moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Rok generała Hallera

Stał na czele Błękitnej Armii – najliczniejszej polskiej formacji wojskowej na obczyźnie podczas I wojny, dowodził też zwycięskimi oddziałami podczas wojny z bolszewikami i to właśnie on dokonał zaślubin Polski z morzem. Senat zdecydował, że 2017 jest rokiem generała Józefa Hallera. W organizację obchodów upamiętniających słynnego dowódcę włączyło się wojsko.

– Generał Józef Haller był jednym z najwybitniejszych polskich dowódców i polityków związanych z obozem narodowym i chrześcijańsko-demokratycznym – głosi uchwała senatu ustanawiająca rok 2017 rokiem gen. Hallera. W tym roku – jak podkreślili senatorowie – przypadają okrągłe rocznice wydarzeń związanych z działalnością generała. 7 lutego minie 150 lat od powstania we Lwowie pierwszego gniazda Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, polskiej organizacji patriotycznej i paramilitarnej. Od 1913 roku Haller był członkiem komendy „Sokoła” i jego instruktorem. Z kolei 4 czerwca przypada 100. rocznica powołania Błękitnej Armii, polskiej ochotniczej formacji wojskowej we Francji dowodzonej przez gen. Hallera. Natomiast 10 października 1937 roku został prezesem Rady Naczelnej partii chrześcijańsko-demokratycznej Stronnictwo Pracy.

Dokument o generale

Z okazji Roku Hallera w Polsce i we Francji odbędą się uroczystości upamiętniające generała. W ich organizację zaangażowały się polska armia i Ministerstwo Obrony Narodowej. 29 stycznia w Kościerzynie żołnierze 16 Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej, kontynuującej tradycje przedwojennej 16 Pomorskiej Dywizji Piechoty, wezmą udział w obchodach 97. rocznicy wkroczenia do miasta wojsk dowodzonych przez gen. Hallera. Ich zadaniem było wyzwolenia tych ziemi spod zaboru pruskiego.

Centralna Biblioteka Wojskowa w kooperacji z TVP realizuje też film o Błękitnej Armii i jej dowódcy. – To będzie fabularyzowany dokument z udziałem aktorów i grup rekonstrukcyjnych – podaje Jan Tarczyński, dyrektor CBW. W ramach przygotowań do realizacji dokumentu historycy m.in. z CBW przeprowadzili kwerendę w polskich i francuskich archiwach wojskowych. Odnaleźli m.in. plany obozów rekrutacyjnych, w których powstawała polska armia, protokoły z rozmów polsko-francuskich na temat jej utworzenia, archiwalne zdjęcia i filmy dokumentujące szlak bojowy Błękitnej Armii. Film ma być gotowy we wrześniu.


Film: PSSW Haller

W drugiej połowie roku planowana jest w Warszawie, prawdopodobnie na Zamku Królewskim, duża wystawa polsko-francuska poświęcona gen. Hallerowi. – Jednocześnie we Francji nasza ambasada będzie organizować uroczystości w miejscach, gdzie stacjonowały jednostki Błękitnej Armii – powiedział polsce-zbrojnej.pl prof. Wojciech Fałkowski, wiceminister obrony.

Pod koniec 2016 roku Narodowy Bank Polski wyemitował złotą i srebrną monetę kolekcjonerską upamiętniającą gen. Hallera.

Walki legionowe

Generał Józef Haller urodził się 13 sierpnia 1873 roku pod Krakowem. Po studiach na wojskowej Akademii Technicznej w Wiedniu rozpoczął służbę w austriackim 11 Pułku Artylerii, jednak po 15 latach służby, w 1910 roku, wystąpił z armii. – Osiągnąwszy stopień kapitana, nie mogąc się niczego więcej w artylerii austriackiej nauczyć, opuszczam ją by w inny sposób służyć krajowi, aż do chwili, w której Ojczyzna mnie będzie potrzebowała – napisał Haller we wspomnieniach.

Działał potem w Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół” organizując tajne szkolenia wojskowe dla polskiej młodzieży. Po wybuchu I wojny rozpoczął formowanie Legionu Wschodniego we Lwowie. – Ponieważ część jego żołnierzy odmówiła złożenia przysięgi na wierność austriackiemu cesarzowi, legion się rozpadł – mówi Tomasz Zieliński, historyk zajmujący się okresem I wojny.

Haller zebrał legionistów, którzy chcieli dalej walczyć i stworzył 3. Pułk Legionów. Jednostka brała udział w obronie Karpat Wschodnich przed Rosjanami. W lipcu 1916 roku płk Haller objął dowództwo 2. Brygady Legionów Polskich. 15 lutego 1918 roku, wraz z podległymi oddziałami, przebił się przez front austriacko-rosyjski, aby połączyć się ze stacjonującymi w Rosji polskimi formacjami. Wkrótce stanął na czele 5. Dywizji Strzelców Polskich, a następnie Korpusu Polskiego na Ukrainie.

Błękitna Armia

W lipcu 1918 roku generał dotarł do Francji, gdzie 4 października objął dowództwo nad formującą się ochotniczą Armią Polską. Państwa Ententy uznały Błękitną Armię, zwaną tak od koloru mundurów, za jedyną samodzielną, sojuszniczą i współwalczącą armię polską. W 1918 roku polskie oddziały wzięły udział w walkach z Niemcami w Wogezach i Szampanii. W 1919 roku Armia Polska licząca niemal 70 tysięcy żołnierzy została przetransportowana do Polski. Wzięła udział w zwycięskich walkach polsko-ukraińskich w Galicji Wschodniej i na Wołyniu. – Nowoczesna broń Błękitnej Armii, zwłaszcza samoloty i czołgi Renault FT-17, wzmocniły tworzące się wojsko polskie – zaznacza historyk.

Generał przybył do Warszawy 21 kwietnia 1919 roku witany jak bohater narodowy. Dwa miesiące później dowodził Frontem Południowo-Zachodnim, zaś w październiku powierzono mu Front Pomorski i zadanie pokojowego przejęcia Pomorza przyznanego Polsce na mocy Traktatu Wersalskiego. Akcja rozpoczęła się 18 stycznia 1920 roku od zajęcia Torunia i trwała do 11 lutego, kiedy ostatni żołnierze niemieccy opuścili Gdańsk. 10 lutego w Pucku generał dokonał symbolicznych zaślubin Polski z morzem. – Rzeczpospolita stała się znów władczynią na swoim Bałtyku – wspominał Haller.

Podczas wojny polsko-bolszewickiej gen. Haller został Generalnym Inspektorem Armii Ochotniczej, a w trakcie Bitwy Warszawskiej dowodził wojskami broniącymi przedpola stolicy. W odrodzonej Polsce pełnił funkcję m.in. Generalnego Inspektora Artylerii, stał też na czele Związku Harcerstwa Polskiego. – W 1926 roku po skrytykowaniu przewrotu majowego Józefa Piłsudskiego został przeniesiony w stan spoczynku – przypomina Zieliński.

W latach 1936–1939 gen. Haller był jednym z organizatorów i przywódców opozycyjnego wobec sanacji Frontu Morges, a w 1937 roku został prezesem nowo utworzonego Stronnictwa Pracy. Po wybuchu II wojny przedostał się do Wielkiej Brytanii i został ministrem oświaty w Rządzie na Uchodźstwie. Zmarł 4 czerwca 1960 roku w Londynie. 33 lata później jego prochy spoczęły w kościele garnizonowym w Krakowie.

Anna Dąbrowska

autor zdjęć: Narodowe Archiwum Cyfrowe

dodaj komentarz

komentarze


NATO silniejsze niż kiedykolwiek
 
Czworonożny żandarm w Paryżu
Polskie armatohaubice na poligonie w Estonii
Realizm dowodzenia
WAT po raz 74 zainaugurował rok akademicki
Tłumy biegły po nóż komandosa
Zapomogi dla wojskowych poszkodowanych w powodzi
Zwycięzca w klęsce, czyli wojna Czang Kaj-szeka
Hubalczycy nie złożyli broni
Album o żołnierzach-olimpijczykach
Tydzień Kormorana
Odznaczenia państwowe za medale paryskich igrzysk
Projekt wsparcia dla pracodawców żołnierzy
Żeby drużyna była zgrana
„Kieszonkowy” okręt podwodny
Płk dr Sowa: Szkolenie rezerw osobowych jest częścią planu budowy systemu służby powszechnej
Cyniczna gra Bacha
Żaden z Polaków służących w Libanie nie został ranny
MON podsumowało 10 miesięcy rządów koalicji
Wojsko połączy Głuchołazy
Olimp w Paryżu
Wyższe świadczenie mieszkaniowe dla żołnierzy
Paryż – odliczanie do rozpoczęcia igrzysk!
Na Białej Głuchołaskiej stanął most
Podwyżki dla niezawodowych
Pod Kockiem walczyli do końca
Drony nad poligonem
Trójstronne porozumienie
Radar na bezzałogowce
WOT z Pomorza ze wsparciem dla Dolnego Śląska
NATO odpowiada na falę rosyjskich ataków
Polska i Turcja – od wojen do szacunku i sympatii
Ogniem i dynamitem
Widzenie przyszłości
Wojsko Polskie w oczach zagranicznych mediów
Adm. Bauer: NATO jest na właściwej ścieżce
Kaszubski Tygrys
Przełom w sprawie rzezi wołyńskiej?
Cezary Tomczyk o podkomisji smoleńskiej
Ukraińska wizja MRAP-a
Na zapleczu Feniksa
Pamiętamy o bohaterach Batalionów Chłopskich
Nie rewolucja, lecz ewolucja
Operacja „Feniks” – pomoc i odbudowa
Czy Orka przypłynie z Korei?
Ocean dronów
Polacy pobiegli w „Baltic Warrior”
Operacja „Feniks” – służby działają, wspierają, ale też niosą nadzieję
Czarne Pantery już w Poznaniu
Ramstein Flag nad Grecją
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
25 km na 25 lat Polski w Sojuszu
Ostre słowa, mocne ciosy
Underwater Academy
Więcej wojska wesprze powodzian
Ukoić ból po stracie
Olympus in Paris

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO