moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Unikatowa broń wróciła do kraju

Dwa austriackie karabinki Mannlicher M.95 z czasów I wojny wzbogacą zbiory Muzeum Narodowego w Krakowie. Broń przekazał amerykański kolekcjoner polskiego pochodzenia Adam Lubas. Podarowane egzemplarze są unikatowe, ponieważ w okresie międzywojennym były używane przez naszą armię.


– Cieszymy się, że kolejne cenne zabytki militarne wróciły do Polski – mówił wiceminister spraw zagranicznych Bogusław Winid w warszawskiej siedzibie MSZ podczas uroczystości przekazania karabinków krakowskiemu muzeum.

Broń podarował placówce Adam Lubas, mieszkający w Los Angeles amerykański kolekcjoner polskiego pochodzenia. – Adam ma sentyment do rodzinnego kraju i dlatego postanowił przekazać muzeum krakowskiemu część swoich zbiorów – tłumaczy Halina Borowicz-Jasińska, teściowa kolekcjonera. Do kraju karabinki trafiły dzięki wsparciu MSZ i polskiego konsulatu.

Jak wyjaśnia Michał Dziewulski, kustosz krakowskiego muzeum, Mannlicher M.95 stanowił w czasie I wojny podstawowe wyposażenie armii austro-węgierskiej, a po jej zakończeniu część z nich trafiła do armii polskiej.

Starszy z podarowanych muzeum egzemplarzy pochodzi z 1898 r. i był używany w austriackim 2 Pułku Artylerii Fortecznej stacjonującym w Krakowie. Po 1918 r. jednostka wraz z całym wyposażeniem została wcielona w szeregi polskiego wojska.

Drugi model, wyprodukowany w 1902 r., także został przejęty przez naszą armię, następnie zmodyfikowany dla potrzeb polskiej kawalerii i oddziałów górskich. – Po wojnie polsko-bolszewickiej w ramach ujednolicenia uzbrojenia skracano lufy części Mannlicherów w zbrojowni nr 4 w Krakowie – tłumaczy Dziewulski.

Jak jednak broń znalazła się w USA? – W latach 30. karabinki zostały wycofane z naszej armii i trafiły do Hiszpanii, gdzie mogły być wykorzystane w wojnie domowej – opowiada muzealnik. Kilkadziesiąt lat później broń znalazła się na aukcji militariów w USA, na której nabył je Adam Lubas.

– Choć Mannlichery są dość popularne w muzealnych zbiorach, w żadnej z polskich placówek nie ma egzemplarzy z oznaczeniami związanymi z Krakowem – zaznacza Dziewulski, dodając, że zabytkowa broń jest w świetnym stanie.

Jak podkreślał w czasie uroczystości minister Winid, MSZ nie po raz pierwszy pomogło w odzyskaniu dla polskich muzeów cennych militariów. Dzięki wsparciu resortu przez ostatnie trzy lata do kraju trafiło około 20 zabytków – od karabinów po czołgi. Są wśród nich takie unikaty, jak polski pistolet maszynowy „Mors”, karabin przeciwpancerny wzór 25 „Ur”, tankietka TKS, karabin samopowtarzalny wzór 38 M „Maroszek” czy czołg Renault FT-17.

Wiceminister zdradził też, że dyplomacja polska chce teraz pomóc w gromadzeniu zbiorów dla tworzącego się Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku.


Karabinki Mannlicher M.95 kalibru 8 mm konstrukcji Ferdinanda Mannlichera produkowano od 1895 r. Używane były w armii austro-węgierskiej w czasie I wojny jako podstawowy rodzaj broni palnej. Mieli je również legioniści Józefa Piłsudskiego wyruszający na front z krakowskich Oleandrów w sierpniu 1914 r. W 1918 r. broń trafiła do wyposażenia wojsk państw powstałych po rozpadzie monarchii austro-wegierskiej, w tym Polski.

Anna Dąbrowska

autor zdjęć: Anna Dąbrowska

dodaj komentarz

komentarze


Szczyt NATO w Waszyngtonie: Ukraina o krok bliżej Sojuszu
 
Medycy na poligonie
Prezydent Zełenski w Warszawie
Szczyt NATO, czyli siła w Sojuszu
Partyzanci z republiki
Roczny dyżur spadochroniarzy
„Armia mistrzów” – sporty walki
Sejm podziękował za służbę na granicy
Incydent przy granicy. MON chce specjalnego nadzoru nad śledztwem
Włoski Centauro na paryskim salonie
Most III, czyli lot z V2
Z parlamentu do wojska
Bezpieczeństwo granicy jest również sprawą Sojuszu
Jaki będzie czołg przyszłości?
Patrioty i F-16 dla Ukrainy. Trwa szczyt NATO
Prezydent Warszawy: oddajmy hołd bohaterom!
Operacja „Wschodnia zorza”
International Test
Tridon Mk2, czyli sposób na drona?
Ankona, czyli polska operacja we Włoszech
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Za zdrowie utracone na służbie
Posłowie wybrali patronów 2025 roku
Rusza operacja „Bezpieczne Podlasie”
Specjalsi zakończyli dyżur w SON-ie
„Operacja borelioza”
Lotnicy pamiętają o powstaniu
Paryż – odliczanie do rozpoczęcia igrzysk!
Awaria systemów. Bezpieczeństwo Polski nie jest zagrożone
Kmdr Janusz Porzycz: Wojsko Polskie wspierało i wspiera sportowców!
Formoza. Za kulisami
Jak usprawnić działania służb na granicy
Krzyżacka klęska na polach grunwaldzkich
Polski Kontyngent Wojskowy Olimp w Paryżu
Posłowie o efektach szczytu NATO
Letnia Bryza na Morzu Czarnym
Zabezpieczenie techniczne 1 Pułku Czołgów w 1920
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Na ratunek… komandos
„Armia mistrzów” – sporty wodne
Feniks – następca Mangusty?
W Sejmie o zniszczeniu Tupolewa
Kaczmarek z nowym rekordem Polski!
The Suwałki Gap in the Game
Szczyt NATO: wzmacniamy wschodnią flankę
Londyn o „Tarczy Wschód”
Silniejsza obecność sojuszników z USA
„Armia mistrzów” – lekkoatletyka
„Armia mistrzów” – kolarstwo, łucznictwo, pięciobój nowoczesny, strzelectwo, triatlon i wspinaczka sportowa
Terytorialsi w gotowości do pomocy
Nie wierzę panu, mister Karski!
Spadochroniarze na warcie w UE
Olimp gotowy na igrzyska!
Pioruny dla sojuszników
Ciężko? I słusznie! Tak przebiega selekcja do Formozy
Hala do budowy Mieczników na finiszu

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO