moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Wyroki przeciw Podziemnej Polsce

70 lat temu, 21 czerwca 1945 roku, sąd w Moskwie ogłosił wyrok w sprawie aresztowanych przez NKWD przywódców Polskiego Państwa Podziemnego. W sfingowanym procesie skazano ich za działania przeciwko Związkowi Sowieckiemu i współpracę z Niemcami. Wśród skazanych był ostatni dowódca Armii Krajowej – generał Leopold Okulicki.

– To organizatorzy zabójstw i dywersji, spiskowcy, oszczercy i prowokatorzy, którzy kierowali akcją terrorystyczną przeciwko oficerom i żołnierzom Armii Czerwonej – tak gen. Nikołaj Afanasjew, generalny prokurator wojskowy Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich, oskarżał szesnastu przywódców Polskiego Państwa Podziemnego podczas procesu w Moskwie w czerwcu 1945 roku.
Polskich przywódców NKWD podstępnie aresztowało 27 i 28 marca, gdy przybyli do Pruszkowa na zaproszenie sowieckich dowódców. Mieli tam omówić realizację ustaleń konferencji jałtańskiej i normalizację stosunków między Armią Krajową a Armią Czerwoną.

Fałszywe zarzuty

Wśród zatrzymanych byli: gen. Leopold Okulicki, ostatni dowódca AK, Jan Stanisław Jankowski, wicepremier i Delegat Rządu na Kraj, Kazimierz Pużak, przewodniczący podziemnego parlamentu zwanego Radą Jedności Narodowej i jego zastępca Aleksander Zwierzyński.

Sowieci aresztowali także 11 przedstawicieli głównych ugrupowań politycznych: Kazimierza Bagińskiego, Adama Bienia i Stanisława Mierzwę ze Stronnictwa Ludowego; Stanisława Jasiukowicza, Kazimierza Kobylańskiego i Zbigniewa Stypułkowskiego ze Stronnictwa Narodowego; Józefa Chacińskiego i Stanisława Urbańskiego ze Stronnictwa Pracy; Eugeniusza Czarnowskiego i Stanisława Michałowskiego ze Zjednoczenia Demokratycznego oraz Antoniego Pajdaka z Polskiej Partii Socjalistycznej. Zatrzymano również tłumacza Józefa Stemlera-Dąbskiego.
Wszyscy zostali przewiezieni do Moskwy i osadzeni w więzieniu na Łubiance, gdzie przez kilka miesięcy poddawano ich brutalnym przesłuchaniom. 18 czerwca Kolegium Wojskowego Sądu Najwyższego rozpoczęło proces pokazowy, któremu przewodniczył gen. Wasilij Ulrych, prokurator znany z procesów politycznych lat 30. XX wieku.

Proces szesnastu

Polskim przywódcom na podstawie fałszywych dowodów zarzucono działania przeciwko Armii Czerwonej i Związkowi Sowieckiemu, działalność terrorystyczno-dywersyjną i szpiegowską oraz współpracę z Niemcami przeciwko ZSRS. – Nie możecie udowodnić, że nie walczyliśmy z Niemcami przez pięć lat, najlepsi polscy patrioci wzięli udział w tej walce – stwierdził przed sądem generał Okulicki.

Prawdziwym celem moskiewskiego procesu było jednak odsunięcie przedstawicieli legalnej polskiej władzy od udziału w tworzeniu odradzającego się kraju. – Zarzuty wobec polskich przywódców miały ich upokorzyć i poniżyć w oczach świata – mówił dr Łukasz Kamiński, prezes Instytutu Pamięci Narodowej, podczas uroczystości upamiętniającej aresztowanie szesnastu, którą zorganizowano 27 marca tego roku w Pruszkowie.

Nowy porządek

Po trzech dniach procesu, 21 czerwca, ogłoszono wyroki. Generał Okulicki został skazany na 10 lat więzienia, Jankowski na 8 lat, Bień i Jasiukowicz na 5 lat. Pozostali otrzymali kary od 1,5 roku do 4 miesięcy więzienia.

– Proces szesnastu był jawnym pogwałceniem prawa międzynarodowego, które nie uznaje sądzenia przywódców państwowych jednego kraju przez sądy innych państw – podkreślał dr Kamiński.

Trzech ze skazanych nigdy już nie opuściło sowieckich więzień. Zmarli w nich: generał Okulicki, Jasiukowicz i Jan Jankowski. Według władz radzieckich przyczynami zgonów były choroby, jednak prawdopodobnie wszyscy zostali zamordowani.

Pozostali skazani po odbyciu kary wrócili do kraju. Ale i w ojczyźnie spotkały ich kolejne represje i aresztowania ze strony ówczesnych władz państwa.

Anna Dąbrowska

autor zdjęć: Wikipedia

dodaj komentarz

komentarze


Bałtyk – wciąż bezpieczny czy już nie?
 
Odbudowa obrony cywilnej kraju
Na Dolnym Śląsku „Wakacje z WOT” coraz popularniejsze
Rosyjska maszyna Su-24 przechwycona przez polskie F-16
Śmierć gorsza niż wszystkie
Inwestycja w żołnierzy
Podejrzane manewry na Bałtyku
The Power of Infrastructure
GROM’s DNA
Podróż w ciemność
Generał „Grot” – pierwszy dowódca AK
Policjanci w koszarach WOT
Prawo dla kluczowych inwestycji obronnych
NATO przechodzi do działania
Kadeci z NATO i z Korei szkolili się w Karkonoszach
Specjalsi pod nowym dowództwem
Szczyt w Hadze zakończony, co dalej?
Terytorialsi z Dolnego Śląska najlepiej wysportowani
Pionierski dron
Żołnierze z 10 Brygady Kawalerii Pancernej powalczą w IV lidze
USA przyłączyły się do ataku Izraela na Iran
Rodzinne ćwiczenia z wojskiem
Rakiety dla polskich FA-50
Historyczne zwycięstwo ukraińskiego F-16
Ewakuacja Polaków z Izraela
Ratownik w akcji
K2. Azjatycka pantera
Pancerny kot w polskim wojsku
Żołnierze PKW Irak są bezpieczni
Więcej na obronność, silniejsze NATO
ORP „Necko” idzie do natowskiego zespołu
Święto sportów walki w Warendorfie
Wybierz Wydarzenie Historyczne Roku
Świat F-35
GROM w obiektywie. Zobaczcie sami!
Sukcesy żołnierzy na międzynarodowych arenach
Dekapitacyjne uderzenie w Iran
Nie żyje żołnierz PKW Irak
Kajakami po medale
Polki wicemistrzyniami Europy w szabli
Pierwsze oficerskie gwiazdki
„Swift Response ‘25”, czyli lekka piechota w ciężkim terenie
Pestki, waafki, mewki – kobiety w Polskich Siłach Zbrojnych
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Policja ze wsparciem wojskowego Bayraktara
Wyższe stawki dla niezawodowych
Flyer, zdobywca przestworzy
Żołnierze WOT-u szkolili się w Słowenii
Marynarka świętuje i zaprasza na okręty
Zbrodnia we wsi, której już nie ma
Strażnicy polskiego nieba
Polska z dodatkowym wsparciem sojuszników
Pociski do FA-50 i nowe Rosomaki
Planowano zamach na Zełenskiego
Drukowanie dronów
Dzień, który zmienił bieg wojny
Nowa dostawa Homarów-K
Posłowie za wypowiedzeniem konwencji ottawskiej
Szczyt NATO nie tylko o wydatkach na obronność
Wypadek Rosomaka
Gen. Szkutnik o planach 18 Dywizji

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO