja historię zaczyna tak: – W wieku 16 lat chciałam obalić Polskę Ludową! Dalej opowiada pół żartem pół serio, jak któregoś dnia, razem z koleżankami uciekła ze szkoły, bo obawiała się klasówki z matematyki. Pech miał zwiastować czarny kot, który tego dnia przebiegł nastolatkom drogę. I jak się okazało, nieszczęście przyszło. Tego dnia wszystkie trzy uczennice, oskarżone o „przynależność do nielegalnej organizacji, która przemocą dążyła do obalenia organów władzy demokratycznej i ustroju państwa ludowego” zostały aresztowane.
– Najpierw trafiłyśmy do aresztu w Bolesławcu. Od razu zaczęto o nas mówić księżniczki. Dlaczego? Podobno tuż przed naszym przyjazdem nasza cela została wyposażona w toaletę. Mogłyśmy też otrzymywać nieograniczoną liczbę paczek z domu, udało nam się również namówić jednego ze strażników, aby co jakiś czas dostarczał nam gazety – wspomina 88-letnia dziś kombatantka. Jak się okazało, za specjalnym traktowaniem młodych więźniarek stał szef tamtejszego Urzędu Bezpieczeństwa. – Miał córkę w naszym wieku i chyba właśnie z tego powodu miałyśmy taryfę ulgową. Zresztą sam mówił, że gdyby to od niego zależało, to przełożyłby nas przez kolano, zlał pasem i puścił wolno. Ale nic nie mógł zrobić… – mówi. W końcu odbył się proces. Genowefa Aleksander została skazana na dwa lata więzienia. Gdy je opuściła, wróciła do szkoły, potem dostała się na studia prawnicze. Nigdy ich jednak nie ukończyła. – Moja mama zaczęła wówczas chorować, musiałam więc iść do pracy, aby jej pomóc. Ale nie żałuję, wiem, że z moją przeszłością, w tamtych czasach nie znalazłabym pracy w swoim zawodzie – zaznacza.
Bezcenne wsparcie
Pobyt kombatantów na wakacjach nie byłby możliwy, gdyby nie wolontariusze. Przez 24 godziny na dobę 22 osoby dbają o to, aby kuracjuszom niczego nie zabrakło. Większość z nich, aby przyjechać do Ryni, wzięła urlop. – Pracy jest bardzo dużo, ale wdzięczność, jaką za nią otrzymujemy sprawia, że nawet nie czujemy zmęczenia. „Nasze” babcie i dziadkowie opowiadają nam o swoich często bardzo trudnych przeżyciach. To są historie, jakich nie znajdziemy w żadnym podręczniku – mówi Dominika Pacura, która na co dzień pracuje w korporacji. – Pracujemy od rana do nocy, ale radość naszych podopiecznych wszystko nam wynagradza. Mimo że w życiu żadnego z nich nie brakowało wielu zawirowań, dziś potrafią cieszyć się nawet z drobnych gestów – dodaje Małgorzata Grzesiak, która na co dzień pracuje w Agencji Mienia Wojskowego.
Kombatanci bardzo doceniają troskliwą opiekę. – Czuje się tu wspaniale, panuje bardzo serdeczna atmosfera. Aż brak słów, aby opisać wspaniałą organizację i atrakcje, jakie tu na nas czekały. Dla nas, osób w podeszłym wieku, często samotnych, to że ktoś o nas pamięta, jest naprawdę bardzo ważne – mówi Wanda Thun, która była sanitariuszką podczas Powstania Warszawskiego.
– A czy pobyt w Ryni ma jakieś wady?
– Porcje podczas posiłków są zdecydowanie za duże! – śmieje się kombatantka.
„Wakacje dla bohatera” odbywają się już po raz czwarty. Ale to nie jedyna inicjatywa organizowana dla kombatantów przez Stowarzyszenie „Paczka dla Bohatera”. Organizacja troszczy się o swoich podopiecznych przez cały rok. Wolontariusze regularnie dostarczają weteranom artykuły pierwszej potrzeby, wręczają świąteczne paczki, a nawet remontują ich mieszkania. Żaden z nich nie pobiera za swoją działalność wynagrodzenia.
Każdy, kto chciałby wesprzeć inicjatywę stowarzyszenia, może wziąć udział w licytacjach charytatywnych prowadzonych na facebookowym profilu „Bazarek Paczka dla Bohatera” lub przekazać darowiznę za pośrednictwem portalu zrzutka.pl.
– Kiedyś oni walczyli dla nas, dziś my zawalczmy dla nich – zachęca jak zawsze mł. chor. rez. Tomasz Sawicki.
autor zdjęć: Michał Niwicz, Leszek Chemperek/ CO MON
komentarze