Czy rasistowskie wybryki żołnierzy Bundeswehry należy wiązać ze wzmożonym napływem uchodźców? Mimo że przez ostatnie dwa lata ponad milion osób wystąpiło w Niemczech o azyl, wzrosła przestępczość, a w społeczeństwie nasiliły się nastroje ksenofobiczne, odpowiedź twierdząca byłaby pewnym uproszczeniem.
Nieudany projekt społeczeństwa multi-kulti (czyli wielokulturowego), kryzys gospodarczy, islamscy terroryści oraz fala uchodźców były u naszych zachodnich sąsiadów podatnym gruntem dla atmosfery ksenofobii i rasizmu. Już w 2015 r. Federalny Urząd Ochrony Konstytucji (odpowiednik polskiej Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego) ostrzegał, że masowy napływ uchodźców sprzyja prawicowemu ekstremizmowi i przemocy. Jednym z takich przypadków było zamalowanie przez młodych Niemców (20–30-latków) w Hoyerswerdzie nazistowskimi symbolami noclegowni Czerwonego Krzyża.
Przypadki rasizmu i ksenofobii zdarzają się także w szeregach Bundeswehry. Są to jednak zjawiska, o których niemiecka prasa pisze od lat (zmieniają się tylko liczby) i trudno w bezpośredni sposób wiązać je z napływem uchodźców. Już w 2006 r. tygodnik „Stern” opisał, jak elitarna jednostka Bundeswehry (KSK) posługiwała się podczas akcji w Afganistanie symbolami hitlerowskiego Wehrmachtu. Pełnomocnik rządu do spraw obronności Hans-Peter Bartels zwraca uwagę, że przypadki prawicowego ekstremizmu w armii charakterystyczne dla środowisk neonazistowskich wynikają z faktu, że takie postawy szerzą się w niemieckim społeczeństwie, a Bundeswehra jest przecież jego częścią. Co ciekawe, sprawcami takich incydentów są niemal wyłącznie podoficerowie.
W 2016 r. Hans-Peter Bartels odnotował 63 incydenty na tle ekstremizmu, antysemityzmu i ksenofobii. Jedenastu żołnierzy zostało dyscyplinarnie zwolnionych ze służby, na niektórych nałożono kary finansowe, część postępowań jeszcze się toczy. Rok wcześniej w Bundeswehrze doszło do 56 wybryków na tle neonazistowskim; 12 żołnierzy musiało z tego powodu odejść z armii. W 2014 r. miały miejsce 63 podobne zdarzenia, rok wcześniej było ich 58.
W kwietniu br. niemieckie gazety doniosły, że kontrwywiad wojskowy (do którego zadań należy także ochrona Bundeswehry przed ruchami ekstremistycznymi w wojsku) sprawdza 275 żołnierzy, którzy są podejrzewani o prawicowy ekstremizm. Można zapytać, dużo to czy mało (niemieckie siły zbrojne liczą blisko 180 tys. osób), jednak każde takie zdarzenie może niepokoić.
Badane przypadki dotyczą podejrzeń o sympatie neonazistowskie, oskarżeń o antysemityzm, ksenofobię, rasizm. „Najszybsza niemiecka procedura azylowa. Odrzuca nawet 1400 wniosków na minutę” – tak internetowe zdjęcie żołnierza z gotowym do strzału pistoletem maszynowym podpisał jego kolega. Prokuratura umorzyła postępowanie, gdyż nie dopatrzyła się łamania przepisów o służbie wojskowej. Kolejny żołnierz napisał pod fotografią Adolfa Hitlera: „Zaginął od 1945 r. Adolf, zgłoś się! Niemcy cię potrzebują!. Naród niemiecki”. Inny witał kolegów okrzykiem „Heil Hitler” i „Sieg Heil, towarzysze”. Żołnierz Bundeswehry związany z neonazistowską partią NPD, pisał na profilu na Facebooku rasistowskie komentarze, m.in. domagał się kary śmierci dla cudzoziemców w Niemczech. „Żaden fan Hitlera nie może służyć w niemieckim wojsku” – stwierdził pełnomocnik rządu do spraw obronności Hans-Peter Bartels. Publiczne wykonywanie nazistowskich salutów, jak również eksponowanie nazistowskich symboli jest w Niemczech nielegalne.
Bundeswehra stara się walczyć ze wszelkimi skrajnymi postawami w wojsku – były przypadki wydalenia z armii żołnierzy, którzy okazali się członkami skrajnie prawicowych organizacji. Od lipca br. wojsko dostanie do ręki „nową broń”. Wtedy wejdzie w życie znowelizowana ustawa o obronności, która ma chronić niemiecką armię przed ekstremistami: wszystkich kandydatów do służby będzie prześwietlał kontrwywiad wojskowy. Takiemu sprawdzeniu ma być poddawanych rocznie ok. 20 tys. przyszłych żołnierzy. Nowe przepisy uzasadniano także argumentem, że służby mają dowody, iż umieszczaniem swoich zwolenników w Bundeswehrze zainteresowane są środowiska islamskie (chodzi o uzyskanie przeszkolenia wojskowego).
Jedno nie ulega wątpliwości: ze względu na historyczne skojarzenia Bundeswehra musi być szczególnie czujna wobec neonazistowskich i ekstremistycznych wybryków żołnierzy.
komentarze