moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Zabić umysł narodu

W latach wojny Niemcy hitlerowskie i Rosja sowiecka prowadziły planową akcję wyniszczania polskiej inteligencji. W jej wyniku śmierć poniosły tysiące polskich nauczycieli, ludzi nauki, lekarzy, adwokatów czy duchownych. Agresja na Polskę we wrześniu 1939 r. doprowadziła nie tylko do zniszczenia struktur niepodległego państwa polskiego, lecz zapoczątkowała również bezprecedensowy atak na polską kulturę. Zniszczone archiwa, splądrowane muzea i spalone biblioteki były tylko częścią ogromnych strat. Najstraszliwszym skutkiem tego ataku była akcja niszczenia polskiej inteligencji.

To celowe, konsekwentnie realizowane działanie miało przygotować grunt przed planową akcję germanizacji podbitych terytoriów. O tym, jak starannie hitlerowska machina wojenna przygotowała się do akcji eksterminacyjnej świadczy fakt, iż w lipcu 1939 r., a więc niedługo przed wybuchem wojny, wydano w postaci książki obszerną, liczącą 61 tys. nazwisk, listę osób przeznaczonych do ujęcia i likwidacji, tzw. Sonderfahndungsbuch Polen. Na liście tej alfabetycznie wskazano nazwiska osób zasłużonych dla kultury polskiej, nauczycieli, artystów, ludzi nauki, arystokracji, księży, uczestników powstań śląskich, powstańców wielkopolskich i wielu innych. Przedstawicieli polskiej inteligencji było na tej liście najwięcej. Wyeliminowanie tej narodotwórczej grupy, będącej swoistym nośnikiem samoświadomości narodowej i historycznej, stało się jednym z celów okupanta po zajęciu ziem polskich.

Władze hitlerowskie przystąpiły do działania jesienią 1939 r., tuż po zakończeniu działań wojennych. Dysponując listą, władze niemieckie wiedziały, kogo mają eliminować w pierwszym rzędzie. Akcję podjęto najpierw na terenach przyłączonych do Rzeszy, a więc na Pomorzu Gdańskim, w Wielkopolsce i na Śląsku w ramach tzw. Intelligenzaktion (akcji „Inteligencja”). Równolegle prowadzono analogiczną akcję na obszarze Generalnego Gubernatorstwa. Jednym z najwcześniejszych działań było aresztowanie profesorów w Krakowie (tzw. Sonderaktion Krakau) 6 listopada 1939 r. Ujęto wówczas 184 osoby, w większości profesorów i pracowników naukowych Uniwersytetu Jagiellońskiego, których wysłano następnie do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen. Wielu z nich tej gehenny nie przeżyło. Symbolem zbrodni na polskiej inteligencji stały się podwarszawskie Palmiry, gdzie masowo mordowano inteligencję warszawską.

Eksterminację polskiej inteligencji Niemcy podjęli również na terenach zajętych latem 1941 r., po rozpoczęciu wojny z Sowietami. Szczególnie brutalny był mord profesorów lwowskich. Doszło do niego w nocy z 3 na 4 lipca 1941 r. Aresztowano wówczas 52 pracowników naukowych lwowskich uczelni, brutalnie ich przesłuchano, a następnie rozstrzelano. Ponieważ aresztowanie profesorów w Krakowie wzbudziło liczne protesty środowisk naukowych na świecie i w samej Rzeszy, akcję we Lwowie Niemcy przeprowadzili w mniej ostentacyjny sposób. Zbrodni nie dało się jednak utrzymać w ukryciu. Do udziału w mordzie przyznał się aresztowanej Karolinie Lanckorońskiej Hans Krüger, szef lwowskiego Gestapo, podczas przesłuchania. „Pierwszą myślą, która przyszła do mojej świadomości, była: Profesorów zamordował. Drugą była inna, egoistyczna: Jeśli Ci to powiedział, to ma zamiar zrobić z Tobą to samo, to jasne”, opisywała swe ówczesne odczucia Lanckorońska w wydanych po latach „Wspomnieniach wojennych”. Lanckorońskiej udało się jednak wojnę przeżyć, mogła więc świadczyć o zbrodni Krügera. Jednak ani Krüger, ani żaden inny ze sprawców odpowiedzialności karnej za swą zbrodnię nie poniósł.

 

 

W 80. rocznicę agresji sowieckiej na Polskę przygotowaliśmy specjalne wydanie „Polski Zbrojnej”. 

 

Mecenasami jednodniówki są: Polska Fundacja Narodowa, Polska Grupa Zbrojeniowa i Polska Spółka Gazownictwa. Partnerem wydania jest Przystanek Historia Centrum Edukacyjne IPN im. Janusza Kurtyki.

Za pomoc w kolportażu dziękujemy Strzelcom Rzeczypospolitej.

 

Zapraszamy do lektury!

 

 

 

 

 

 

Robert Sendek , bałkanista, publicysta, dziennikarz miesięcznika „Polska Zbrojna”

autor zdjęć: Wikipedia

dodaj komentarz

komentarze


Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
 
Letnia Bryza na Morzu Czarnym
Londyn o „Tarczy Wschód”
Włoski Centauro na paryskim salonie
Ankona, czyli polska operacja we Włoszech
Partyzanci z republiki
Paryż – odliczanie do rozpoczęcia igrzysk!
Szczyt NATO, czyli siła w Sojuszu
Kmdr Janusz Porzycz: Wojsko Polskie wspierało i wspiera sportowców!
Krzyżacka klęska na polach grunwaldzkich
Kaczmarek z nowym rekordem Polski!
Spadochroniarze na warcie w UE
Tridon Mk2, czyli sposób na drona?
Pioruny dla sojuszników
Medycy na poligonie
Szczyt NATO w Waszyngtonie: Ukraina o krok bliżej Sojuszu
„Operacja borelioza”
Zabezpieczenie techniczne 1 Pułku Czołgów w 1920
Ciężko? I słusznie! Tak przebiega selekcja do Formozy
Lotnicy pamiętają o powstaniu
Posłowie o efektach szczytu NATO
Za zdrowie utracone na służbie
Szczyt NATO: wzmacniamy wschodnią flankę
Jaki będzie czołg przyszłości?
Prezydent Zełenski w Warszawie
Olimp gotowy na igrzyska!
Rusza operacja „Bezpieczne Podlasie”
Bezpieczeństwo granicy jest również sprawą Sojuszu
Jak usprawnić działania służb na granicy
Feniks – następca Mangusty?
Terytorialsi w gotowości do pomocy
Nie wierzę panu, mister Karski!
„Armia mistrzów” – sporty wodne
W Sejmie o zniszczeniu Tupolewa
„Armia mistrzów” – lekkoatletyka
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Patrioty i F-16 dla Ukrainy. Trwa szczyt NATO
Specjalsi zakończyli dyżur w SON-ie
Silniejsza obecność sojuszników z USA
Sejm podziękował za służbę na granicy
Awaria systemów. Bezpieczeństwo Polski nie jest zagrożone
Most III, czyli lot z V2
Hala do budowy Mieczników na finiszu
Operacja „Wschodnia zorza”
Formoza. Za kulisami
Na ratunek… komandos
Z parlamentu do wojska
Posłowie wybrali patronów 2025 roku
Polski Kontyngent Wojskowy Olimp w Paryżu
The Suwałki Gap in the Game
Prezydent Warszawy: oddajmy hołd bohaterom!
„Armia mistrzów” – kolarstwo, łucznictwo, pięciobój nowoczesny, strzelectwo, triatlon i wspinaczka sportowa
„Armia mistrzów” – sporty walki
Incydent przy granicy. MON chce specjalnego nadzoru nad śledztwem
Roczny dyżur spadochroniarzy
International Test

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO