Dziś święto żołnierzy, którzy tysiące kilometrów od domów walczyli o pokój, jak również o nasze bezpieczeństwo. – Pamięć o tych, którzy nie wrócili z misji, jest naszym obowiązkiem. Dbanie o tych, którzy są w trudnej potrzebie, jest naszym zadaniem – mówił wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz w Dniu Weterana Działań poza Granicami Państwa. Główne uroczystości odbyły się w Lublinie.
– Weterani misji zagranicznych sprawdzili się w trudnych warunkach wojny w Iraku i Afganistanie, a także niosąc pomoc w misjach pokojowych na Bliskim Wschodzie oraz na Bałkanach – mówił wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz na placu Zamkowym w Lublinie, gdzie wojsko oraz funkcjonariusze innych służb mundurowych świętowali Dzień Weterana. Szef resortu obrony narodowej dziękował im za służbę, a ich rodzinom za wsparcie. Zasłużeni weterani i funkcjonariusze otrzymali wojskowe odznaki „Za Rany i Kontuzje” oraz medale „Za Zasługi dla Obronności Kraju”.
Film: Paweł Sobkowicz, Magdalena Kowalska-Sendek / ZbrojnaTV
Minister obrony zapowiedział, że w najbliższym czasie zostanie skierowany do społecznych konsultacji projekt nowelizacji ustawy o weteranach. Nowe przepisy mają zagwarantować zadośćuczynienie tym, którzy zostali poszkodowani podczas służby zagranicą. – Rozwiązanie systemowe jest lepsze niż wieloletnie spory sądowe, które są upokarzające dla weteranów. Nie chcemy sporów, chcemy wypłacić rekompensaty – deklarował Kosiniak-Kamysz. Zadośćuczynienia mają wynosić od 200 do 600 tys. zł. Szef MON-u zapowiedział także, że weterani zyskają dodatkowe uprawnienia dzięki Karcie Wojskowej Rodziny.
Motocyklowy rajd pamięci
W żołnierskim kalendarzu 29 maja jest dniem szczególnym – to nie tylko święto weteranów działań poza granicami państwa, lecz także Międzynarodowy Dzień Uczestników Misji Pokojowych ONZ. – Możemy być dumni z naszych żołnierzy i funkcjonariuszy, którzy pokazują na arenie międzynarodowej profesjonalizm i wyszkolenie. Za to należy się im szacunek. I o ten szacunek proszę – mówiła ppłk Katarzyna Rzadkowska, dyrektor Centrum Weterana Działań poza Granicami Państwa.
Uroczystości, w których uczestniczył także Czesław Mroczek, wiceminister spraw wewnętrznych i administracji, oraz Stanisław Wziątek, podsekretarz stanu MON, rozpoczęły się od mszy świętej odprawionej w Archikatedrze św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Lublinie. O godzinie 11:30 na placu Zamkowym odbył się apel z udziałem Kompanii Reprezentacyjnej Wojska Polskiego oraz orkiestry wojskowej. Podczas ceremonii wystąpiły również poczty sztandarowe jednostek wojskowych i służb mundurowych oraz organizacji pozarządowych skupiających weteranów.
Oficjalną część uroczystości zakończył mniej oficjalny mocny akcent – ryk silników motocykli kilkudziesięciu motocyklistów, którzy w ten sposób symbolicznie rozpoczęli Rajd Motocyklowy Weteranów. Podczas trwającej prawie miesiąc wyprawy będą podróżować po Polsce, aby odwiedzić groby kolegów poległych na misjach.
Rozpoczęcie rajdu było także okazją do zainicjowania licytacji kasku weterana, który graficznie ozdobił Marek Szatkowski z Art Garage z Nadolan koło Sanoka. – Kwota zebrana z licytacji zostanie przekazana na wsparcie członków naszej organizacji – wyjaśnił Tomasz Kloc, prezes Stowarzyszenia Rannych i Poszkodowanych w Misjach poza Granicami Kraju.
Gdy zakończyły się oficjalne uroczystości, wojsko zaprosiło gości i mieszkańców na piknik i żołnierską grochówkę. Na błoniach pod lubelskim zamkiem można było obejrzeć m.in. czołgi Abrams i Leopard oraz transporter Rosomak, także w wersji wozu ewakuacji medycznej.
Natomiast w przeddzień obchodów Dnia Weterana na strzelnicy 19 Brygady Zmechanizowanej spotkali się byli żołnierze, aby rywalizować o puchar ministra obrony oraz szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego. Zwycięzcą w strzelaniu z pistoletu wojskowego został były policjant Andrzej Idzikowski, który okazał się także najlepszym strzelcem w strzelaniu z karabinka wojskowego. Drugie miejsce w obu tych konkurencjach zajął również były policjant Grzegorz Tomczak. Trzecie miejsce na podium wywalczyli byli żołnierze: Michał Doroszuk w strzelaniu z pistoletu, a Przemysław Wójtowicz z karabinka wojskowego.
Dla weteranów w całym kraju
Uroczystości honorujące uczestników misji zagranicznych trwają w całej Polsce. Odbywają się poświęcone im biegi, koncerty i pikniki. Bractwo Weteranów w Polsce przygotowało wystawę „Nasza służba poza granicami państwa". W Klubie Dowództwa Garnizonu Warszawa weterani zebrali pamiątki, mundury, odznaczenia i dokumenty z misji pełnionych w Europie, Azji i Afryce. Ekspozycję można oglądać do 27 czerwca.
Stowarzyszenie Rodzin Poległych Żołnierzy „Pamięć i Przyszłość” było z kolei współorganizatorem koncertu „Śpiewaj i walcz”. Pod batutą ppłk. Pawła Joksa zagrała Orkiestra Reprezentacyjna Sił Powietrznych. Wystąpili także m.in. Norbi i Michał Kaczmarek. – W Lusowie pod Poznaniem upamiętniliśmy w ten sposób poległych i zmarłych podczas misji żołnierzy – mówi Lidia Kordasz-Garniewicz, prezes Stowarzyszenia.
71 lat zagranicznych misji
Dzień Weterana Działań poza Granicami Państwa został wpisany do kalendarza dzięki ustawie sejmowe z 2011 roku. Żołnierze, którzy powrócili z misji, po raz pierwszy obchodzili swoje święto 29 maja 2012 roku we Wrocławiu. W kolejnych latach główne uroczystości odbywały się m.in. w: Szczecinie, Rzeszowie, Giżycku i Kielcach.
Po raz pierwszy polscy żołnierze pojechali na misję zagraniczną w 1953 roku. Od tego czasu w operacjach wojskowych poza granicami państwa wzięło udział ponad 100 tys. żołnierzy. Życie straciło 123 Polaków. O status weterana wystąpiło dotychczas 36 315 żołnierzy, natomiast weterana poszkodowanego – 859.
autor zdjęć: Krzysztof Niedziela / CO MON
komentarze