Strona poświęcona powstańcom śląskim, projekt upamiętniający Polaków zamordowanych za pomoc Żydom czy wystawa o Witoldzie Pileckim i jego bohaterskiej misji w Auschwitz – to niektóre inicjatywy wyróżnione w finale plebiscytu „Wydarzenie historyczne roku”. Teraz wszystko w rękach interanuatów, bo to właśnie oni wskażą zwycięzców. Głosować można do końca czerwca.
– Celem naszego konkursu jest promowanie i wyróżnianie najciekawszych przedsięwzięć historycznych minionego roku związanych z dziejami i kulturą Polski oraz uhonorowanie organizatorów tych wydarzeń – mówi Elżbieta Lichocka, koordynatorka plebiscytu „Wydarzenie historyczne roku”, organizowanego przez Muzeum Historii Polski w Warszawie. Lichocka dodaje, że Muzeum zależy na tym, aby pokazać zarówno inicjatywy ogólnopolskie, jak i projekty lokalne czy zagraniczne wydarzenia.
Plebiscyt obejmuje dwa etapy. W pierwszym osoby prywatne i instytucje zgłaszają propozycje inicjatyw związanych z szeroko rozumianą historią Polski w trzech kategoriach: „Wystawa”, „Wydarzenie” oraz „Edukacja i multimedia”. Wśród zgłoszonych do tegorocznej 13. edycji znalazły się m.in.: odkrycia archeologiczne, portale internetowe, nowe placówki kultury, konferencje naukowe, przedsięwzięcia edukacyjne, filmy, gry, książki, konkursy i wystawy. – W tym roku do plebiscytu nadesłano ponad 200 projektów z kraju i zagranicy, m.in. z Anglii, Argentyny, Białorusi, Kanady, Litwy i Węgier – wylicza Lichocka. Organizowały je duże muzea, lokalne instytucje, organizacje społeczne i fundacje, wiele inicjatyw zgłosiła również Polonia.
Spośród nadesłanych zgłoszeń jury pod przewodnictwem prof. Andrzeja Szczerskiego, dyrektora Muzeum Narodowego w Krakowie, wybrało po pięć najciekawszych projektów w każdej z kategorii. W drugim etapie plebiscytu
decyzję, które wydarzenia wygrają, podejmą internauci, głosując na wybrane przez jury przedsięwzięcia.
Śląskie zrywy
W tegorocznym finale konkursu znalazło się kilka wydarzeń związanych z historią polskiej wojskowości. Są to dwa projekty dotyczące powstań śląskich – zrywów, które przyczyniły się do powrotu części Górnego Śląska do państwa polskiego. Chodzi między innymi o nominowaną w kategorii „Edukacja i multimedia” stronę internetową www.powstancyslascy.pl, którą utworzyły archiwa państwowe w Opolu i Katowicach. Znalazły się tam materiały archiwalne dotyczące powstańców, przechowywane do 1939 roku w Centralnym Archiwum Wojskowym w Warszawie, a w czasie wojny wywiezione do Instytutu Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku. Na stronie tej znajdziemy, na przykład, opowieści o wojnie propagandowej prowadzonej przez stronę polską i niemiecką przed plebiscytem na Śląsku, zdjęcia z zasobu Archiwum Państwowego w Opolu i Katowicach oraz Narodowego Archiwum Cyfrowego, a także scenariusze lekcji poświęconych tematyce powstańczej.
Drugi projekt nominowany do nagrody, tym razem z kategorii „Wydarzenie”, to obchody 100-lecia I powstania śląskiego. Zorganizowane przez Muzeum Powstań Śląskich w Świętochłowicach uroczystości to m.in.: rekonstrukcja mobilizacji powstańców oraz bitwy o Golgotę Godowską, multimedialny spektakl muzyczny, prezentacja wystawy „Śląsk − droga do Niepodległej”, a także podróż powstańczym tramwajem po miastach śląskiej metropolii.
Bohater z Auschwitz
W tym roku można głosować także na dwie inicjatywy Instytutu Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego. – Obecność w finałowej piętnastce plebiscytu to dla nas ogromne wyróżnienie – mówią organizatorzy przedsięwzięć z Instytutu Pileckiego, zachęcając jednocześnie do głosowania na nie. Jednym z nich jest nominowany w kategorii „Wydarzenie” projekt „Zawołani po imieniu”. Służy on upamiętnianiu Polaków zamordowanych za pomoc niesioną Żydom w czasie niemieckiej okupacji. Ukazuje losy przede wszystkim osób znanych tylko w lokalnych środowiskach. Drugą nominację otrzymała wystawa „Ochotnik. Witold Pilecki i jego misja w Auschwitz”, otwarta w Berlinie z okazji 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej. Poświęcona jest dziejom płk. Pileckiego, jego pobytowi w obozie koncentracyjnym w Auschwitz, działalności w podziemiu oraz raportom wysyłanym do polskich władz o sytuacji w obozie.
W finale konkursu znalazła się też wystawa czasowa „Walka i cierpienie. Obywatele polscy podczas II wojny światowej”, przygotowana w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. – Opowiada ona o okropnościach II wojny, o wydarzeniach i zjawiskach świadczących o wyjątkowości polskich doświadczeń – zauważają organizatorzy. Poza wystawą w Gdańsku powstał również we współpracy z Ministerstwem Spraw Zagranicznych międzynarodowy projekt wystawienniczy o tej samej nazwie. Dzięki niemu od 1 września 2019 roku do 31 września 2021 roku ekspozycja o wojennych losach Polaków będzie prezentowana w 66 państwach na sześciu kontynentach.
Czas na głosowanie
Wśród pozostałych przedsięwzięć nominowanych do nagrody znalazły się m.in.: ścieżka edukacyjna o historii górnictwa w Olkuszu, aplikacja umożliwiająca zwiedzanie Wrocławia śladami przedwojennej Polonii, cyfrowa platforma ze zbiorami Muzeum Narodowego w Krakowie czy ekspozycja o państwie krzyżackim w Muzeum Zamkowym w Malborku.
Na wybrane projekty można głosować do końca czerwca. Aby wziąć udział w plebiscycie, należy wejść na stronę www.whr.muzhp.pl, zapoznać się z wydarzeniami i zaakceptować regulamin głosowania. Potem można oddać po jednym głosie na jeden projekt z każdej kategorii.
Zwycięzców poznamy na początku lipca, kiedy wyniki konkursu zostaną ogłoszone online. – Nagrody wręczymy laureatom prawdopodobnie podczas kameralnego spotkania we wrześniu – dodaje Lichocka.
Konkurs organizowany przez Muzeum Historii Polski we współpracy z portalem historia.org.pl oraz Muzeum Łazienki Królewskie został objęty honorowym patronatem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
autor zdjęć: Muzeum Historii Polski
komentarze