moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Tankietka TKS

W latach 1932–1933 potrzeba nasycenia oddziałów polskiego wojska opancerzonymi pojazdami rozpoznawczymi oraz różne doświadczenia z użytkowania tankietek TK-3 spowodowały rozpoczęcie prac nad ulepszoną wersją tych pojazdów.


Odpowiednie prace ruszyły w marcu 1933 roku. Nowy pojazd rozpoznawczy oznaczono jako TKS. Była to głęboko zmodyfikowana konstrukcja pojazdu TK-3, ale wyposażona w nieco mocniejszy silnik tankietki TKF. W kwietniu roku 1933 ta nowa konstrukcja pomyślnie przeszła próby poligonowe (w ćwiczeniach dywizyjnych) oraz testy techniczne. Wóz TKS, po pozytywnym zaopiniowaniu, wszedł do służby w Wojsku Polskim w 1934 roku.

Jego produkcję rozpoczęto w lutym 1934 roku. Pierwsza seria wozów TKS wyniosła 20 sztuk a ich produkcję zakończono w roku 1936, gdy osiągnęła liczbę 280 sztuk. Od początku TKS był projektowany wraz z ciężkim karabinem maszynowym wz.30 Browning, chłodzonym wodą, gdyż konstrukcja tego karabinu była nowa i udana. Jednak w praktyce okazało się, że ten ckm wz. 30 był niestabilny w jarzmie i zachodziło ryzyko zranienia czy wybicia zębów strzelcowi (a prototyp pojazdu TKS miał właśnie tę broń). Jednak w tym czasie w Wojsku Polskim wycofywano z szeregu jednostek ciężkie karabiny maszynowe Hotchkiss i Schwarzlose. Ostatecznie do wozów TKS wybrano polski ckm Hotchkiss wz. 25 (czyli właściwie francuski wz. 14 przerobiony na amunicję kalibru 7,92 mm). W praktyce okazało się, że dotychczasowa tendencja tego typu ckm do zacinania się z powodu zanieczyszczeń, wewnątrz pojazdu rozpoznawczego TKS była znikoma.


Tankietka TKS – podstawowe dane:

masa: 2650 kg
załoga: 2 żołnierzy
wymiary: długość 256 cm, szerokość 176 cm, wysokość 133 cm
uzbrojenie: karabin maszynowy 7,92 mm wz. 25
pancerz: nitowany o grubości 6–8 mm (przód i tył), boki 8 mm, góra 3–4 mm, dno 4–7 mm
napęd: silnik gaźnikowy (Polski Fiat 122B), 46 KM, 6 cylindrów
prędkość maksymalna: 40 km/h



W latach 1935–1938 podjęto program zwiększenia siły ognia tankietek TKS. Rozpoczęto eksperymenty z działkiem 37 mm Puteaux wz. 18, ale duża ilość dymu emitowana przez tę broń i brak wydajnej wentylacji pojazdu wykluczyły jej użycie. Z kolei próby zamontowania uzbrojenia wieży i opracowania modelu TKW szybko zostały przerwane z uwagi na zbyt dużą wysokość całej konstrukcji oraz brak możliwości porozumiewania się dowódcy z kierowcą pojazdu. Następnie, w roku 1937, pojawił się pomysł wykorzystania najcięższego karabinu maszynowego (nkm). Wybór padł na nkm 20 mm. W połowie roku 1937 skonstruowano do niego specjalne jarzmo i przyrządy celownicze. Po tych przeróbkach nowo przezbrojone tankietki TKS poddano badaniom poligonowym, które zakończyły się sukcesem. W styczniu roku 1939 zmodyfikowane tankietki TKS zostały więc przyjęte do wyposażenia Wojska Polskiego.


Istotną wadą tak uzbrojonej TKS była jednak mała liczba amunicji, jaką można było do niej załadować, a także szczupłe jej zapasy w wojskowych magazynach. Ponieważ przezbrojenie TKS wiązało się też z przeróbką pancerza, do września 1939 roku zdążono przezbroić jedynie 24 sztuki tych pojazdów. W wojnie obronnej 1939 roku tankietki TKS miały prowadzić rozpoznanie i ubezpieczenie piechoty – zgodnie ze swoim przeznaczeniem. Ich konfrontacja z ciężkimi pojazdami pancernymi przeciwnika okazywała się jednak często tragiczna w skutkach ze względu na ich słabe uzbrojenie. Jedynie TKS-y uzbrojone w nkm 20 mm okazywały się równym przeciwnikiem dla większości niemieckich czołgów.

Mikołaj Klorek

autor zdjęć: Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Pola Bitwy nad Bzurą

dodaj komentarz

komentarze


Zyskać przewagę w powietrzu
 
Olimp w Paryżu
Bój o cyberbezpieczeństwo
W Toruniu szkolą na międzynarodowym poziomie
Operacja „Feniks” – pomoc i odbudowa
„Jaguar” grasuje w Drawsku
„Szczury Tobruku” atakują
Operacja „Feniks”. Żołnierze wzmocnili most w Młynowcu zniszczony w trakcie powodzi
Polskie „JAG” już działa
Terytorialsi zobaczą więcej
Więcej pieniędzy za służbę podczas kryzysu
Ustawa o zwiększeniu produkcji amunicji przyjęta
Ostre słowa, mocne ciosy
Ustawa amunicyjna podpisana przez prezydenta
Wybiła godzina zemsty
Karta dla rodzin wojskowych
Determinacja i wola walki to podstawa
Pożegnanie z Żaganiem
Czworonożny żandarm w Paryżu
Fundusze na obronność będą dalej rosły
„Siły specjalne” dały mi siłę!
Setki cystern dla armii
Olympus in Paris
W obronie Tobruku, Grobowca Szejka i na pustynnych patrolach
Podziękowania dla żołnierzy reprezentujących w sporcie lubuską dywizję
Polacy pobiegli w „Baltic Warrior”
Trzy medale żołnierzy w pucharach świata
Mniej obcy w obcym kraju
Transformacja wymogiem XXI wieku
SkyGuardian dla wojska
Druga Gala Sportu Dowództwa Generalnego
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Aplikuj na kurs oficerski
Donald Tusk po szczycie NB8: Bezpieczeństwo, odporność i Ukraina pozostaną naszymi priorytetami
Cele polskiej armii i wnioski z wojny na Ukrainie
Polsko-ukraińskie porozumienie ws. ekshumacji ofiar rzezi wołyńskiej
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Ogień Czarnej Pantery
Wszystkie oczy na Bałtyk
Czarna Dywizja z tytułem mistrzów
Jak Polacy szkolą Ukraińców
Sejm pracuje nad ustawą o produkcji amunicji
Jesień przeciwlotników
Nowe Raki w szczecińskiej brygadzie
Nasza broń ojczysta na wyjątkowej ekspozycji
Wielkie inwestycje w krakowskim szpitalu wojskowym
„Nie strzela się w plecy!”. Krwawa bałkańska epopeja polskiego czetnika
Kluczowa rola Polaków
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Co słychać pod wodą?
„Feniks” wciąż jest potrzebny
Zmiana warty w PKW Liban
Żaden z Polaków służących w Libanie nie został ranny
Srebro na krótkim torze reprezentanta braniewskiej brygady
Wojsko otrzymało sprzęt do budowy Tarczy Wschód
Homar, czyli przełom
Rekordowa obsada maratonu z plecakami
Szkoleniowa pomoc dla walczącej Ukrainy
Użyteczno-bojowy sprawdzian lubelskich i szwedzkich terytorialsów
Trudne otwarcie, czyli marynarka bez morza
Medycyna „pancerna”
Rosomaki w rumuńskich Karpatach

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO