moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Wyroki przeciw Podziemnej Polsce

70 lat temu, 21 czerwca 1945 roku, sąd w Moskwie ogłosił wyrok w sprawie aresztowanych przez NKWD przywódców Polskiego Państwa Podziemnego. W sfingowanym procesie skazano ich za działania przeciwko Związkowi Sowieckiemu i współpracę z Niemcami. Wśród skazanych był ostatni dowódca Armii Krajowej – generał Leopold Okulicki.

– To organizatorzy zabójstw i dywersji, spiskowcy, oszczercy i prowokatorzy, którzy kierowali akcją terrorystyczną przeciwko oficerom i żołnierzom Armii Czerwonej – tak gen. Nikołaj Afanasjew, generalny prokurator wojskowy Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich, oskarżał szesnastu przywódców Polskiego Państwa Podziemnego podczas procesu w Moskwie w czerwcu 1945 roku.
Polskich przywódców NKWD podstępnie aresztowało 27 i 28 marca, gdy przybyli do Pruszkowa na zaproszenie sowieckich dowódców. Mieli tam omówić realizację ustaleń konferencji jałtańskiej i normalizację stosunków między Armią Krajową a Armią Czerwoną.

Fałszywe zarzuty

Wśród zatrzymanych byli: gen. Leopold Okulicki, ostatni dowódca AK, Jan Stanisław Jankowski, wicepremier i Delegat Rządu na Kraj, Kazimierz Pużak, przewodniczący podziemnego parlamentu zwanego Radą Jedności Narodowej i jego zastępca Aleksander Zwierzyński.

Sowieci aresztowali także 11 przedstawicieli głównych ugrupowań politycznych: Kazimierza Bagińskiego, Adama Bienia i Stanisława Mierzwę ze Stronnictwa Ludowego; Stanisława Jasiukowicza, Kazimierza Kobylańskiego i Zbigniewa Stypułkowskiego ze Stronnictwa Narodowego; Józefa Chacińskiego i Stanisława Urbańskiego ze Stronnictwa Pracy; Eugeniusza Czarnowskiego i Stanisława Michałowskiego ze Zjednoczenia Demokratycznego oraz Antoniego Pajdaka z Polskiej Partii Socjalistycznej. Zatrzymano również tłumacza Józefa Stemlera-Dąbskiego.
Wszyscy zostali przewiezieni do Moskwy i osadzeni w więzieniu na Łubiance, gdzie przez kilka miesięcy poddawano ich brutalnym przesłuchaniom. 18 czerwca Kolegium Wojskowego Sądu Najwyższego rozpoczęło proces pokazowy, któremu przewodniczył gen. Wasilij Ulrych, prokurator znany z procesów politycznych lat 30. XX wieku.

Proces szesnastu

Polskim przywódcom na podstawie fałszywych dowodów zarzucono działania przeciwko Armii Czerwonej i Związkowi Sowieckiemu, działalność terrorystyczno-dywersyjną i szpiegowską oraz współpracę z Niemcami przeciwko ZSRS. – Nie możecie udowodnić, że nie walczyliśmy z Niemcami przez pięć lat, najlepsi polscy patrioci wzięli udział w tej walce – stwierdził przed sądem generał Okulicki.

Prawdziwym celem moskiewskiego procesu było jednak odsunięcie przedstawicieli legalnej polskiej władzy od udziału w tworzeniu odradzającego się kraju. – Zarzuty wobec polskich przywódców miały ich upokorzyć i poniżyć w oczach świata – mówił dr Łukasz Kamiński, prezes Instytutu Pamięci Narodowej, podczas uroczystości upamiętniającej aresztowanie szesnastu, którą zorganizowano 27 marca tego roku w Pruszkowie.

Nowy porządek

Po trzech dniach procesu, 21 czerwca, ogłoszono wyroki. Generał Okulicki został skazany na 10 lat więzienia, Jankowski na 8 lat, Bień i Jasiukowicz na 5 lat. Pozostali otrzymali kary od 1,5 roku do 4 miesięcy więzienia.

– Proces szesnastu był jawnym pogwałceniem prawa międzynarodowego, które nie uznaje sądzenia przywódców państwowych jednego kraju przez sądy innych państw – podkreślał dr Kamiński.

Trzech ze skazanych nigdy już nie opuściło sowieckich więzień. Zmarli w nich: generał Okulicki, Jasiukowicz i Jan Jankowski. Według władz radzieckich przyczynami zgonów były choroby, jednak prawdopodobnie wszyscy zostali zamordowani.

Pozostali skazani po odbyciu kary wrócili do kraju. Ale i w ojczyźnie spotkały ich kolejne represje i aresztowania ze strony ówczesnych władz państwa.

Anna Dąbrowska

autor zdjęć: Wikipedia

dodaj komentarz

komentarze


Judocy Czarnej Dywizji najlepsi w Wojsku Polskim
 
Siły szybkiego reagowania na Pustyni Błędowskiej
Rosjanom wyciekły dwa miliony tajnych dokumentów
Wojskowe wsparcie dla TOPR-u
Piloci na straży bezpieczeństwa
Współpraca MON-u z weteranami i rezerwistami
ASzWoj na warcie od pokoleń
Kolejny krok ku wypowiedzeniu konwencji ottawskiej
Wyzwanie, które integruje
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Bezzałogowce w Wojsku Polskim – serwis specjalny
Szukasz pomysłu na wakacje? Może szkolenie wojskowe?
Droga pełna emocji
Dodatkowe kamizelki dla żołnierzy
Rosyjska maszyna Su-24 przechwycona przez polskie F-16
Robotyka to przyszłość medycyny
Badania z WAT-u na misji AX-4
Nowe cele obronne NATO
Dezamet rośnie w siłę
Nowe garaże dla Leopardów w Świętoszowie
Siła zaplecza
Od chaosu do wiktorii
Zmagania sześcioosobowych armii
Wojskowi dyplomaci wsparli weteranów II wojny
Misja PKW „Olimp” doceniona
Podejrzane manewry na Bałtyku
„Zapad’ 25” przenosi się dalej od polskiej granicy
ZMU dla marynarzy
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Unijni ministrowie podpisali SAFE
Czterej pancerni przeciw wyklętym
Dzień, który zmienił bieg wojny
Są wszędzie tam, gdzie stawką jest bezpieczeństwo
Kajakarze i ratownicy wodni z workiem medali
Film o Feniksie i terytorialsach
Jesteś na Signalu? Nie daj się złowić cyberprzestępcy!
GROM w obiektywie. Zobaczcie sami!
W strategicznym miejscu o bezpieczeństwie Polski
PGZ na nowo
Pogrom rosyjskiego lotnictwa strategicznego
WOT z pomocą tonącym
Historyczne zwycięstwo ukraińskiego F-16
Trzy okręty, jeden zespół
Kręgosłup dowodzenia Wojskiem Polskim
W Dęblinie tylko do przodu
Specjalsi opanowali amerykański okręt
Ogniem i tarczą
Typhoony i Gripeny nad Bałtykiem
Walczmy mądrze
Najlepsi snajperzy wśród specjalsów
Wyzwanie, które integruje
Generał, olimpijczyk, postać tragiczna
W wakacje wstąp do WOT-u!
Letni wypoczynek z MON-em
Jeśli przerzut, to tylko z logistykami
Sportowcy z „armii mistrzów” na podium wioślarskich ME
Na Wiejskiej o wydatkach na obronność i weteranach
Po medale z okazji 100-lecia LAW-u
Żołnierz influencer?
Prawo dla kluczowych inwestycji obronnych
Żołnierze z dodatkiem od czerwca
Nasi czołgiści najlepsi
Karol Nawrocki wybrany na prezydenta RP
Zagadkowe znalezisko na Podkarpaciu
Donald Tusk: W kwestii bezpieczeństwa słowa zamieniliśmy w czyny
Wojsko zmodyfikowało program śmigłowcowy
Kierunek Karkonosze
Pilecki. Do końca walczył z tyranią

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO