W najbliższych tygodniach na zboczach Monte Cassino zostaną zamontowane tablice upamiętniające walki stoczone tam przez żołnierzy 2 Korpusu Polskiego. Ścieżka edukacyjna, która powstaje we Włoszech z inicjatywy Wojskowego Instytutu Wydawniczego, będzie wiodła od miasta Cassino po szczyt wzgórza, na którym znajduje się pomnik 3 Dywizji Strzelców Karpackich.
Ideą powstania ścieżki edukacyjnej wiodącej szlakiem polskich żołnierzy, którzy walczyli o Monte Cassino, jest to, żeby osoby odwiedzające tutejszy klasztor i Polski Cmentarz Wojenny doświadczyły trudu, jaki musieli ponieść polscy żołnierze, gdy w maju 1944 roku zdobywali to wzgórze – mówił dziś w Cassino Maciej Podczaski, dyrektor Wojskowego Instytutu Wydawniczego, podczas spotkania dotyczącego realizacji projektu. To właśnie WIW jest inicjatorem wytyczenia szlaku upamiętniającego bohaterstwo żołnierzy 2 Korpusu Polskiego. – Naszym zadaniem jest rozsławianie chwały polskiego oręża, a bitwa o Monte Cassino jest jednym z ważniejszych symboli budujących etos polskiego żołnierza – zaznaczył dziś dyrektor Podczaski w mieście Cassino.
Anna Putkiewicz, redaktor naczelna portalu „Polska Zbrojna” i kwartalnika „Polska Zbrojna. Historia”, zwraca uwagę na edukacyjny walor inicjatywy WIW. – Każdy, kto przemierzy tę ścieżkę, w pełni zrozumie polską obecność na Monte Cassino i historię zdobycia wzgórza przez żołnierzy 2 KP – podkreśla.
Szlak, liczący 12 kilometrów, będzie wiódł z centrum Cassino, spod budowanego obecnie memoriału gen. Andersa, wzdłuż rzeki Rapido i dalej, pod górę, do cmentarza i klasztoru na szczycie Monte Cassino. W miejscach szczególnie związanych z walkami żołnierzy 2 Korpusu stanie 12 tablic z krótkimi informacjami po polsku, włosku i angielsku, ze zdjęciami oraz mapami sytuacyjnymi. Treść tablic opracowali redaktorzy działu historycznego WIW, a konsultowali historycy wojskowości. – Wskazaliśmy miejsca, w których staną tablice, natomiast zgodę na ich postawienie uzyskali nasi włoscy partnerzy – podaje redaktor Putkiewicz
Tablice zostaną umieszczone m.in. w Cassino, gdzie zostanie oddany hołd cywilnym ofiarom walk, przy rzece Rapido, skąd polscy żołnierze ruszyli, aby zająć pozycje do natarcia, przy „Drodze Polskich Saperów”, którą transportowano zaopatrzenie dla walczących żołnierzy, Domku Doktora, gdzie mieścił się punkt opatrunkowy 3 Dywizji Strzelców Karpackich, oraz przy„Gardzieli”, czyli przesmyku, w którym 12 maja wybuchł na minie czołg ppor. Ludomira Białeckiego, a dziś stoi pomnik 4 Pułku Pancernego „Skorpion”. Oznaczone zostaną też wzgórza 593, 575 i „Widmo”, które zdobywali polscy żołnierze w maju 1944 roku. Ścieżka kończy się przy pomniku 3 Dywizji Strzelców Karpackich.
Wszystkie tablice są już we Włoszech i w najbliższych tygodniach będą instalowane. Oficjalne otwarcie szlaku jest planowane na przyszły rok, z okazji 77. rocznicy zdobycia Monte Cassino. W tym samym czasie w mieście Cassino zostanie odsłonięty memoriał poświęcony generałowi Andersowi i jego podkomendnym. Głównym elementem memoriału będzie rzeźba gen. Andersa wykonana przez Igora Duszyńskiego. Pomnik jest już gotowy i stoi w Międzyzdrojach, partnerskim mieście Cassino. Zgodnie z projektem włoskiego architekta, Giacoma Bianchiego, postać generała zostanie umieszczona na tle 12-metrowego muru. Wygrawerowane zostaną na nim nazwiska 1057 żołnierzy spoczywających na Polskim Cmentarzu Wojennym na Monte Cassino. Na murze znajdzie się też, z inicjatywy WIW, mapa i opis szlaku bojowego 2 Korpusu. Pomysłodawcami budowy memoriału są Bogusław Mamiński, lekkoatleta, szef Klubu Biegacza „Sporting”, oraz Antoine Tortolano, prezes włoskiego stowarzyszenia sportowego „Aprocis”.
Polsko-włoska współpraca
Redaktor Putkiewicz podkreśla, że ścieżka edukacyjna to unikatowy projekt, który powstał dzięki dobrym relacjom i współpracy z Włochami, przede wszystkim z władzami miasta Cassino. – Tego typu inicjatywy wzmacniają przyjaźń między miastem a narodem polskim oraz wdzięczność, jaką odczuwają mieszkańcy Cassino wobec polskich żołnierzy za to, co zrobili podczas II wojny światowej – mówi dr Enzo Salera, burmistrz Cassino.
Władze miasta planują także powołanie centrum dialogu II wojny światowej. – Ideę stworzenia takiego centrum uważam za ważną i dopełniającą koncepcję budowy memoriału oraz ścieżki edukacyjnej – ocenił dyrektor Podczaski podczas spotkania z władzami Cassino. Szef WIW dziękował także za wsparcie w budowie szlaku Pino Valente, prezesowi Stowarzyszenia Bitwy o Monte Cassino i Linii Gustawa.
– Polsko-włoskie inicjatywy dotyczące naszej wspólnej historii są bardzo ważne, dobrym pomysłem jest ścieżka, która poprowadzi przez ważne dla bitwy miejsca, czekamy też na przyszłoroczną inaugurację pomnika w Cassino – mówiła Agata Ibek-Wojtasik, polski konsul w Rzymie.
Minister Mariusz Błaszczak objął przedsięwzięcie patronatem honorowym Ministerstwa Obrony Narodowej, a partnerem ścieżki jest Polska Fundacja Narodowa. – Ten projekt doskonale wpisuje się w nasze cele statutowe, czyli m.in. podtrzymywanie i pielęgnowanie polskości oraz rozwijanie polskiej świadomości historycznej i kulturowej – uważa Michał Góras, członek zarządu PFN. Jego zdaniem dzięki informacjom i zdjęciom umieszczonym na tablicach w sposób szczegółowy i atrakcyjny zostaną pokazane przebieg bitwy oraz zmagania żołnierzy 2 KP. – Mamy nadzieję, że będzie to kolejny pozytywny przykład promocji Polski za granicą oraz sposób na przedstawienie prawdy historycznej i roli polskich żołnierzy w walkach o Monte Cassino – dodaje Góras.
autor zdjęć: Patryk Czarnowski, grafika PZ
komentarze