Spotykamy się w miejscu świętym, zroszonym krwią polskiego żołnierza, który walczył tu 77 lat temu i pokazał naszą waleczność i gotowość do poniesienia najwyższej ofiary w imię wolności – mówił minister Mariusz Błaszczak na Polskim Cmentarzu Wojennym na Monte Cassino podczas obchodów 77 rocznicy zdobycia wzgórza przez Polaków.
Minister zaznaczył, że walczący na włoskiej ziemi żołnierze 2 Korpusu Polskiego po 17 września 1939 roku znaleźli się pod sowiecką okupacją. Wywiezieni na Syberię, wyszli stamtąd z armią gen. Władysława Andersa i dotarli do Włoch, aby walczyć z Niemcami o wolną Polskę. – Postawa żołnierzy sprzed 77 lat, ich oddanie, waleczność i męstwo, stanowi wzór dla dzisiejszych wojskowych – podkreślił szef MON-u. Dodał też, że także dziś, dzięki wysiłkowi naszych żołnierzy, Polska jest wolna, jesteśmy w Sojuszu Północnoatlantyckim i w Unii Europejskiej. – Przykładem tego są obecni z nami polscy żołnierze, którzy na co dzień służą bezpieczeństwu w natowskim dowództwie w Neapolu i na misji UE na Sycylii – mówił Błaszczak.
Z kolei Anna Maria Anders, ambasador RP we Włoszech wyraziła żal, że z powodu ograniczeń i zagrożeń związanych z pandemią koronawirusa w uroczystości nie mogą wziąć udziału kombatanci – byli żołnierze 2 KP. – Marzę, aby nastały czasy, gdy będą mogli tutaj przyjechać, na groby swoich kolegów – stwierdziła ambasador. Podkreślała także, że podkomendni jej ojca są dla niej jak rodzina.
– Dzięki ofierze złożonej przez polskich bohaterów Włochy zostały uwolnione od faszyzmu – zaznaczył gen. Gualtiero De Cicco, komisarz generalny ds. uczczenia poległych. Mówił, że na czterech polskich cmentarzach we Włoszech spoczywa ponad 4 tys. polskich żołnierzy poległych w czasie II wojny światowej. – Przywrócili oni wolność Włochom i nasz naród zachowa ich w wiecznej pamięci – dodał generał.
Podczas pobytu na polskim cmentarzu minister uczestniczył we mszy celebrowanej przez kardynała Stanisława Dziwisza. – Stoimy w miejscu, gdzie za cenę krwi Polacy przynieśli włoskiej ziemi wolność. Kosztowało to życie ponad 1000 żołnierzy, o których dziś zobowiązani jesteśmy pamiętać – podkreślił kardynał podczas homilii. Szef MON-u złożył też wieniec przy Krzyżu Virtuti Militari.
Kolejnym punktem obchodów było odsłonięcie przez ministra Błaszczaka i dr. Enzo Salerę, burmistrza Cassino, pierwszej z dwunastu tablic tworzących ścieżkę historyczną wiodącą szlakiem polskich żołnierzy z miasta Cassino na Monte Cassino. Szlak powstał z inicjatywy Wojskowego Instytutu Wydawniczego.
– Ścieżka ta w atrakcyjny sposób upamiętnia bitwę i dzięki niej turyści mogą umiejscowić w przestrzeni wszystkie epizody walki – mówił szef polskiego MON-u. Dodał też, że szlak w sposób nowoczesny oddaje hołd polskim żołnierzom 2 KP, którzy tutaj walczyli. – Inicjatywa jest także przykładem doskonałej przyjaźni i współpracy polsko-włoskiej – stwierdził minister.
Do uczestników spotkania list skierował Piotr Gliński, minister kultury. – Cieszy mnie, że z inicjatywy WIW pamięć o bohaterach bitwy, która rozsławiła polskie oręże, została upamiętniona na szlaku z Cassino na słynne wzgórze – napisał minister.
– Czas zaciera ślady bohaterów, którzy walczyli na Monte Cassino. Poczuliśmy to, wspinając się 2 lata temu na wzgórze i wtedy powstał pomysł, aby uwiecznić tragiczne wydarzenia sprzed 77 lat – mówił w trakcie uroczystości Maciej Podczaski, dyrektor WIW. Dodał, że dzięki wsparciu Polskiej Fundacji Narodowej te marzenia stały się realne. – Komponując narrację ścieżki staraliśmy się pokazać, że opowiada ona o rzeczach dla nas świętych oraz że chcemy, aby historia naszych żołnierzy zawsze była tutaj obecna – zaznaczył dyrektor WIW.
Podkreślił też, że tablica otwierająca szlak ulokowana została w centrum Cassino – zniszczonym mieście, które po wojnie podniosło się z ruin. Maciej Podczaski dziękował ministrowi Błaszczakowi za objęcie projektu ścieżki honorowym patronatem. – Było to dla nas zobowiązaniem i motywacją – mówił. Dyrektor podkreślił również, że inicjatywa nie doszłaby do skutku bez dobrej współpracy z włoską stroną: dr. Enzo Salerą, burmistrzem Cassino, Antoine'm Tortolano, prezesem włoskiego stowarzyszenia sportowego „Aprocis”, Pino Valente, pasjonatem historii oraz pomocy polskiego olimpijczyka Bogusława Mamińskiego, organizatora „Biegu na Monte Cassino”.
Michał Góras, zastępca prezesa zarządu Polskiej Fundacji Narodowej, która sfinansowała projekt, stwierdził z kolei, że Fundacja jest niezwykle dumna, że mogła wspólnie z WIW zrealizować ścieżkę edukacyjną upamiętniającą dokonania polskich żołnierzy. – Dzięki niej możemy przekazać obecnym i przyszłym pokoleniom historię stoczonych tu bojów – mówił Góras.
– My, mieszkańcy Cassino, jesteśmy wdzięczni Polakom, którzy 77 lat temu wyzwolili nas spod niemieckiej dominacji – stwierdził dr Salera. Mówił, że dzięki powstałej ścieżce zarówno włoscy uczniowie, jak i turyści z całego świata będą mogli nie tylko wziąć udział w „Biegu na Monte Cassino”, ale też przejść historycznym szlakiem polskich żołnierzy i dowiedzieć się o ich waleczności. – Oni bili się „za wolność Naszą i Waszą” – dodał burmistrz Cassino.
Ostatnim punktem uroczystości we Włoszech było złożenie przez ministra Błaszczaka wieńca przy pomniku 6 Pułku Pancernego w Piedimonte.
autor zdjęć: st. szer. Wojciech Król / CO MON
komentarze