Dziś w Warszawie odsłonięto tablicę pamiątkową na budynku przy ul. Strzeleckiej 8, gdzie w okresie stalinowskim więziono żołnierzy podziemia niepodległościowego.
W budynku w latach 1944–1945 znajdowała się Kwatera Główna NKWD w Polsce, a od roku 1945 do 1948 Areszt Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego.
W uroczystości uczestniczył podsekretarz stanu w MON Maciej Jankowski.
***
Budynek przy ul. Strzeleckiej 8 (według starego adresu przy ul. Środkowej 13) powstawał w drugiej połowie lat 30. XX wieku, jego właścicielem był hr. Zbigniew Jórski. Dom wyróżniał się spośród innych praskich budynków (wzmocnione stropy, solidne piwnice), do 1939 nie był jednak zamieszkany (był ukończony w tzw. stanie surowym). W czasie II wojny zasiedlili go częściowo tzw. dzicy lokatorzy, którzy zostali usunięci przez Sowietów po zdobyciu przez nich Pragi we wrześniu 1944 r. W zimie 1944/1945 obiekt ten stał się kwaterą główną NKWD na obszarze Polski Lubelskiej. Tu przez szereg tygodni urzędował gen. Iwan Sierow, tuż obok zaś płk P. Michajłow (dowódca praskiej grupy operacyjnej). Tu zwożono aresztowanych żołnierzy polskiego podziemia niepodległościowego, tu w mieszkaniach zamienionych na pokoje przesłuchań prowadzono śledztwa. Przez zaadaptowane na podręczny areszt piwnice przewinęły się setki osób, stąd ekspediowano je do obozu NKWD w Rembertowie. Począwszy od lata 1945 r. gmach przy Strzeleckiej stracił stopniowo swoją rangę w hierarchii sowieckich placówek operacyjno-śledczych. Ostatecznie latem 1945 r. przejął go WUBP w Warszawie – wykorzystując jako jeden z „podręcznych” aresztów.
Źródło: MON, ipn.gov.pl
autor zdjęć: mjr Robert Siemaszko
komentarze