Mija 97 lat, od kiedy wojsko rozpoczęło tu szkolenie kadr łączności – mówił płk Ireneusz Fura, komendant Centrum Szkolenia Łączności w czasie święta jednostki. Głównym punktem uroczystości w Zegrzu było odsłonięcie tablicy upamiętniającej mjr. Konstantego Mikołaja Radziwiłła. Oficer AK został zamordowany przez Niemców w 1944 roku, a jego szczątki odnaleziono w zegrzyńskich koszarach.
– Łączność to nerw armii. To wy, żołnierze i pracownicy Centrum Szkolenia Łączności i Informatyki, pomnażacie jego dorobek. Dzięki temu Centrum jest przykładem nowoczesnego ośrodka szkolenia w profesjonalnych siłach zbrojnych – mówił podczas święta jednostki gen. bryg Andrzej Danielewski, inspektor szkolenia Dowództwa Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych.
Początki Centrum sięgają okresu międzywojennego. 13 września w 1919 roku utworzono w Zegrzu Obóz Wyszkolenia Oficerów Wojsk Łączności. – Mija 97 lat, od kiedy wojsko rozpoczęło tu szkolenie. To cały wiek rozwoju łączności w polskiej amii – mówił płk Ireneusz Fura, komendant Centrum Szkolenia Łączności i Informatyki. W tym roku jednak święto jednostki odbyło się dzień później, by upamiętnić inne wydarzenie. 14 września w 1944 roku na terenie koszar został zamordowany przez Niemców mjr Konstanty Mikołaj Radziwiłł, ps. „Korab”, oficer Armii Krajowej. Jego szczątki po 25 latach znaleziono przypadkiem.
Miejsce pamięci mjr. Radziwiłła
Żołnierze zegrzyńskiego Centrum, 26 Oddziału Gospodarczego i władze samorządowe postanowiły upamiętnić to miejsce. – Postawa majora jest bez wątpienia przykładem patriotyzmu i oddania sprawom państwa. Odsłoniętą dziś tablicą składamy hołd walecznemu oficerowi – mówił płk Ireneusz Fura.
W uroczystej zbiórce wzięli udział m.in. biskup polowy Wojska Polskiego gen. bryg Józef Guzdek, gen. bryg. Jarosław Kraszewski, dyrektor Departamentu Zwierzchnictwa nad Siłami Zbrojnymi w BBN, Sławomir Frątczak, dyrektor Departamentu Edukacji, Kultury i Dziedzictwa MON. Obecny był także minister zdrowia Konstanty Radziwiłł, wnuczek majora. – W tym szczególnym miejscu, gdzie 47 lat temu podchorążowie pracujący przy odbudowie strzelnicy znaleźli szczątki dziadka, chciałbym w imieniu całej rodziny serdecznie podziękować za to wielkie odznaczenie – mówił minister Radziwiłł. Przypomniał okoliczności identyfikacji zwłok majora. – Dziadek miał przy sobie medalik, małe pudełeczko z relikwiami świętego Jana Bosko. Od początku nie mieliśmy więc wątpliwości, czyje szczątki zostały odnalezione – podkreślał minister zdrowia.
W uroczystym odsłonięciu pamiątkowej tablicy uczestniczył również Mariusz Błaszczak, minister spraw wewnętrznych i administracji. – Śmierć majora była męczeńska, ale przyniosła owoce. Wiemy dziś, jak należy się zachować, jakie wzorce przekazywać młodemu pokoleniu – podkreślał minister. W imieniu prezydenta Andrzeja Dudy szef MSWiA przekazał wnukowi oficera, ministrowi Radziwiłłowi, pośmiertnie nadany Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski.
Koszary otwarte
Poza oficjalnymi uroczystościami w zegrzyńskim Centrum zorganizowano pokaz sprzętu, z jakiego na co dzień korzystają żołnierze. Na wystawie stanęły m.in. zautomatyzowane wozy dowodzenia: Łowcza, Rega-1, ZWD-3, aparatownie, ruchomy warsztat naprawczy, autocysterny, zintegrowany węzeł teleinformatyczny Jaśmin, ruchomy węzeł łączności cyfrowej RWŁC-10/T czy radiostacje: R-140M oraz RF-5000. Wcześniej sprzęt ten można było obejrzeć podczas defilady pododdziałów i pojazdów. Centrum w Zegrzu odwiedziło ponad 500 osób, w tym uczniowie współpracujących z jednostką szkół.
Zegrzyńskie Centrum Szkolenia Łączności i Informatyki powstało 1 października 1997 roku na bazie rozformowanych Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Łączności i Centrum Szkolenia Łączności. Jest jedynym ośrodkiem w kraju, który kształci kadry wojsk łączności i informatyki na potrzeby sił zbrojnych. Każdego roku szkoli się tu ponad 5 tys. osób.
Konstanty Radziwiłł brał udział w wojnie obronnej 1939 roku, a od 1941 roku był członkiem Związku Walki Zbrojnej (późniejsza AK) i należał do I Rejonu Legionowo w VII Obwodzie „Obroża” Okręgu Warszawskiego. W połowie sierpnia 1944 roku w wyniku akcji prowadzonej przez Niemców członków jego oddziału schwytano. On sam został aresztowany w sierpniu 1944 roku i zamordowany strzałem w tył głowy 14 września na terenie koszar w Zegrzu. Jego szczątki odnaleziono przypadkiem w maju 1969 roku, w trakcie przebudowy strzelnicy na terenie Oficerskiej Szkoły Łączności.
Komisja Polskiego Czerwonego Krzyża zidentyfikowała je po zbadaniu szkieletu oraz na podstawie znalezionego relikwiarza. Pogrzeb Konstantego Radziwiłła odbył się na cmentarzu w Serocku. Oficer został pośmiertnie odznaczony m.in. Krzyżem Walecznych, Medalem Wojska Polskiego oraz Krzyżem AK.
We wrześniu 2009 roku imieniem majora zostało nazwane gimnazjum w Zegrzu. W 2013 roku w wyniku starań Światowego Związku Żołnierzy AK minister obrony narodowej awansował por. Radziwiłła na stopień majora. Rok później miejsce odnalezienia szczątków polskiego oficera wpisano w mapę turystycznego szlaku patriotycznego Polski Walczącej.
autor zdjęć: kpt. Krzysztof Baran
komentarze