moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Otwarcie wystawy „Sztuka Legionów Polskich”

2 czerwca w Krakowie otwarta została wystawa „Sztuka Legionów Polskich”. W uroczystości uczestniczył podsekretarz stanu w MON Wojciech Fałkowski.

Inspiracją dla zorganizowania wystawy była setna rocznica pierwszego pokazu sztuki legionowej, otwartego w 1916 roku w Pałacu Sztuki w Krakowie. W Gmachu Głównym Muzeum Narodowego w Krakowie można oglądać blisko 200 eksponatów ilustrujących szlak bojowy legionów od wymarszu 1 Kompanii Kadrowej z Oleandrów 6 sierpnia 1914 roku po bunt II Brygady Legionów Polskich pod Rarańczą w lutym 1918 roku. 150 obrazom i rysunkom towarzyszy umundurowanie, broń i odznaki pamiątkowe legionistów. Gratką dla zwiedzających mogą być zestawione po raz pierwszy od kilkudziesięciu lat dwie kurtki wojskowe marszałka Józefa Piłsudskiego.

Muzealnicy nie zapomnieli także o portretach twórców sztuki legionowej oraz narzędziach ich pracy – na wystawie można zobaczyć m.in. oryginalną paletę malarską Leona Wyczółkowskiego i szkicownik Stanisława Janowskiego. Zaprezentowane obiekty pochodzą z kolekcji Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, Muzeum Narodowego w Krakowie, Muzeum Historycznego Miasta Krakowa oraz osób prywatnych.

– Na Legiony Polskie patrzymy przede wszystkim z perspektywy historii I wojny światowej i walki o niepodległość Polski. Ale legionowa historia ma także inny wymiar związany z historią sztuki polskiej, o którym często zapominamy – mówi dr hab. Andrzej Szczerski, zastępca dyrektora MNK do spraw naukowych. – Wśród żołnierzy znalazło się wielu artystów tworzących dzieła sztuki poświęcone zarówno ważnym wydarzeniom wojennym, jak i żołnierskiej codzienności. Legiony Polskie inspirowały również uznanych mistrzów malarstwa, takich jak Julian Fałat czy Leon Wyczółkowski, a tematem ich obrazów i rysunków stał się legionowy czyn. Wokół Legionów skupiły się elity nie tylko wojskowe i polityczne, ale również artystyczne, dowodząc, jak wielką wagę przywiązywano do tych walk, które chciano uhonorować za sprawą poświęconych im dzieł sztuki. U progu niepodległości również artyści stawali się żołnierzami, ale na polu bitwy nie zapominali, że to dzięki sztuce ich walka zyska wymiar ponadczasowy, stając się symbolem polskich zmagań o odzyskanie wolności.

Pośród licznych portretów żołnierzy na wystawie w Muzeum Narodowym w Krakowie warto zwrócić uwagę na sylwetkę legionisty sportretowanego najprawdopodobniej przez Wojciecha Jastrzębowskiego. To Jan Fieldorf – starszy brat niezłomnego generała Augusta Emila Fieldorfa „Nila”, organizatora i dowódcy Kedywu Armii Krajowej, po sfingowanym procesie w 1953 roku skazanego na karę śmierci. Podczas gdy o młodszym z braci jest w ostatnich latach głośno, między innymi za sprawą filmu Generał Nil z 2009 roku, niewiele mniej dramatyczne losy Jana Fieldorfa wciąż pozostają nieznane. Chęć przywrócenia mu należnego miejsca w pamięci Polaków kierowała Leszkiem Zachutą, który wypożyczył wspomniany portrecik na wystawę w MNK. – Andrzej Fieldorf, krakowski maszynista kolejowy, i jego żona Agnieszka mieli czwórkę dzieci: Emmę, Józefa, Jana i Augusta Emila. Moja żona była córką najstarszego z braci, Józefa – opowiada Leszek Zachuta. Obaj młodsi Fieldorfowie swoją służbę Polsce rozpoczęli właśnie w Legionach: Jan w pułku artylerii polowej, Emil – w piechocie I Brygady. Uzdolniony technicznie Jan po odzyskaniu niepodległości zaczął konsekwentnie realizować swoją pasję – został lotnikiem i mechanikiem samolotowym. Służył m.in. w krakowskim II Pułku Lotniczym. W czasie wojny został aresztowany przez gestapo i zginął w obozie koncentracyjnym w Gross-Rosen 10 lutego 1942 roku.

Autorem (choć niepotwierdzonym) prezentowanego na krakowskiej wystawie portretu Jana Fieldorfa jest Wojciech Jastrzębowski – uczeń Józefa Mehoffera, współzałożyciel słynnych Warsztatów Krakowskich, projektant polskiej sztuki użytkowej, a w latach międzywojennych senator RP i dyrektor Departamentu Sztuki. To jedna z wielu znaczących postaci II Rzeczypospolitej, których młodość upłynęła na legionowej walce o niepodległość. Doświadczenia wojenne miało za sobą nadspodziewanie wielu artystów II RP. W szeregach Legionów Polskich służyło ich około 180. Tylko z Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie do Legionów wstąpiło 30 przyszłych malarzy, rzeźbiarzy i grafików, m.in. Franciszek Prochaska, Jan Stebnowski, Józef Kordian-Zamorski. Patriotyczny zryw porwał także działających już na różnych polach twórców, takich jak Wincenty Wodzinowski, Kazimierz Młodzianowski, Henryk Kunzek czy Józef Świrysz-Ryszkiewicz.

Czyn legionowy wspierali też profesorowie Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie Leon Wyczółkowski i Julian Fałat, przebywający na froncie wołyńskim w charakterze malarzy wojennych. Ich przewodnikiem i opiekunem był służący w Legionach od 1914 roku absolwent ASP Stefan Sonnewened, który sportretował Wyczółkowskiego na poleskiej pozycji. Rysunek ten został wybrany na jeden z wizerunków wystawy, możemy go oglądać m.in. na promujących ekspozycję plakatach.

Źródło: MON
Oprac. na podstawie: http://bit.ly/1Xba7li

red. PZ

autor zdjęć: mjr Justyna Balik

dodaj komentarz

komentarze


Odbudowa obrony cywilnej kraju
 
Kajakami po medale
Tłumy na zawodach w Krakowie
Sukcesy żołnierzy na międzynarodowych arenach
Blue Force vs Red Force w Orzyszu
Zatrzymania na granicach
Rosyjska maszyna Su-24 przechwycona przez polskie F-16
Potrzebujemy najlepszych
Miliardowe wsparcie dla PGZ
K9 i FlyEye na poligonie w Ustce
Nowe Abramsy już w Wesołej
Lotnicy uratowali Wielką Brytanię
Czarna Pantera celuje
Rekompensaty na ostatniej prostej
Pełna mobilizacja. Żołnierze ruszają na tereny zagrożone powodzią
„Niegościnni” marynarze na obiektach sportowych w Ustce
Armia pomoże służbom na zachodniej granicy
Radar na bezpieczeństwo
Polacy i Holendrzy razem dla obronności
Czarne Pantery, ognia!
Ewakuacja Polaków z Izraela
Wyższe stawki dla niezawodowych
Umacnianie ściany wschodniej
Pierwszy polski lot Apache’a
12 tys. żołnierzy gotowych do działania
Sejm zakończył prace nad nowelizacją ustawy o obronie ojczyzny. Teraz czas na Senat
Alert pogodowy. Żołnierze są najbliżej zagrożonych miejsc
Nawrocki przedstawia kierownictwo BBN-u
Flyer, zdobywca przestworzy
Żołnierze PKW Irak są bezpieczni
Nie żyje żołnierz PKW Irak
GROM w obiektywie. Zobaczcie sami!
Generał „Grot” – pierwszy dowódca AK
Żołnierze WOT-u szkolili się w Słowenii
USA przyłączyły się do ataku Izraela na Iran
Planowano zamach na Zełenskiego
Śmierć gorsza niż wszystkie
Pieta Michniowska
Bezpieczniejsza Europa
Niebezpieczne incydenty na polsko-białoruskiej granicy
Wołyń – pamiętamy
Święto sportów walki w Warendorfie
Dzieci wojny
Korzystne zmiany w dodatkach dla sił powietrznych
ORP „Necko” idzie do natowskiego zespołu
Dwa tygodnie „rozgryzania” Homara-K
Ratownik w akcji
Dekapitacyjne uderzenie w Iran
BWP-1 – historia na dekady
Pracowity pobyt w kosmosie
Niemal 500 absolwentów AWL-u już oficjalnie oficerami WP
Podejrzane manewry na Bałtyku
Pół tysiąca terytorialsów strzeże zachodniej granicy
Nabór do „Wakacji z wojskiem” 2025 trwa
Pancerny drapieżnik, czyli Leopard 2A5
Najtrudniejsze w służbie na polsko-białoruskiej granicy jest…
Posłowie za wypowiedzeniem konwencji ottawskiej
Ostatnia niedziela…
Cybermiasteczko na Festiwalu Open’er
Międzynarodowy festiwal lotnictwa. Zbliża się Air Show Radom 2025
Demony wojny nie patrzą na płeć
Broń przeciwko wrogim satelitom
W drodze do amunicyjnego bezpieczeństwa
Odznaczenia za misję
PGZ buduje suwerenność amunicyjną
Pestki, waafki, mewki – kobiety w Polskich Siłach Zbrojnych
W tydzień poznali smak żołnierskiego fachu

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO