moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Euro Hawk skończył się skandalem

Program Euro Hawk był jednym z największych programów zbrojeniowych RFN ostatnich lat i jednym ze sztandarowych przykładów niemiecko-amerykańskiej współpracy zbrojeniowej. W ramach programu, którego koszty szacowano na około 1,3 mld euro, RFN miała zakupić łącznie pięć bezzałogowych samolotów. O tym, że niemiecki rząd właśnie zrezygnował z jego realizacji, pisze Justyna Gotkowska, analityk Ośrodka Studiów Wschodnich.

Euro Hawk miał być przeznaczony do prowadzenia rozpoznania radioelektronicznego SIGINT oraz używany jako bezzałogowy system klasy HALE (high alltitude long-endurance). Pułap lotu miał wynosić do 18 km (powyżej pułapu lotów pasażerskich), a czas jego trwania – do około 30 godzin. Program Euro Hawk został zapoczątkowany w 2001 roku przez rząd SPD (Zieloni). (…)

Euro Hawk zbudowano według konstrukcji bezzałogowego samolotu Global Hawk RQ-4B Block 20 amerykańskiej firmy Northrop Grumman. Samoloty typu Euro/Global Hawk (długość 14,5 m, rozpiętość skrzydeł 40 m) są obecnie jednymi z największych wojskowych samolotów bezzałogowych na świecie.

Global Hawk RQ-4B Block 20 został dostosowany do wymagań niemieckich wojsk lądowych i wyposażony w urządzenia SIGINT niemieckiej firmy Cassidian, spółki (córki) EADS. Dotychczasowe koszty wykonania prototypu wraz z urządzeniami SIGINT, testów prowadzonych od lipca 2011 roku i dostosowania bazy wojskowej w Jagel na potrzeb programu wyniosły prawdopodobnie około 600–800 mln euro (niektóre szacunki mówią nawet o 1 mld euro).

W połowie maja niemieckie Ministerstwo Obrony poinformowało o całkowitej rezygnacji z programu Euro Hawk, to jest z zakupu pozostałych czterech samolotów bezzałogowych i z wykorzystania operacyjnego prototypu. Jako powód podano duże trudności oraz dodatkowe ogromne koszty (500–600 mln euro) związane z procedurą dopuszczenia samolotu do użytkowania w kontrolowanej przestrzeni powietrznej RFN poza ściśle określonymi jej częściami. (…) Według informacji prasowych w grę wchodziły prawdopodobnie również techniczne problemy prototypu, dotyczące łączności samolotu z naziemną stacją kierowania. Ponadto niechęć amerykańskiej firmy do przekazywania wrażliwych danych technologicznych oraz brak automatycznego systemu antykolizyjnego.

Rezygnacja z programu Euro Hawk z powodu trudności z dopuszczeniem do ruchu lotniczego jest jednym z największych skandali ostatnich lat w dziedzinie zamówień uzbrojenia i sprzętu wojskowego w RFN. Dotyczy to zarówno poniesionych kosztów, jak i procedur oraz prowadzenia programu przez niemieckie Ministerstwo Obrony. Po pierwsze, resort obrony poniósł ogromne koszty na zbudowanie prototypu, prawdopodobnie bez możliwości odzyskania nawet części pieniędzy ze względu na zapisy umowy z konsorcjum Euro Hawk (firm Northrop Grumman i Cassidian). Ponadto, chcąc wykorzystać opracowane dla programu urządzenia rozpoznania radioelektronicznego SIGINT, musi nabyć nowe platformy (najprawdopodobniej samoloty załogowe). Po drugie, informacje o możliwych problemach z dopuszczeniem do użytkowania w kontrolowanej przestrzeni powietrznej samolotów Euro Hawk były prawdopodobnie znane jeszcze przed podpisaniem umowy o rozwijaniu prototypu, a przynajmniej od 2011 roku. Programu jednak nie przerwano, nie zmieniono również umowy z konsorcjum. Po trzecie, ze względu na jej postanowienia, gwarantujące amerykańskiej firmie zasadę nieprzekazywania informacji podmiotom trzecim, resort obrony nie dopuszczał Federalnej Izby Obrachunkowej (Bundesrechnungshof, odpowiednik polskiego NIK) do części dokumentacji. Tym samym uniemożliwił finansową kontrolę programu, co jest sprzeczne z niemieckim prawem. (…)

W konsekwencji afery niemieccy politycy zajmujący się kwestiami wojskowymi zarówno z opozycji (SPD, Zieloni), jak i z koalicji rządzącej (FDP) domagają się obecnie przerwania finansowania wszystkich programów samolotów bezzałogowych.

* * * * *

Niemiecki resort obrony ogłosił 14 maja, że rezygnuje z planowanego zakupu samolotów bezzałogowych typu Euro Hawk. Powodem rezygnacji okazały się trudności oraz duże koszty związane z dopuszczeniem systemu do ruchu lotniczego w RFN i Europie. Rezygnacja z jednego z największych niemieckich programów zbrojeniowych stała się bezprecedensowym skandalem w dziedzinie zamówień uzbrojenia i sprzętu wojskowego w RFN. Afera może także mieć negatywne konsekwencje dla jednego z najważniejszych programów NATO – Sojuszniczej Obserwacji Obiektów Naziemnych z Powietrza (AGS). Może bowiem oznaczać kolejne opóźnienia w jego realizacji oraz wzrost kosztów związany z dostosowaniem zamówionego systemu do nowych regulacji europejskich.


Pełna wersja tekstu została opublikowana na stronach Ośrodka Studiów Wschodnich.



Justyna Gotkowska
Ekspert Ośrodka Studiów Wschodnich im. Marka Karpia

dodaj komentarz

komentarze


Włoski Centauro na paryskim salonie
 
Pioruny dla sojuszników
Ankona, czyli polska operacja we Włoszech
Posłowie o efektach szczytu NATO
International Test
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Silniejsza obecność sojuszników z USA
Medycy na poligonie
Polski Kontyngent Wojskowy Olimp w Paryżu
Szczyt NATO w Waszyngtonie: Ukraina o krok bliżej Sojuszu
Jaki będzie czołg przyszłości?
Ciężko? I słusznie! Tak przebiega selekcja do Formozy
Specjalsi zakończyli dyżur w SON-ie
Szczyt NATO: wzmacniamy wschodnią flankę
Krzyżacka klęska na polach grunwaldzkich
Posłowie wybrali patronów 2025 roku
Szczyt NATO, czyli siła w Sojuszu
Za zdrowie utracone na służbie
Sejm podziękował za służbę na granicy
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Z parlamentu do wojska
Hala do budowy Mieczników na finiszu
Na ratunek… komandos
The Suwałki Gap in the Game
Prezydent Zełenski w Warszawie
Rusza operacja „Bezpieczne Podlasie”
Awaria systemów. Bezpieczeństwo Polski nie jest zagrożone
W Sejmie o zniszczeniu Tupolewa
Nie wierzę panu, mister Karski!
„Armia mistrzów” – lekkoatletyka
„Armia mistrzów” – sporty walki
Bezpieczeństwo granicy jest również sprawą Sojuszu
Prezydent Warszawy: oddajmy hołd bohaterom!
Kaczmarek z nowym rekordem Polski!
Roczny dyżur spadochroniarzy
Operacja „Wschodnia zorza”
Patrioty i F-16 dla Ukrainy. Trwa szczyt NATO
Londyn o „Tarczy Wschód”
Zabezpieczenie techniczne 1 Pułku Czołgów w 1920
Feniks – następca Mangusty?
„Operacja borelioza”
Olimp gotowy na igrzyska!
Kmdr Janusz Porzycz: Wojsko Polskie wspierało i wspiera sportowców!
Paryż – odliczanie do rozpoczęcia igrzysk!
Jak usprawnić działania służb na granicy
Partyzanci z republiki
„Armia mistrzów” – kolarstwo, łucznictwo, pięciobój nowoczesny, strzelectwo, triatlon i wspinaczka sportowa
Most III, czyli lot z V2
Tridon Mk2, czyli sposób na drona?
Lotnicy pamiętają o powstaniu
„Armia mistrzów” – sporty wodne
Spadochroniarze na warcie w UE
Incydent przy granicy. MON chce specjalnego nadzoru nad śledztwem
Terytorialsi w gotowości do pomocy
Letnia Bryza na Morzu Czarnym
Formoza. Za kulisami

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO