Musimy zapewnić sprawną wymianę pokoleniową w jednostce. Czekamy na kandydatów m.in. z innych jednostek Wojska Polskiego, służb podległych Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministerstwu Sprawiedliwości – mówi ppłk Michał Strzelecki, nowy dowódca Jednostki Wojskowej Komandosów z Lublińca. Opowiada też polsce-zbrojnej.pl, co jego żołnierze robią w Afganistanie.

Miesiąc temu przejął Pan dowodzenie Jednostką Wojskową Komandosów. Jakie to uczucie, stanąć na czele jednego z najlepszych oddziałów polskich sił zbrojnych?

Ppłk Michał Strzelecki, nowy dowódca JWK w Lublińcu: Z jednostką tą jestem związany od początku zawodowej służby wojskowej. To tu trafiłem jako młody podporucznik po szkole oficerskiej i właśnie w Lublińcu przeszedłem całą drogę zawodową jako oficer i dowódca. Objęcie dowodzenia jednostką jest więc dla mnie spełnieniem marzeń.

Po tylu latach służby w Lublińcu zna Pan doskonale jednostkę i ludzi, którzy tworzą JWK. Łatwo się dowodzi kolegami?

Jestem oficerem, więc od początku służby zajmowałem stanowiska dowódcze. Sprawdziłem swoje umiejętności w tej roli także w warunkach bojowych, wykonywałem bowiem zadania w ramach polskich kontyngentów wojskowych w Iraku i Afganistanie. Na misjach byłem dowódcą sekcji, potem grupy specjalnej i zespołu. Nie mam więc żadnego problemu z dowodzeniem kolegami – robię to od kilkunastu lat. To po prostu kwestia znalezienia równowagi między koleżeństwem a obowiązkami. Muszę jednak przyznać, że od kolegów wymaga się więcej.

Czy Jednostkę Wojskową Komandosów pod Pana dowództwem czekają jakieś zmiany?

Nie planuję rewolucji. Nie będę ingerował w dobre rozwiązania, które w ciągu ostatnich kilku lat wprowadzili moi poprzednicy. Jednostka rozwija się dynamicznie, moi podwładni są doskonale wyszkoleni, doświadczeni i dobrze przygotowani, by stawić czoła wyzwaniom współczesnego pola walki. Moim priorytetem jako dowódcy jednostki jest natomiast modyfikacja sposobu naboru kandydatów do służby.

Co ma Pan na myśli?

Aby jednostka funkcjonowała prawidłowo, musimy systematyczne przyjmować w nasze szeregi nowych żołnierzy. Największym wyzwaniem jest pozyskiwanie wartościowych kandydatów na operatorów – żołnierzy pododdziałów bojowych: grup specjalnych i grup wsparcia zespołów bojowych. Chodzi o to, że wielu naszych operatorów ma lub wkrótce uzyska prawa emerytalne i odejdzie do cywila. Znalezienie na ich miejsce dobrych następców wiąże się jednak z koniecznością wprowadzenia pewnych zmian w strukturze jednostki.

Operatorzy z JWK to w większości trzydziestokilkulatkowie, z doświadczeniem zdobytym podczas misji bojowych. To ciężka służba, nic więc dziwnego, że zaczynają odchodzić do rezerwy.

Zgadzam się, i właśnie dlatego nabór kandydatów jest dla mnie sprawą szczególnie ważną. W JWK wszystkie stanowiska operatorów są zarezerwowane dla korpusu podoficerskiego oraz – w niewielkim procencie – oficerskiego. Wynika to ze specyfiki zadań, które realizujemy podczas misji zagranicznych oraz do wykonywania których szkolimy się w ramach przygotowania do obrony naszego kraju. Po prostu każdy operator JWK musi być gotowy do pełnienia roli instruktora, a gdyby wystąpiła taka potrzeba – do objęcia dowodzenia samodzielnym pododdziałem. Do tej roli potrzebni są ludzie mający cechy lidera, dobrze radzący sobie w pracy zespołowej, a także przygotowani pod względem metodycznym i dowódczym. Z tego powodu wśród operatorów JWK nie ma żołnierzy szeregowych.

Czyli główną siłą zespołów bojowych JWK są podoficerowie?

Najwięcej stanowisk w grupach specjalnych i grupach wsparcia zespołów bojowych jest zaszeregowanych do stopnia etatowego podoficera. Obejmuje on stopnie wojskowe od sierżanta do młodszego chorążego. Stanowiska te zostały bowiem utworzone dla żołnierzy, którzy zawodową służbę rozpoczęli jeszcze w czasach obowiązywania poprzedniej ustawy pragmatycznej regulującej przebieg kariery wojskowej. Zgodnie z przepisami wówczas obowiązującymi młodzi żołnierze dość szybko otrzymywali wysokie stopnie podoficerskie. Dzisiaj sytuacja jest inna. Żołnierze, którzy dopiero rozpoczynają służbę w korpusie podoficerskim, potrzebują około dziesięciu lat, by otrzymać stopień sierżanta. Nie możemy sobie pozwolić na to, by przez dekadę szkolić następne pokolenie operatorów. Rozwiązaniem tego problemu jest zwiększenie liczby stanowisk dla podoficerów młodszych.

To dobra wiadomość dla przyszłych żołnierzy JWK.

Oczywiście. Nie chodzi o to, by zwalniać teraz żołnierzy albo obniżać im etaty. Chodzi o to, by ich następcy mieli krótszą drogę do stanowisk w zespołach bojowych. Stąd potrzeba zmian. Zachęcam, by do służby w JWK aplikowali kandydaci z innych jednostek wojsk specjalnych oraz pozostałych rodzajów sił zbrojnych. Chętnych szukamy również wśród funkcjonariuszy służb podległych Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministerstwu Sprawiedliwości.
Szeregowym proponujemy stanowiska w pododdziałach zabezpieczenia, gdzie będą mogli rozpocząć przygotowania do objęcia etatu operatora zespołów bojowych. Podoficerowie i oficerowie również mogą objąć stanowiska w pionie zabezpieczenia lub nawet od razu w grupach specjalnych i grupach wsparcia zespołów bojowych. W drugim przypadku cały proces selekcji będą musieli przejść przed rozpoczęciem służby w jednostce, a następnie przystąpić do kursu bazowego prowadzonego w najbliższym terminie.

To brzmi trochę jak ogłoszenie: najlepszych kandydatów na operatorów zatrudnię...

Bo trochę tak jest. Potrzebujemy systemu, który zapewni nam sprawną wymianę pokoleniową w jednostce. Będzie to łatwiejsze, jeśli pozyskamy do służby wartościowych ludzi. Czekamy na kandydatów, którzy mają na tyle dużo siły i motywacji, by przejść niełatwy proces selekcyjny i kurs bazowy.

Zmiana systemu naboru, o którym Pan mówi, to jeden z priorytetów dowódcy. Jakie są pozostałe?

Będę przede wszystkim skupiał się na szkoleniu. Moi żołnierze będą intensywnie trenować w kraju oraz poza jego granicami. Ale to akurat nie jest dla nich nowością.

Żołnierze JWK intensywnie trenują, ale też od kilku lat szkolą innych, na przykład Afgańczyków. Z kim teraz pracujecie?

W Afganistanie utrzymujemy kilkudziesięcioosobowy pododdział, tzw. Zespół Doradców Wojsk Specjalnych SOAT-50, którego żołnierze zostali podzieleni między bazy w Kandaharze i kilka mniejszych. Moi komandosi szkolą ATF-444, jedną z jednostek kontrterrorystycznych szczebla narodowego policji afgańskiej, tzw. National Mision Unit – NMU. Z kolei w szkole policyjnej – tzw. Special Police Training Wing położonej w prowincji Logar – nadzorują pracę afgańskich instruktorów prowadzących kurs bazowy dla funkcjonariuszy ATF-444 oraz pozostałych jednostek typu NMU. Inny pododdział Zespołu SOAT-50 został skierowany do ANA SOC „School of Excellence”, czyli afgańskiej szkoły wojsk specjalnych. Podobnie jak w prowincji Logar, jesteśmy tam odpowiedzialni za doradzanie i wspieranie instruktorów, którzy prowadzą kurs kwalifikacyjny do jednej z jednostek specjalnych armii afgańskiej.

Czy Pana podwładni w Afganistanie uczestniczą także w bezpośrednich operacjach?

Nie prowadzimy operacji kinetycznych, a nasz udział w misjach bojowych sprowadza się do doradzania dowódcy danej operacji. Możemy również zapewnić wsparcie ogniowe, na przykład w koordynacji z lotnictwem sił koalicji, albo pomagać Afgańczykom w przerzucie powietrznym wojsk. I chociaż mamy swoich „boots on the ground”, czyli ludzi w terenie, w którym są prowadzone operacje, to nie bierzemy w nich czynnego udziału. Natomiast dzięki naszej obecności koalicyjni dowódcy wyższego szczebla nie muszą polegać wyłącznie na afgańskich raportach z przebiegu operacji.

Podpułkownik Michał Strzelecki jest absolwentem Wyższej Szkoły Oficerskiej we Wrocławiu. Od początku kariery wojskowej jest związany z jednostką w Lublińcu. Zajmował tam m.in. stanowiska dowódcy: grupy specjalnej, zespołu grup specjalnych, grupy specjalnej płetwonurków oraz szefa sekcji szkolenia nurkowego. W latach 2013–2014 pracował w Ministerstwie Obrony Narodowej, a po powrocie do JWK służył w zespołach bojowych. Czterokrotnie brał udział w misjach zagranicznych – po dwa razy w Iraku i Afganistanie.