W rocznicę Bitwy Warszawskiej w stolicy ma stanąć pomnik upamiętniający walki sprzed stu lat. Do konkursu na koncepcję monumentu dopuszczono 85 zgłoszeń. Teraz uczestnicy muszą złożyć prace do 14 lutego, ogłoszenie wyników nastąpi pod koniec lutego. Pomnik stanie na placu Na Rozdrożu. Jego odsłonięcie zaplanowano na 15 sierpnia, w setną rocznicę bitwy.
Konkurs na projekt monumentu upamiętniającego Bitwę Warszawską 1920 roku ogłosili w grudniu zeszłego roku Piotr Gliński, minister kultury i dziedzictwa narodowego, wraz z Michałem Olszewskim, wiceprezydentem Warszawy. Wnioski o dopuszczenie do udziału w konkursie można było składać do końca 2019 roku. Jak poinformował Michał Krasucki, stołeczny konserwator zabytków, po ich weryfikacji do konkursu dopuszczono 85 zgłoszeń, które spełniły wymagania organizatorów.
Pomnik stanie w Warszawie na placu Na Rozdrożu, w miejscu okrągłego placyku z fontanną. Takiego wyboru dokonały wspólnie władze stolicy i Ministerstwo Kultury. – Plac Na Rozdrożu to centralne miejsce Alei Ujazdowskich, gdzie ulokowano już pomniki ojców niepodległości: od Witosa, przez Paderewskiego, Dmowskiego, Daszyńskiego, Korfantego do Piłsudskiego – podkreślał wiceprezydent Olszewski.
Regulamin konkursu nie określa formy przyszłego pomnika. Twórcy mają w tym względzie wolną rękę. Dlatego zgłaszane koncepcje mogą, ale nie muszą, mieć formę łuku triumfalnego. Minister Gliński przyznał, że sam jest zwolennikiem klasycznego łuku, jednak zgłaszać będzie można także inne pomysły. Koncepcja pomnika musi jednak spełniać inne warunki organizatorów, np. wpasować się pod względem architektonicznym i urbanistycznym w otoczenie i krajobraz. Jak tłumaczył stołeczny konserwator, chodzi przede wszystkim o dostosowanie obiektu do Osi Stanisławowskiej, będącej jednym z najważniejszych historycznych założeń urbanistycznych Warszawy. Należy też uwzględnić charakter placu gwiaździstego, jakim jest plac Na Rozdrożu. Ponadto pomnik nie może zaburzać panoramy Zamku Ujazdowskiego od strony skarpy. – Kluczowa jest także wartość artystyczna pomnika, jego spójność ideowa. Podczas oceny prac będą się też liczyły względy czysto techniczne: realność wykonania, trwałość rozwiązań i zastosowanych materiałów – mówił Krasucki.
Zgodnie ze sporządzonymi przez historyka prof. Marka Kornata założeniami ideowymi załączonymi do regulaminu konkursu, upamiętnienie powinno podkreślić zjednoczenie polskiego społeczeństwa w decydującym momencie wojny polsko-bolszewickiej i akcentować niepodległościowy charakter bitwy. Ważne jest też podkreślenie europejskiego znaczenia starcia i zaznaczenie, że Bitwa Warszawska przyniosła zwycięstwo samodzielnym wysiłkiem polskim. Uczestnicy konkursu będą musieli przedstawić też koncepcję zagospodarowania terenu wokół pomnika. Organizatorzy chcą, aby otoczenie było dostępne i przyjazne, umożliwiało wypoczynek, z wygodnymi miejscami do siedzenia. – Zależy nam, żeby nadal był to fragment miasta akceptowany i lubiany przez okolicznych mieszkańców – dodawał Krasucki.
Inwestorem pomnika jest Stołeczny Zarząd Rozbudowy Miasta. Na budowę monumentu miasto zarezerwowało 3 mln zł. Uczestnicy mogą składać prace konkursowe do 14 lutego. Ogłoszenie zwycięzcy ma nastąpić dwa tygodnie później. Projekty oceni sąd konkursowy pod przewodnictwem Sylwii Brzezińskiej, zastępcy stołecznego konserwatora. W 20-osobowym jury zasiądą przedstawiciele miasta, resortu kultury, historycy, architekci i urbaniści.
Za najlepsze projekty przewidziano nagrody pieniężne. Zwycięzca, poza zaproszeniem do negocjacji w trybie zamówienia z wolnej ręki, otrzyma 50 tys. zł. Druga nagroda to 25 tys. zł, a trzecia – 15 tys. zł.
Przedstawiciele rządu i miasta chcą, aby pomnik został odsłonięty w setną rocznicę Bitwy Warszawskiej, czyli 15 sierpnia 2020 roku. Minister Gliński podczas konferencji określił harmonogram budowy monumentu jako optymistyczny. – Wiemy, że to jest harmonogram napięty, ale jeżeli będziemy współpracowali tak, jak do tej pory, to wierzę, że to jest możliwe – stwierdził minister kultury.
autor zdjęć: Centralne Archiwum Wojskowe
komentarze