moja polska zbrojna
Od 25 maja 2018 r. obowiązuje w Polsce Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, zwane także RODO).

W związku z powyższym przygotowaliśmy dla Państwa informacje dotyczące przetwarzania przez Wojskowy Instytut Wydawniczy Państwa danych osobowych. Prosimy o zapoznanie się z nimi: Polityka przetwarzania danych.

Prosimy o zaakceptowanie warunków przetwarzania danych osobowych przez Wojskowych Instytut Wydawniczy – Akceptuję

Powstanie Memoriał im. gen. Maczka

W Bredzie, holenderskim mieście, które w 1944 roku wyzwolili spod niemieckiej okupacji Polacy, powstanie centrum upamiętniające generała Maczka i żołnierzy 1 Polskiej Dywizji Pancernej. Budowa placówki ma się rozpocząć w przyszłym roku, a jej otwarcie zaplanowano na 2019 rok, czyli na 75. rocznicę wyzwolenia Bredy.

Centrum ma nosić nazwę Memoriał im. gen. Stanisława Maczka. Polska włączy się w budowę ośrodka. List intencyjny w tej sprawie został podpisany podczas obchodów 73. rocznicy wyzwolenia miasta przez 1 Polską Dywizję Pancerną. – Utworzenie Memoriału im. gen. Stanisława Maczka pozwoli ugruntować u zachodnich Europejczyków pełniejszą wiedzę o polskim losie w czasie II wojny światowej – mówił wiceminister kultury Jarosław Sellin, który w imieniu Polski podpisał dokument. Ze strony holenderskiej podpis złożyli Paul Depla, burmistrz Bredy, oraz Frans Ruczynski, prezes Fundacji „Muzeum Generała Maczka”. To właśnie ta fundacja zainicjowała budowę placówki. – Memoriał będzie miejscem łączącym przeszłość z przyszłością, gdzie będzie można zdobyć informacje o żołnierzach 1 Dywizji Pancernej – mówił Frans Ruczynski, syn Konrada Ruczyńskiego, żołnierza gen. Maczka. Jak dodał, mimo upływu ponad 70 lat, nadal wiele osób interesuje się tym, jak 29 października 1944 roku wyglądało wyzwolenie miasta.

W budynku znajdzie się m.in. centrum informacji i dokumentacji wraz z biblioteką, audytorium, w którym będą pokazywane filmy i organizowane lekcje dla młodzieży, oraz sale wystawowe. W Memoriale będzie można zobaczyć niektóre eksponaty (m.in. mundur generała i motocykl maczkowców) z kolekcji działającego wcześniej w Bredzie Muzeum Generała Maczka. Placówka funkcjonowała 17 lat na terenie koszar wojskowych w Bredzie. W 2015 roku została zamknięta w związku z planami wybudowania w tym miejscu ośrodka szkoleniowego. Obecnie – jak przypomniał Frans Ruczynski – kolekcja należąca do muzeum jest przechowywana w magazynach udostępnionych przez holenderskie ministerstwo obrony.

Zbieranie funduszy

Memoriał im. gen. Maczka powstanie obok Polskiego Honorowego Cmentarza Wojskowego Ettensebaan w Bredzie, największej polskiej nekropolii wojskowej w Holandii. Spoczywa tutaj ponad 160 polskich żołnierzy, tu także został pochowany gen. Maczek.

Budowa placówki ma się rozpocząć w przyszłym roku. Ma być ona otworzona w październiku 2019 roku, na 75. rocznicę wyzwolenia Bredy. Powstanie Memoriału pochłonie około 1,5 mln euro. Na razie władze Bredy przeznaczyły na ten cel 200 tys. euro, ale trwa zbiórka pozostałych funduszy. – Liczymy na datki mieszkańców Bredy oraz Polaków z Holandii, również na dotacje władz lokalnych, m.in. prowincji Brabancja Północna, w której leży Breda. A także na wsparcie szkół, firm i organizacji z tego regionu oraz holenderskiego „Funduszu Wolności", który opiekuje się miejscami pamięci – wyliczał Ruczynski.

Polski resort kultury we współpracy z Muzeum Historii Polski pomoże w wykonaniu części ekspozycji, która znajdzie się w Memoriale. – Mamy wybitnych specjalistów, jeśli chodzi o nowoczesną muzeologię czy konstruowanie multimedialnych muzeów. Przykładami są Muzeum Powstania Warszawskiego i Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Tymi doświadczeniami chcemy się podzielić z przyjaciółmi holenderskimi – mówił Jarosław Sellin.

Wiceminister podkreślił, że pamiątki po żołnierzach i gen. Maczku trzeba pokazać atrakcyjnie tak, aby młode pokolenie uznało, że jest to miejsce warte odwiedzenia. – Będziemy pomagać Holendrom w tworzeniu takiej wystawy stałej, a także wystaw czasowych i plenerowych – dodał Sellin.

Polski wkład

Podpisanie listu intencyjnego było jednym z punktów obchodów 73. rocznicy wyzwolenia Bredy. Główne uroczystości odbyły się na polskich cmentarzach wojennych w Bredzie i Oosterhout, gdzie spoczywają polegli Polacy. Pamięć o nich uczczono apelem poległych i salwą honorową, złożono kwiaty i zapalono znicze na mogiłach żołnierzy.
W uroczystościach wzięli udział weterani – ostatni żołnierze gen. Maczka przybyli z Polski, Wielkiej Brytanii, Belgii i Holandii, a także gen. dyw. Jarosław Mika, dowódca generalny RSZ oraz delegacja 11 Dywizji Kawalerii Pancernej z Żagania, która dziedziczy tradycje 1 Dywizji Pancernej.

Obchody uświetnił przemarsz ulicami Bredy kompanii honorowej Czarnej Dywizji wraz z orkiestrą wojskową z Żagania oraz koncert „Ku pamięci wyzwolicieli Bredy”. – Breda to miejsce, w którym została zapisana jedna z najwspanialszych kart na szlaku bojowym 1 Polskiej Dywizji Pancernej – podkreślił gen. bryg. Stanisław Czosnek, dowódca 11 DKPanc.


Obchody 73 rocznicy wyzwolenia Bredy przez 1 Polską Dywizję Pancerną / Film: WCEO

Wojenne losy

1 Polska Dywizja Pancerna pod dowództwem gen. Stanisława Maczka została powołana 25 lutego 1942 roku w Szkocji. Pod koniec lipca 1944 roku jednostkę przerzucono do Normandii. Jej żołnierze brali udział w wyzwalaniu północnej Francji, Belgii i Holandii, a szlak bojowy zakończyli 4 maja 1945 roku w bazie niemieckiej marynarki wojennej w Wilhelmshaven. Po wojnie jednostka została uhonorowana Wojskowym Orderem Wilhelma, najwyższym odznaczeniem Królestwa Niderlandów. Gen. Maczkowi na wniosek mieszkańców Bredy przyznano honorowe obywatelstwo Holandii. Generał osiadł w Szkocji, gdzie pracował m.in. jako barman. Zmarł 11 grudnia 1994 roku w wieku 102 lat.

Anna Dąbrowska

autor zdjęć: por. Krzysztof Gonera

dodaj komentarz

komentarze


Polacy pobiegli w „Baltic Warrior”
 
Udane starty żołnierzy na lodzie oraz na azjatyckich basenach
Jak Polacy szkolą Ukraińców
Ostrogi dla polskich żołnierzy
Szef MON-u o podkomisji smoleńskiej
Kamień z Szańca. Historia zapomnianego karpatczyka
Odznaczenia dla amerykańskich żołnierzy
Szkolenie 1000 m pod ziemią
Centrum Robotów Mobilnych WAT już otwarte
Rozliczenie podkomisji Macierewicza
Polskie mauzolea i wojenne cmentarze – miejsca spoczynku bohaterów
Zapomogi dla wojskowych poszkodowanych w powodzi
Rumunia, czyli od ćwiczeń do ćwiczeń
Witos i spadochroniarze
Ogień nad Bałtykiem
Hokeiści WKS Grunwald mistrzami jesieni
Zmiana warty w PKW Liban
NATO odpowiada na falę rosyjskich ataków
The Power of Buzdygan Award
Polska liderem pomocy Ukrainie
Rosomaki na Litwie
„Bezpieczne Podlasie” na półmetku
Do czterech razy sztuka, czyli poczwórny brąz biegaczy na orientację
Kto dostanie karty powołania w 2025 roku?
Zagrożenie może być wszędzie
Miliony sztuk amunicji szkolnej dla wojska
Snipery dla polskich FA-50
Czas „W”? Pora wytropić przeciwnika
Żaden z Polaków służących w Libanie nie został ranny
Rajd pamięci i braterstwa
Breda w polskich rękach
Ustawa o obronie ojczyzny – pytania i odpowiedzi
Polsko-czeska współpraca na rzecz bezpieczeństwa
„Złote Kolce” dla sportowców-żołnierzy
Rozkaz: rozpoznać przeprawę!
Nowe pojazdy dla armii
Strategiczne partnerstwo
Żeby nie poddać się PTSD
Ile GROM-u jest w „Diable”?
Byłe urzędniczki MON-u z zarzutami
Polski producent chce zawalczyć o „Szpeja”
Rosomaki w rumuńskich Karpatach
Namiastka selekcji
Polski wkład w F-16
Żołnierze, zdaliście egzamin celująco
Jak dowodzić plutonem szturmowym? Nowy kurs w 6 BPD
Karta dla rodzin wojskowych
Złoty Medal Wojska Polskiego dla „Drago”
Olympus in Paris
Rosyjskie wpływy w Polsce? Jutro raport
Jacek Domański: Sport jest narkotykiem
Nominacje generalskie na 106. rocznicę odzyskania niepodległości
Komisja bada nielegalne wpływy ze Wschodu
Operacja „Feniks” – pomoc i odbudowa
Kleszcze pod kontrolą
Olimp w Paryżu
Święto marynarzy po nowemu
Po pierwsze: bezpieczeństwo granic
Czworonożny żandarm w Paryżu
Wojskowi rekruterzy chcą być (jeszcze) skuteczniejsi
Ostre słowa, mocne ciosy
Niepokonany generał Stanisław Maczek
Polskie „JAG” już działa

Ministerstwo Obrony Narodowej Wojsko Polskie Sztab Generalny Wojska Polskiego Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych Wojska Obrony
Terytorialnej
Żandarmeria Wojskowa Dowództwo Garnizonu Warszawa Inspektorat Wsparcia SZ Wielonarodowy Korpus
Północno-
Wschodni
Wielonarodowa
Dywizja
Północny-
Wschód
Centrum
Szkolenia Sił Połączonych
NATO (JFTC)
Agencja Uzbrojenia

Wojskowy Instytut Wydawniczy (C) 2015
wykonanie i hosting AIKELO