Grudzień 2024 roku przyniósł duże zmiany w Wojskowym Instytucie Wydawniczym. Zmieniło się kierownictwo Instytutu oraz redaktor naczelny „Kwartalnika Bellona”. Nowy numer tego czasopisma, jeszcze edycji 2024 roku, trafia do Czytelników w zmienionej, obszerniejszej formule.
Numer otwiera artykuł dr. Rafała Depczyńskiego „Wybrane aspekty praktycznego wykorzystania ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej”. Autor, nawiązując do niedawno przyjętej ustawy o obronie cywilnej, zwraca uwagę na problem stanu schronów i ukryć w naszym kraju. Na podstawie danych Państwowej Straży Pożarnej analizuje możliwości wykorzystania przez społeczeństwo tego rodzaju obiektów w sytuacji zagrożenia. Za pozytywne uznał zmiany w prawie budowlanym, nakazujące deweloperom i inwestorom wdrożenie proobronnych rozwiązań podczas planowania i projektowania budynków.
Efektywności funkcjonowania systemu bezpieczeństwa naszego kraju jest poświęcony artykuł „Procesy decyzyjne w sytuacjach kryzysowych” autorstwa dr. Wojciecha Winklera. Zdaniem autora system bezpieczeństwa RP powinien obejmować stanowiska kierowania naczelnych władz państwa, w tym przede wszystkim władzy wykonawczej – prezydenta i premiera oraz ministerstw, województw, powiatów i gmin, wraz z dobrze przygotowanymi sztabami (zespołami). Takie podejście wynika z dynamiki i złożoności zarządzania we współczesnych organizacjach. Autor twierdzi, że w celu sprawnego i skutecznego zarządzania bezpieczeństwem państwa system ten powinien funkcjonować całodobowo.
Istotną rolę w kształtowaniu obszaru bezpieczeństwa odgrywają siły zbrojne. Wykonują one zadania na rzecz bezpieczeństwa w wielu wymiarach, nie tylko obronnym, lecz także służebnym. Pisze o tym dr Ewa Joanna Sapierzyńska w artykule „Siły Zbrojne RP jako czynnik współkształtujący środowisko bezpieczeństwa”. Autorka konkluduje, że udział wojska w kształtowaniu bezpieczeństwa wykracza poza fundamentalny obszar odpowiedzialności sił zbrojnych i realizacji ich zadań. Ochrona granic, niepodległości oraz integralności terytorium państwa jest priorytetem Sił Zbrojnych RP, ale nieoceniona jest także ich rola w wykonywaniu zadań w czasie pokoju na rzecz bezpieczeństwa wewnętrznego.
Teoretycznym i praktycznym aspektom wykorzystania cyberprzestrzeni do prowadzenia aktywnych działań dezinformacyjnych oraz cyberataków jest poświęcony artykuł dr. hab. Zbigniewa Modrzejewskiego „Wpływ dezinformacji i cyberataków na bezpieczeństwo informacyjne państwa”. Autor wskazuje, że wraz z rozwojem technologii informatycznych zwiększyły się możliwości oddziaływania informacyjnego na podmioty bezpieczeństwa. Zjawiskiem globalnym stała się dezinformacja. Wymierzona w bezpieczeństwo informacyjne państwa zagraża funkcjonowaniu instytucji państwowych, tym samym całemu państwu i jego obywatelom.
Zagadnieniu kontroli przestrzeni powietrznej w działaniach militarnych jest poświęcony artykuł ppłk. dr. inż. nawig. Sylwestra Lubiejewskiego „Kontrola przestrzeni powietrznej w świetle konfliktów zbrojnych”. Podstawą do analizy stały się konflikty zbrojne począwszy od pierwszej wojny światowej po konflikt rosyjsko-ukraiński. Autor zwraca uwagę na znaczenie kontroli przestrzeni powietrznej dla dowodzenia siłami w operacji oraz na wpływ systemu kontroli przestrzeni powietrznej na osiąganie celów militarnych z jak najmniejszymi stratami własnymi. Jako główne determinanty rozwoju systemu kontroli przestrzeni powietrznej wskazuje zapewnienie bezpieczeństwa własnym wojskom oraz efektywność wykonywania zadań.
Z kolei płk rez. dr Czesław Marcinkowski w artykule „Wartości humanistyczne w świetle agresji Rosji na Ukrainę i międzynarodowego prawa konfliktów zbrojnych” zwraca uwagę na problem kryzysu wartości humanistycznych. Świadczą o tym konflikty w byłej Jugosławii, Afganistanie i Sudanie, a także agresja Rosji na Ukrainę. Zdaniem autora konflikt rosyjsko-ukraiński jest przykładem złamania wszelkich reguł prowadzenia wojny oraz lekceważenia dotychczas wypracowanych wartości humanitarnych.
Kompleksową ocenę stanu radzieckich wojsk pancernych do połowy 1941 roku oraz analizę przyczyn ich małej skuteczności w pierwszych miesiącach wojny przedstawił płk rez. dr hab. Marek Depczyński w artykule „Rozwój radzieckich wojsk pancernych do połowy 1941 roku”. Na podstawie analizy literatury autor sformułował wniosek, że mimo przewagi liczebnej deficyt kadr oraz gwałtowne zmiany organizacyjne nie pozwoliły na racjonalne zarządzanie potencjałem tych wojsk. Utrata w pierwszych miesiącach wojny ponad 70% sprzętu pancernego spowodowała, że rozformowano wszystkie dywizje pancerne i jako zasadniczy moduł bojowy wojsk pancerno-motorowych przyjęto brygadę pancerną.
Numer zamyka artykuł mgr Marty Moskal „Motivational Orientations in the Process of Recruitment and Retention of British Military Personnel”. Autorka omawia problemy rekrutacji i retencji w armii brytyjskiej. Analizę oparła na krytycznym przeglądzie literatury przedmiotu.
Mamy nadzieję, że zaprezentowane w numerze artykuły zainteresują Czytelników i poszerzą ich wiedzę o możliwościach zwiększenia stanu bezpieczeństwa naszego państwa oraz o konflikcie za naszą wschodnią granicą. Życzymy przyjemnej lektury i zachęcamy do publikowania swoich przemyśleń na łamach naszego czasopisma.
