moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

NATO na tropie dezinformacji

Na rynku manipulacji w mediach społecznościowych dominują rosyjskie firmy. Widzimy ostatnio około 50-procentowy wzrost informacji atakujących NATO produkowanych przez boty kierowane z Rosji – mówi Jānis Sārts, dyrektor Centrum Eksperckiego NATO ds. Komunikacji Strategicznej w Rydze.

Jednym z zadań Centrum Eksperckiego NATO ds. Komunikacji Strategicznej jest identyfikacja kampanii dezinformacyjnych wymierzonych w NATO i wypracowywanie działań mających im przeciwdziałać. Jak wyglądają podstawowe mechanizmy takiej dezinformacji?

Jānis Sārts: Najpopularniejsze jest odwoływanie się do ludzkich lęków i uprzedzeń oraz wykorzystywanie niewiedzy do sterowania poglądami. Strona rosyjska w tych przekazach stara się przekonać, że Zachód jest słaby, NATO i Unia Europejska są nieudolne w swoich działaniach, a Sojusz zagraża Rosji.

Z taką narracją ze strony Rosji mamy do czynienia od dawna. Czy pojawiły się jakieś nowe tematy i trendy?

Nowymi obszarami stały się tematy związane z pandemią COVID-19, tym, jak ludzie na nią reagują, w jakim stanie jest służba zdrowia, czy się szczepić i którym preparatem. Rosja m.in. promowała swoje szczepionki przeciwko koronawirusowi i starała się dowieść, że preparaty opracowane na Zachodzie szkodzą pacjentom. Zaobserwowaliśmy również, że w narrację dezinformacyjną zaangażowane są nie tylko podmioty rosyjskie, że rośnie liczba grup także wewnątrz krajów NATO, które stosują dezinformacje. Może to oznaczać, że zostały one zinfiltrowane przez środowiska prorosyjskie. Trudniej jest więc ocenić, czy określona informacja odzwierciedla prawdziwą opinię konkretnych osób, czy też stanowi przekaz sterowany i wykreowany przez Rosję.

Jeżeli mówimy o działaniach w Internecie, to dzisiaj każdy może kupić polubienia, subskrybentów i zasięgi postów w sieciach społecznościowych. Czy taka praktyka może być niebezpieczna?

Nawet bardzo, ponieważ ten mechanizm może być użyty na wiele różnych sposobów – by zaatakować oponenta, promować własne treści lub wyciszyć informacje podawane przez przeciwnika. Kupując lajki, można sprawić, że ludzie będą czytać to, co chcemy. Jest to jeszcze ważniejsze w „gorących czasach”, np. w czasie wyborów czy sytuacji kryzysowych. Wtedy ten mechanizm staje się potencjalną bronią, ponieważ łatwo można zdestabilizować sytuację przez promowanie nieprawdziwych informacji. Na rynku manipulacji w mediach społecznościowych dominują rosyjskie firmy. Ostatnio obserwujemy około 50-procentowy wzrost informacji atakujących NATO produkowanych przez boty kierowane z Rosji.

Jak przygotować się na takie ataki?

Nie jest to łatwe, ponieważ dezinformacja działa na wielu poziomach. Przede wszystkim firmy zarządzające mediami społecznościowymi powinny skuteczniej walczyć z botami i płatną manipulacją oraz zwalczać treści zamieszczane przez boty, lecz tego nie robią. Dziś wiele debat publicznych przeniosło się do Internetu, powszechna manipulacja w mediach społecznościowych zniekształca ich przekaz i może stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego.

Po drugie, musimy więcej inwestować w edukację i informowanie społeczeństwa o tym, co się dzieje w świecie informacji. Dzięki temu ludzie będą w stanie sami wykrywać zmanipulowane informacje. Tak było np. na Łotwie, gdzie spora część widzów szybko odkryła faktyczną intencję i wymowę filmu nagranego przy okazji ćwiczeń wojskowych „Namejs 2021”. Wówczas część działań prowadzono poza poligonami, m.in. w stolicy Łotwy – Rydze, o czym mieszkańcy byli uprzedzeni. W sieci pojawił się jednak film, na którym widać idącą ulicą kobietę z małym, płaczącym dzieckiem, a nad jej głową strzela żołnierz. Film krążył w mediach społecznościowych i był pokazywany w rosyjskiej telewizji jako dowód na to, że łotewski rząd straszy swoich obywateli, co miało podważać wiarygodność władz Łotwy i NATO. Tymczasem ta kobieta złamała zakaz poruszania się w tej okolicy, o którym to zakazie była dwukrotnie informowana.

Po trzecie, instytucje publiczne powinny mieć wiedzę, umiejętności i techniczne możliwości na przykład odróżnienia, czy przekaz jest dziełem bota, czy człowieka albo czy grupa na FB jest prawdziwa, czy fałszywa. Musimy też stać się uważniejsi i ostrożniejsi, gdy chodzi o dane, które umieszczamy w sieci. To kolejny element ważny dla bezpieczeństwa. Ludzie nie zdają sobie sprawy, jak wiele danych udostępniają online. Te informacje mogą się przydać naszym przeciwnikom na przykład do tego, żeby niezauważalnie wpływać na nasze zachowania. To jest nowy wymiar bezpieczeństwa, który jako NATO musimy brać pod uwagę, bo zawarte w sieci dane mogą być użyte przeciwko nam.


Jānis Sārts jest dyrektorem Centrum Eksperckiego NATO ds. Komunikacji Strategicznej (NATO Strategic Communications Centre of Excellence – StratCom COE) w Rydze. Ośrodek bada, w jaki sposób przestrzeń informacyjna może być wykorzystywana przez przeciwników NATO, szuka też sposobów przeciwdziałania takim działaniom. Sārts był jednym z prelegentów na konferencji „Niepodległość informacji”, którą 17 września 2021 roku zorganizowało Akademickie Centrum Komunikacji Strategicznej.

Rozmawiała Anna Dąbrowska

autor zdjęć: Leszek Chemperek / CO MON

dodaj komentarz

komentarze


Wzmacnianie granicy w toku
 
Udane starty żołnierzy na lodzie oraz na azjatyckich basenach
Szwedzki granatnik w rękach Polaków
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
„Siły specjalne” dały mi siłę!
Polacy pobiegli w „Baltic Warrior”
Trzynaścioro żołnierzy kandyduje do miana sportowca roku
Selekcja do JWK: pokonać kryzys
Operacja „Feniks” – pomoc i odbudowa
Right Equipment for Right Time
Wybiła godzina zemsty
Szef MON-u na obradach w Berlinie
Polsko-ukraińskie porozumienie ws. ekshumacji ofiar rzezi wołyńskiej
Polskie „JAG” już działa
Huge Help
Norwegowie na straży polskiego nieba
Ostre słowa, mocne ciosy
Karta dla rodzin wojskowych
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
„Jaguar” grasuje w Drawsku
Olimp w Paryżu
Medycyna w wersji specjalnej
„Husarz” wystartował
Marynarka Wojenna świętuje
Setki cystern dla armii
Trudne otwarcie, czyli marynarka bez morza
„Szczury Tobruku” atakują
Święto w rocznicę wybuchu powstania
Nasza broń ojczysta na wyjątkowej ekspozycji
Jesień przeciwlotników
Od legionisty do oficera wywiadu
Trzy medale żołnierzy w pucharach świata
„Szpej”, czyli najważniejszy jest żołnierz
Inwestycja w produkcję materiałów wybuchowych
Nowe Raki w szczecińskiej brygadzie
W MON-ie o modernizacji
Wojskowi kicbokserzy nie zawiedli
Rekordowa obsada maratonu z plecakami
Nowe uzbrojenie myśliwców
Jaka przyszłość artylerii?
Czarna Dywizja z tytułem mistrzów
A Network of Drones
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Sejm pracuje nad ustawą o produkcji amunicji
Wojskowa służba zdrowia musi przejść transformację
Triatloniści CWZS-u wojskowymi mistrzami świata
Czworonożny żandarm w Paryżu
Jak Polacy szkolą Ukraińców
„Nie strzela się w plecy!”. Krwawa bałkańska epopeja polskiego czetnika
Hokeiści WKS Grunwald mistrzami jesieni
Rosomaki w rumuńskich Karpatach
Święto podchorążych
Olympus in Paris
O amunicji w Bratysławie
Wielkie inwestycje w krakowskim szpitalu wojskowym
Zmiana warty w PKW Liban
Donald Tusk po szczycie NB8: Bezpieczeństwo, odporność i Ukraina pozostaną naszymi priorytetami
NATO odpowiada na falę rosyjskich ataków
Żaden z Polaków służących w Libanie nie został ranny
Transformacja dla zwycięstwa

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO