Żołnierz 25 Brygady Kawalerii Powietrznej kpr. Tomasz Ciach podczas ataku rebeliantów na bazę Ghazni 28 sierpnia 2013 roku dowodził sekcją strzelców wyborowych, uczestniczył w wymianie ognia, osłaniał wycofanie rannych. Wykazał się inicjatywą, rozsądkiem i zimną krwią w najtrudniejszych momentach. Za te zasługi oraz wiele innych został laureatem Buzdygana.
Do wyróżnienia Buzdyganem „Polski Zbrojnej” kpr. Tomasz Ciach dorastał rok po roku – poprzez oddanie służbie, fanatyczne niemalże podejście do szkolenia, odwagę połączoną z rozsądkiem w trudnych chwilach, podczas operacji bojowych w Iraku i Afganistanie. Kpr. Robert Derewońko „Derek” i st. szer. Przemysław Białek „Biały”, którzy przeżyli z nim najtrudniejsze chwile, mówią, jaką pewność siebie dawał im jako dowódca w boju i jak wspaniałym jest przyjacielem.
Jak większość żołnierzy 25 Brygady Kawalerii Powietrznej, miał okazję służyć w misjach irackiej i afgańskiej. Brał udział w setkach patroli i dziesiątkach operacji bojowych. Podczas zmasowanego ataku rebeliantów na bazę Ghazni 28 sierpnia 2013 roku kpr. Tomasz Ciach odegrał znaczącą rolę w obronie wysuniętej pozycji, zwanej hotelem. Dowodził swoją sekcją strzelców wyborowych, uczestniczył w wymianie ognia, osłaniał wycofanie rannych, wprowadzał idące z odsieczą siły szybkiego reagowania (Quick Reaction Force – QRF) razem z zespołem MEDEVAC. Wykazał się inicjatywą, rozsądkiem i zimną krwią w najtrudniejszych momentach.
Argumenty rekomendujących kpr. Ciacha do Buzdygana „Polski Zbrojnej” nie ograniczają się jednakże do dokonań na polu walki. Zwracają oni uwagę na prowadzenie na najwyższym poziomie kursów strzelców wyborowych, wspominają o profesjonalnym opracowaniu tabel strzeleckich czy skryptu snajperskiego.
Mjr Przemysław Wardowski, twórca idei, a następnie systemu szkolenia strzelców wyborowych w 25 BKP, uważa kpr. Ciacha za swój osobisty sukces wychowawczy i określa go jako żołnierza kompletnego: „Tomek ma w sobie wszystkie cechy znakomitego żołnierza i przez to jest właśnie wyjątkowy. Jest człowiekiem o głębokich przekonaniach patriotycznych, przeświadczonym o słuszności sprawy, w którą się angażuje, i ogromnie lojalnym wobec dowódców”.
Urodzony żołnierz? Otóż Tomasz Ciach wcale nie marzył od dzieciństwa o służbie wojskowej. Zamiłowanie miał do informatyki i za najważniejszy cel uważał ukończenie studiów. Służba wojskowa stanowiła w jego życiowych projektach co najwyżej plan B. Skorzystał z niego, gdy na trzecim roku stwierdził, że ma już dość łączenia nauki z pracą w hipermarkecie budowlanym i treningiem zapaśniczym. Bez wahania wybrał wówczas kawalerię powietrzną. Jako postać wybijająca się posturą, siłą i sprawnością, został celowniczym karabinu maszynowego pk w 3 Szwadronie 7 Batalionu 25 Brygady Kawalerii Powietrznej. Wkrótce został żołnierzem nadterminowym, a zaraz potem, w 2007 roku pojechał na misję do Iraku. Jeszcze przed wylotem przeżył chwile strachu: „Podczas zawodów złapałem paskudną kontuzję kolana i bałem się, że szwadron poleci, a mnie zostawią w Tomaszowie”.
W czasie misji rola celowniczego karabinu maszynowego była niewdzięczna – kiedy na patrolach stał w wieży, nieustannie prowadził obserwację otoczenia i był gotów w każdej chwili do otwarcia ognia. Na jego oczach zginął najlepszy przyjaciel, kpr. Piotr Nita: „Widziałem, jak po ataku wyciągają Piotrka z płonącego samochodu. Ułożyli go na ziemi. Miałem nadzieję, że jest ranny i się z tego wygrzebie. Byliśmy jedną paką – z Piotrkiem, z »Białym«, z Tomkiem Jurą. Razem się szkoliliśmy i chodziliśmy na imprezy”. To się zdarzyło 7 lutego, a 20 kwietnia poległ Tomasz Jura.
Śmierć przyjaciół miała dla kpr. Ciacha przełomowe znaczenie. Mówi o swojej reakcji po tragedii, o ówczesnych przemyśleniach: „Od razu po wypadku była we mnie taka złość, że chciałem się tłuc ze wszystkimi. Dopiero gdy jako najbliżsi koledzy nieśliśmy trumnę, dotarło do nas, co się stało. Wtedy zeszła ze mnie ta wściekłość. Nie myślałem po tej tragedii, by się wycofać ze służby, znaleźć mniej ryzykowne zajęcie. Wręcz przeciwnie, w Iraku przekonałem się, że jestem we właściwym miejscu”.
Po powrocie do kraju, w grudniu, mjr Wardowski zabrał go, już jako żołnierza zawodowego, do „wilczego stada”, zespołu strzelców wyborowych: „Czułem się, jakbym Pana Boga za nogi złapał. Miałem karabin SWD – pamiętam do dziś numery RI 273, rok produkcji 1978. Z jednej strony zaczęło się szkolenie – non stop dobówki, wyjazdy na poligon, a z drugiej zderzyłem się z bardzo wysokimi wymaganiami, ale i nietuzinkowym podejściem do żołnierzy”.
Pamięta, jaki szok przeżyli, gdy Wardowski wziął ich ze sobą do Gliwic, by poprowadzili kurs snajperski dla żołnierzy 6 Brygady Powietrznodesantowej: „Kto ma poprowadzić kurs? My? »Ciachu«, »Biały«, »Krawcu«, »Leny«… Starsi szeregowi? Strasznie się spięliśmy, czytaliśmy dużo fachowej literatury, a ze szczególną uwagą »The Ultimate Sniper« Johna Plastera, czyli biblię snajperów po angielsku. Staraliśmy się tak zaplanować szkolenie, żeby przekazać maksimum wiedzy, którą zdobyliśmy na szkoleniu z kapitanem. Kurs był naprawdę ciekawy, wręcz porywający! Uczestnicy anonimowo oceniali naszą robotę. Przechowuję te kartki do dziś, bo opinie były bardzo pozytywne”.
Tak naprawdę skrzydła rozwinął po szkole podoficerskiej, którą ukończył jako dowódca sekcji strzelców wyborowych. Po niej prowadził kursy w brygadzie, w swoim batalionie i w batalionie dowodzenia: „Zawsze czuliśmy się odmieńcami. Jeszcze w kraju, w jednostce, mówili o nas »matriksy«. Znikaliśmy w poniedziałek rano w lesie, a wracaliśmy w piątek brudni, śmierdzący, z przekrwionymi oczami, ale z poczuciem wielkiego spełnienia, że stajemy się coraz lepsi w robocie, którą kochamy”.
Podobnie było w Afganistanie: „Wychodziliśmy za bazę przeważnie w nocy, a nad ranem wracaliśmy. Choć zdarzało się nam siedzieć cały dzień na słońcu, aby zejść niezauważonym po zmroku. W każdej wolnej chwili staraliśmy się odsypiać, bo nigdy nie było wiadomo, co przyniesie następna godzina”.
„Tomek musi mieć wszystko uporządkowane”, opisuje mjr Wardowski. „Jeżeli coś było robione na wariata, to musiał sobie poszczególne zadania ułożyć po kolei. Jak była robota, to siedział nad dokumentami, nie szedł do domu. A jednocześnie to wojownik, który bez wahania pójdzie do walki z nożem w zębach. Przy tym jest bystry, inteligentny. Gdyby dokończył studia, mógłby być znakomitym oficerem”.
Kpr. Tomasz Ciach za służbę w misjach został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Krzyża Wojskowego, Gwiazdą Afganistanu i medalem ISAF, amerykańskim odznaczeniem za udział w operacji sił wsparcia bezpieczeństwa NATO. Jako znakomity szkoleniowiec z dziedziny działań strzelców wyborowych i snajperki dowodzi teraz drużyną rozpoznawczą. Po odejściu z jednostki mjr. Przemysława Wardowskiego zaniechano szkolenia strzelców wyborowych.
autor zdjęć: arch. prywatne
komentarze