Ci niezwykli ludzie powinni być punktem odniesienia dla współczesności – mówił prezydent Bronisław Komorowski podczas uroczystości odsłonięcie pomnika Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej. Monument, który stanął nieopodal Sejmu, zaprojektował rzeźbiarz Marek Moderau.
Pomnik Cichociemnych jest wspólną inicjatywą jednostki specjalnej GROM, Muzeum Powstania Warszawskiego i Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. – Zrealizowaliśmy pomysł jednego z żyjących cichociemnych gen. bryg. Stefana „Starby” Bałuka – mówi kpt. Tomasz Mika, rzecznik prasowy GROM-u, jednostki, która pielęgnuje tradycje Cichociemnych. Legendarni spadochroniarze są jej patronami. – Są dla nas wzorem patriotyzmu – dodaje kpt. Mika.
Prezydent Bronisław Komorowski objął honorowy patronat nad uroczystością odsłonięcia monumentu. – To miejsce ma skupiać pamięć rodzin żołnierzy, pamięć podwładnych, pamięć nas wszystkich. Po to, abyśmy wiedzieli, że w tej dramatycznie trudnej walce byli tak niezwykli ludzie, którzy powinni stanowić do dziś istotny punkt odniesienia nie tylko dla pamięci, ale również dla dnia współczesnego – mówił prezydent odsłaniając pomnik przy ulicy Matejki, niedaleko parlamentu.
W uroczystości uczestniczył m.in. minister obrony narodowej Tomasz Siemoniak, płk Piotr Gąstał, dowódca GROM-u, oraz cichociemni i ich rodziny.
Skąd pomysł wybudowania pomnika? – Generał bryg. Stefan „Starba” Bałuka o swojej inicjatywie opowiedział Muzeum Powstania Warszawskiego. Pracownicy muzeum zwrócili się do nas o pomoc i tak razem zrealizowaliśmy ten projekt – opowiada kpt. Mika.
Pomnik to blok z czarnego granitu, na którym znajdują się imiona, nazwiska i pseudonimy bojowe cichociemnych. "Pamięci cichociemnych, 316 spadochroniarzy żołnierzy Armii Krajowej, którzy swoje życie i losy poświęcili Tobie ojczyzno" - głosi napis na pomniku. Znajduje się na nim również znak spadochronowy cichociemnych w kształcie spadającego do walki orła oraz niewielka tabliczka z napisem "Tobie Ojczyzno".
Autorem pomnika jest warszawski rzeźbiarz Marek Moderau, współautor m.in. pomnika Żegoty w Warszawie, symbolicznego grobowca przywódców Polskiego Państwa Podziemnego w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Powązkowskim oraz autor m.in. tablic pamiątkowych upamiętniających ofiary katastrofy polskiego samolotu Tu-154 w Smoleńsku.
***
Cichociemni to specjalnie szkoleni żołnierze polskiej armii, którzy w czasie II wojny światowej byli zrzucani na spadochronach na terytorium kraju. Ich zadaniem była organizacja ruchu oporu i walka z okupantem. Cichociemnymi zostawali wyłącznie ochotnicy. Pierwszy lot i skoki odbyli w nocy z 15 na 16 lutego 1941 roku. Do końca wojny do Polski tą drogą trafiło 316 żołnierzy. Wśród nich byli m.in. gen. bryg. Leopold Okulicki „Niedźwiadek”, mjr Jan Piwnik „Ponury”, Jan Nowak Jeziorański oraz Elżbieta Zawacka „Zo” – jedyna kobieta w tej formacji.
autor zdjęć: Maciej Mędzyński
komentarze