W kronice historycznych wydarzeń prowadzących do odrodzenia niepodległego państwa polskiego jedną z najważniejszych i najbardziej chlubnych kart stanowi powstanie wielkopolskie. Z dumą obchodzimy 105. rocznicę tego wielkiego patriotycznego zrywu. Już po raz kolejny świętujemy grudniową datę wybuchu insurekcji jako Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego, ustanowiony przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej.
Z ogromną satysfakcją wystąpiłem do parlamentu z taką właśnie inicjatywą, odpowiadając na apel wielkopolskich samorządów, instytucji kultywujących historyczne dziedzictwo i organizacji społecznych. Jest bowiem niezwykle ważne, aby pamięć o zwycięskim powstaniu wielkopolskim miała wymiar nie tylko lokalny. Czyn zbrojny Wielkopolan i wspaniały triumf odniesiony w zmaganiach z niemieckim zaborcą przynależą do skarbnicy pamięci narodowej i stanowią nieodłączną część polskiej tożsamości. Powstanie wielkopolskie na zawsze pozostaje dla nas wszystkich źródłem patriotycznej dumy i pokrzepienia. Jest ono świadectwem wielkości polskiego ducha, a zarazem rozważnego pragmatyzmu. Widzimy w nim inspirujący symbol, w którym wyrażają się nieugiętość, siła, sprawczość i podmiotowość naszego narodu.
Polacy nigdy nie pogodzili się z zaborami, z obcą przemocą, z unicestwieniem niepodległego bytu Ojczyzny. Wytrwale podejmowane insurekcje są dowodem, że w imię wolności za broń chwytało każde polskie pokolenie. W tym roku obchodzimy 160. rocznicę powstania styczniowego – największego i najdłużej trwającego zrywu niepodległościowego na ziemiach Rzeczypospolitej. Wszystkie insurekcje miały olbrzymie znaczenie, umacniały wolę walki i trwania przy polskości. Jednak powstanie wielkopolskie zajmuje wśród nich miejsce szczególne. Należy do nielicznych zrywów zwycięskich – tych, które nie tylko potwierdziły niezłomny patriotyzm Polaków, lecz także spełniły nadzieje pokładane w zbrojnym wystąpieniu.
Uroczystość zaprzysiężenia wojsk powstańczych i wręczenie sztandaru 1 Dywizji Strzelców Wielkopolskich. Widoczni m.in.: gen. Józef Dowbor-Muśnicki (5. z lewej, bokiem, salutuje), członek Naczelnej Rady Ludowej Wojciech Korfanty (2. z prawej, trzyma sztandar). 26.01.1919 r. Fot. NAC
Zawsze będziemy pamiętać, że o sukcesie powstania wielkopolskiego – rozpoczętego spontanicznie 27 grudnia 1918 roku w Poznaniu w efekcie płomiennego przemówienia Ignacego Jana Paderewskiego, a zakończonego korzystnymi dla Polski międzynarodowymi postanowieniami zawartymi 16 lutego 1919 roku w Trewirze – przesądziły zarówno odwaga, jak i znakomita organizacja, wojskowa dyscyplina i dalekowzroczna odpowiedzialność powstańców. To właśnie na ziemiach, które były kolebką państwa polskiego, a w XIX i XX wieku wzorem pracy organicznej pomnażającej siłę polskości – rzutka armia powstańcza pod dowództwem generałów Stanisława Taczaka i Józefa Dowbora–Muśnickiego oraz sprawnie działająca polska administracja zadały potężny cios niemieckiemu zaborcy. Nie do pomyślenia była niepodległa Polska bez wolnej Wielkopolski. Nasi wielcy przodkowie znad Warty skutecznie pokierowali historią – swoim walecznym czynem zbrojnym. Powstanie wielkopolskie dopełniło proces kształtowania zachodniej granicy odrodzonej Rzeczypospolitej i umocniło naszą suwerenność. Po wsze czasy będzie ono przykładem dla kolejnych generacji Polaków, jak mamy zwyciężać i budować silną Polskę.
Serdecznie dziękuję wszystkim pielęgnującym pamięć o wielkopolskiej insurekcji i jej wielkim dziejowym triumfie. Razem z Państwem – uczestnikami rocznicowych obchodów – dzielę radość, dumę i optymizm, które stanowią przesłanie tego narodowego święta. ,,Już przez burze i zawieje lepsza przyszłość Polski dnieje” – śpiewali zwycięscy powstańcy wielkopolscy. Będziemy wiernie wypełniać ich testament, będziemy niezachwianie służyć sprawie polskiej niepodległości.
Cześć ich pamięci! Chwała bohaterom!
List prezydenta Andrzeja Dudy odczytany podczas obchodów Narodowego Dnia Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego w Warszawie
autor zdjęć: NAC
komentarze