Monografia „Wojskowe znaki tożsamości w fotografii i źródłach z epoki” przedstawia ewolucję nieśmiertelników, poczynając od armii pruskiej, która jako pierwsza wprowadziła je dla swoich żołnierzy, a kończąc na współczesnych formacjach wojskowych.
Duża część opracowania jest poświęcona jenieckim i pracowniczym znakom tożsamości z lat 1914–1945.
Autorzy, Dariusz Kaszuba i Marek Sadzikowski, prezentują nieśmiertelniki z różnych armii w różnych okresach, w tym: armii austro-węgierskiej, rosyjskiej, angielskiej, amerykańskiej, francuskiej czy włoskiej. Ze szczególną pieczołowitością od lat zbierają wszelkie wiadomości na temat historii polskich znaków tożsamości. Dlatego szczególne miejsce w książce zajmują nieśmiertelniki polskich żołnierzy walczących w różnych armiach podczas I i II wojny światowej.
Opisano także nieśmiertelniki wzór 20 i wzór 31, popularne w Wojsku Polskim w dwudziestoleciu międzywojennym oraz te używane w latach 1945–2010. Autorzy dokumenteją ponadto parametry różnych znaków tożsamościowych, ich kształty, rodzaj materiału, z którego je wykonano i przykłady współczesnych reprodukcji.
Do najciekawszych obiektów opisanych w monografii należy austriacka „kapala”, należąca do żołnierza Legionów Polskich, czy wystepujący tylko w US Navy znak tożsamości, który oprócz danych osobowych zawierał także trawiony w metalu odcisk linii papilarnych właściciela. Oba nieśmiertelniki pochodzą z okresu I wojny światowej.
Nieśmiertelnik Witolda Barbackiego, żołnierza Legionów Polskich (I wojna światowa),
który do Legionów wstąpił we wrześniu 1914 r., mając 16 lat.
Książka zawiera bogaty materiał ikonograficzny, obejmujący blisko 200 fotografii. Zanieszczone w niej zdjęcia polskich żołnierzy z września 1939 roku – z widocznymi znakami tożsamości – to wyjątkowa rzadkość w historiografii polskiego nieśmiertelnika.
Dariusz Kaszuba, Marek Sadzikowski, „Wojskowe znaki tożsamości w fotografii i źródłach z epoki”, Wydawnictwo Muzeum Orła Białego, Skarżysko Kamienna, 2012.
Książka pod patronatem medialnym „Polski Zbrojnej”.
Źródło: Muzeum Orła Białego w Skarżysku Kamiennej
autor zdjęć: Muzeum Orła Białego
komentarze