moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

8. lipca 2024 r. przypadła dwusetna rocznica urodzin gen. Włodzimierza Bonawentury Krzyżanowskiego – polsko amerykańskiego bohatera Wojny Secesyjnej

Z tej okazji polska konsul w Waszyngtonie Pani Teresa Chruszcz wraz z ppłk Grzegorzem Janiszewskim, pełniącym służbę w The JAG School and Legal Center w Charlottesville w Wirginii oraz przedstawiciele Polonii oddali mu hołd składając wiązanki kwiatów na grobie Generała znajdującym się na Cmentarzu Narodowym Arlington.

Gen. Włodzimierz Bonawentura Krzyżanowski (1824 - 1887) urodził się 8 lipca 1824 r. w Rożnowie pod Obornikami w Wielkopolsce, w zubożałej rodzinie szlacheckiej. Jego ojciec i dwaj wujowie walczyli w wojnach napoleońskich, a brat w powstaniu listopadowym. Był kuzynem Fryderyka Chopina.

Po śmierci ojca, matka późniejszego bohatera wojny secesyjnej została zmuszona do sprzedaży majątku w Rożnowie i wyjazdu do Królestwa Polskiego. Sam Włodzimierz wychowywał się u rodziny w Poznaniu, gdzie uczęszczał do Gimnazjum Marii Magdaleny, ówczesnego ogniska polskiego ruchu patriotycznego.

Brał udział w powstaniu w Poznaniu w 1846, po którym był ścigany przez władze pruskie i uciekł przez Hamburg do Stanów Zjednoczonych Ameryki. Tam dalej kształcił się i uczył języka. Następnie zaczął pracę jako inżynier przy budowie kolei w Wirginii i stanach Środkowego Zachodu. Po powrocie do Waszyngtonu założył przedsiębiorstwo handlowe i zaangażował się w działalność polityczną Partii Republikańskiej. Poparł też kandydaturę Abrahama Lincolna na prezydenta USA.

Po wybuchu wojny secesyjnej w 1861 roku, Krzyżanowski przystąpił do organizowania jednostki wojskowej w składzie sił zbrojnych Unii (stany tzw. Północy). W wyniku jego zabiegów powstał 58. Ochotniczy Pułk Piechoty z Nowego Jorku, w którym służbę pełniło około 150 Polaków. Jednostka ta nazywana była Legionem Polskim. Dowodził nią Krzyżanowski, awansowany do stopnia pułkownika.

Jednostka brała udział m.in. w bitwach pod Cross Keys w czerwcu 1862 r. i w drugiej bitwie pod Bull Run w sierpniu 1862 r. W tym czasie płk Krzyżanowski dowodził już 2 Brygadą, w skład której wchodził 58 PP. W bitwie pod Chancellorsville w maju 1863 r. brygada Krzyżanowskiego osłaniała odwrót XI Korpusu, opóźniając natarcie wojsk Konfederacji. W drugim dniu przełomowej dla wojny secesyjnej bitwy pod Gettysburgiem, 2 lipca 1863 roku, 2 Brygada broniła kluczowej pozycji na Cemetery Hill. Zapobiegło to przełamaniu linii obrony wojsk Unii i przyczyniło się do ostatecznego zwycięstwa Północy nad oddziałami Południa w dniu następnym.

Później jednostka pełniła służbę ochronną linii kolejowej Chattanooga - Nashville, zabezpieczając dostawy zaopatrzenia dla wojsk gen. Williama Tecumseha Shermana. Płk Krzyżanowski w marcu 1865 r. został awansowany do stopnia generała brygady, a po zakończeniu działań wojennych, w październiku 1865 roku, wraz z całym 58 pułkiem – zdemobilizowany.

Po wojnie gen. Krzyżanowski pracował jako agent rządu Stanów Zjednoczonych, między innymi negocjował zakup od carskiej Rosji Alaski w roku 1867. Potem osiadł w San Francisco w Kaliforni. Prowadził tam tawernę, w której częstym gościem był Henryk Sienkiewicz, przebywający wówczas w USA. Pisarz spotkał tam kapitana Rudolf Korwina Piotrowskiego, weterana powstania listopadowego i wojny secesyjnej, jednego z protoplastów Onufrego Zagłoby. Zapewne również tam Sienkiewicz wysłuchiwał opowieści o wojennych przypadkach polskich weteranów Wojny Secesyjnej, które później stały się kanwą przygód bohterów Trylogii.

W San Francisco Krzyżanowski zorganizował również amerykański debiut Heleny Modrzejewskiej, który zapoczątkował oszałamiającą karierę polskiej aktorki w Stanach Zjednoczonych. Prowadził też ożywioną działalność wśród polonii amerykańskiej. Dzięki stypendium ufundowanemu przez Modrzejewską, karierę w Amerycę rozpoczął Ignacy Paderewski. Pod jego wpływem prezydent Wilson sformułował w swoich czternastu punktach przygotowanych na konferencję wersalską również punkt 13. – dotyczący niepodległości Polski. Jedyny wymieniający z nazwy nieistniejące państwo.

Krzyżanowski zmarł 31 stycznia 1887 r. w Nowym Jorku. W 50. rocznicę jego śmierci, w październiku 1937 roku, jego prochy zostały z wojskowymi honorami przeniesione na Cmentarz Narodowy w Arlington. Z tej okazji orędzie radiowe wygłosił ówczesny prezydent USA Franklin Delano Roosvelt. W Warszawie wyrazy szacunku wyraził prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Ignacy Mościcki. Przed II wojną światową Generał był wymieniany na równi z Kościuszką i Pułaskim, po niej został skazany na zapomnienie przez komunistów.

W Polsce o pamięć o Generale dba Fundacja jego imienia, grupy rekonstrukcyjne z czasów Wojny Secesyjnej - 58. Ochotniczego Pułku Piechoty z Nowego Jorku – „Polskiego Legionu” i 14. Ochotniczego Pułku Piechoty z Luizjany – „Polskiej Brygady” oraz mieszkańcy Rożnowa, gdzie urodził się gen. Krzyżanowski. Od kilku lat orgnizują tam „Pikniki z Generałem”, na które licznie przyjeżdżają rekonstruktorzy, miłośnicy historii oraz amerykańscy żołnierze z V. Korpusu US Army, którego wysunięte dowództwo znajduje się w pobliskim Poznaniu. To jedno z niewielu miejsc w Polsce, związane z polsko – amerykańską historią militarną

red. PZ

autor zdjęć: arch. prywatne

dodaj komentarz

komentarze


Militarne Schengen
Bóg wojny wyłonił najlepszych artylerzystów
GROM w obiektywie. Zobaczcie sami!
Borsuki jadą do wojska!
Plan na WAM
Polska i Francja na rzecz bezpieczeństwa Europy
Rosja usuwa polskie symbole z cmentarza w Katyniu
Celne oko, spokój i wytrzymałość – znamy najlepszych strzelców wyborowych wśród terytorialsów
Mundurowi z benefitami
Żołnierze z „armii mistrzów” czekają na głosy
Wojskowa łączność w Kosmosie
Uczelnie łączą siły
Po co wojsku satelity?
Wojska amerykańskie w Polsce pozostają
Czy Strykery trafią do Wojska Polskiego?
Rządy Polski i Niemiec wyznaczają kierunki współpracy
Medyczna odsłona szkoleń wGotowości
Komplet medali wojskowych na ringu
NATO ćwiczy wśród fińskich wysp
Nowe zasady dla kobiet w armii
Pancerniacy jadą na misję
Polski „Wiking” dla Danii
F-35 z Norwegii znowu w Polsce
Zwrot na Bałtyk
Dzień wart stu lat
Sportowcy podsumowali 2025 rok
Ile powołań do wojska w 2026 roku?
Wojsko przetestuje nowe technologie
Kapral Bartnik mistrzem świata
Premier ogłasza podwyższony stopień alarmowy
Nitro-Chem stawia na budowanie mocy
Współpraca na rzecz bezpieczeństwa energetycznego
Zmierzyli się z własnymi słabościami
Razem na ratunek
W krainie Świętego Mikołaja
Holenderska misja na polskim niebie
Niebo pod osłoną
Polska niesie ogromną odpowiedzialność
Gdy ucichnie artyleria
MSPO 2025 – serwis specjalny „Polski Zbrojnej”
Z Su-22 dronów nie będzie
Żołnierze zawodowi zasilają szeregi armii
Szeremeta niepokonana na ringu w Budapeszcie
Nadchodzi era Borsuka
PKO Bank Polski z ofertą specjalną dla służb mundurowych
Czas na polskie Borsuki
Sukces bezzałogowego skrzydłowego
Wojskowe przepisy – pytania i odpowiedzi
Wojsko ma swojego satelitę!
Artylerzyści mają moc!
BWP made in Poland. Czy będzie towarem eksportowym?
Ograniczenia lotów na wschodzie Polski
Trzy „Duchy" na Bałtyk
Przygotowani znaczy bezpieczni
Szwedzi w pętli
Nowe zdolności sił zbrojnych
Koreańskie stypendia i nowy sprzęt dla AWL-u
Najdłuższa noc
Poselskie pytania o „OPW z dronem”
Sejm za Bezpiecznym Bałtykiem
Pomorscy terytorialsi w Bośni i Hercegowinie
Formoza – 50 lat morskich komandosów
Norweska broń będzie produkowana w Polsce
Najmłodszy żołnierz generała Andersa
Czwarta dostawa Abramsów
Szczyt europejskiej „Piątki” w Berlinie
Don’t Get Hacked
Najlepsi w XXII Maratonie Komandosa

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO