moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Unikatowa broń wróciła do kraju

Dwa austriackie karabinki Mannlicher M.95 z czasów I wojny wzbogacą zbiory Muzeum Narodowego w Krakowie. Broń przekazał amerykański kolekcjoner polskiego pochodzenia Adam Lubas. Podarowane egzemplarze są unikatowe, ponieważ w okresie międzywojennym były używane przez naszą armię.


– Cieszymy się, że kolejne cenne zabytki militarne wróciły do Polski – mówił wiceminister spraw zagranicznych Bogusław Winid w warszawskiej siedzibie MSZ podczas uroczystości przekazania karabinków krakowskiemu muzeum.

Broń podarował placówce Adam Lubas, mieszkający w Los Angeles amerykański kolekcjoner polskiego pochodzenia. – Adam ma sentyment do rodzinnego kraju i dlatego postanowił przekazać muzeum krakowskiemu część swoich zbiorów – tłumaczy Halina Borowicz-Jasińska, teściowa kolekcjonera. Do kraju karabinki trafiły dzięki wsparciu MSZ i polskiego konsulatu.

Jak wyjaśnia Michał Dziewulski, kustosz krakowskiego muzeum, Mannlicher M.95 stanowił w czasie I wojny podstawowe wyposażenie armii austro-węgierskiej, a po jej zakończeniu część z nich trafiła do armii polskiej.

Starszy z podarowanych muzeum egzemplarzy pochodzi z 1898 r. i był używany w austriackim 2 Pułku Artylerii Fortecznej stacjonującym w Krakowie. Po 1918 r. jednostka wraz z całym wyposażeniem została wcielona w szeregi polskiego wojska.

Drugi model, wyprodukowany w 1902 r., także został przejęty przez naszą armię, następnie zmodyfikowany dla potrzeb polskiej kawalerii i oddziałów górskich. – Po wojnie polsko-bolszewickiej w ramach ujednolicenia uzbrojenia skracano lufy części Mannlicherów w zbrojowni nr 4 w Krakowie – tłumaczy Dziewulski.

Jak jednak broń znalazła się w USA? – W latach 30. karabinki zostały wycofane z naszej armii i trafiły do Hiszpanii, gdzie mogły być wykorzystane w wojnie domowej – opowiada muzealnik. Kilkadziesiąt lat później broń znalazła się na aukcji militariów w USA, na której nabył je Adam Lubas.

– Choć Mannlichery są dość popularne w muzealnych zbiorach, w żadnej z polskich placówek nie ma egzemplarzy z oznaczeniami związanymi z Krakowem – zaznacza Dziewulski, dodając, że zabytkowa broń jest w świetnym stanie.

Jak podkreślał w czasie uroczystości minister Winid, MSZ nie po raz pierwszy pomogło w odzyskaniu dla polskich muzeów cennych militariów. Dzięki wsparciu resortu przez ostatnie trzy lata do kraju trafiło około 20 zabytków – od karabinów po czołgi. Są wśród nich takie unikaty, jak polski pistolet maszynowy „Mors”, karabin przeciwpancerny wzór 25 „Ur”, tankietka TKS, karabin samopowtarzalny wzór 38 M „Maroszek” czy czołg Renault FT-17.

Wiceminister zdradził też, że dyplomacja polska chce teraz pomóc w gromadzeniu zbiorów dla tworzącego się Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku.


Karabinki Mannlicher M.95 kalibru 8 mm konstrukcji Ferdinanda Mannlichera produkowano od 1895 r. Używane były w armii austro-węgierskiej w czasie I wojny jako podstawowy rodzaj broni palnej. Mieli je również legioniści Józefa Piłsudskiego wyruszający na front z krakowskich Oleandrów w sierpniu 1914 r. W 1918 r. broń trafiła do wyposażenia wojsk państw powstałych po rozpadzie monarchii austro-wegierskiej, w tym Polski.

Anna Dąbrowska

autor zdjęć: Anna Dąbrowska

dodaj komentarz

komentarze


Kilometry pamięci
 
Polska dołącza do satelitarnej elity
Pod siatką o medale mistrzostw WP
Rosjanom wyciekły dwa miliony tajnych dokumentów
Zachód daje Ukrainie zielone światło
Czterej pancerni przeciw wyklętym
Generał, olimpijczyk, postać tragiczna
Jak kąsają polskie kły
Pilecki. Do końca walczył z tyranią
50 kabli na 50-lecie Jednostki Wojskowej Formoza
Wyjście z cienia
Polska delegacja wyruszyła do Waszyngtonu
Drony Wizjer rozpoznają cel
Dziękujemy wam, weterani!
Atom utracony
Szlachetny gest generała
Kolejne K9 dla zawiszaków
Letni wypoczynek z MON-em
Kolejna rozmowa Trumpa i Putina. Czy coś z niej wyniknie?
AW149 to przygoda życia
Stress test dla systemu ratownictwa
Nowe możliwości spółki Mesko
Pomoc na pewno przyjdzie na czas
Polscy spadochroniarze w Finlandii
Kajakarze i ratownicy wodni z workiem medali
Bałtycka tarcza
Ukraińcy i Rosjanie spotkali się pierwszy raz od 2022 roku
Szkice strzelca spod Monte Cassino
Szef MON-u oddał hołd gen. Marianowi Kukielowi
Kontrakty dla firm produkujących na rzecz obronności
Unijni ministrowie podpisali SAFE
„Baltops ’25” – NATO ćwiczy na Bałtyku
Wojska inżynieryjne wzmacniają granicę
Silna Polska w Europie to Polska związana sojuszem z USA
Alians HSW ze światowym gigantem
Misja PKW „Olimp” doceniona
Powstanie raport o bezpieczeństwie dostaw do zbrojeniówki
Tu zaczniesz drogę do cyberwojsk
Drony na ratunek
Biało-czerwona na Monte Cassino
Amunicja dla czołgów
Rosyjska maszyna Su-24 przechwycona przez polskie F-16
Pancerna nauka jazdy
Podejrzane manewry na Bałtyku
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Wyzwanie, które integruje
Ustawa bliżej żołnierzy
Kajakarze, pięściarze i lekkoatletka CWZS-u na podium
Bezzałogowce w Wojsku Polskim – serwis specjalny
Wyzwanie, które integruje
Szybujące bomby dla sił powietrznych
Nowa mapa garnizonów
Nasi czołgiści najlepsi
Żołnierze z dodatkiem od czerwca
Kosiniak-Kamysz: Polska najbliższym partnerem Stanów Zjednoczonych w Europie
Żołnierz influencer?
Sportowcy z „armii mistrzów” pokazali klasę
Trudny los zwycięzców
„Zapad’ 25” przenosi się dalej od polskiej granicy
Fire from Coast
Tajemne uderzenie
Od chaosu do wiktorii
Typhoony i Gripeny nad Bałtykiem
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Pamiętają o powstańcach

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO